Mısır Hidivliği: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok |
Değişiklik özeti yok |
||
114. satır:
Kurulduğu tarih olan 1805'ten 1868 tarihinde kadar olan zaman Mısır'ın yöneticileri olan Kavalalı soyundan yöneticiler dış işlerinde Osmanlı Devleti'ne bağlı görünmek amacıyla [[vali]] unvanını kullanmıştır. 1868'den itibaren ise Osmanlı Devleti'nin merkezi otoriteyi kuvvetlendirmek için [[eyalet]] [[sistem]]inden [[vilayet]] sistemine geçmesiyle beraber ilk defa [[İsmail Paşa]] [[vali]] unvanı yerine [[hidiv]] unvanını kullanarak Mısır'ın sıradan bir Osmanlı vilayeti olmadığını göstermek istemiştir.
İsmail Paşa, [[İngiliz]] ve [[Fransız]]ların etkisiyle [[II. Abdülhamid]] tarafından görevinden alınınca oğlu [[Tevfik Paşa]] veraset yasası gereğince [[hidiv]] oldu. Hidivliğe gelişinden kısa bir süre sonra, istifa eden [[Şerif Paşa]]'nın yerine başbakanlığı da üstlendi ve bu iki görevi iki yıl birlikte sürdürdü. [[İngiltere]] ve [[Fransa]]'nın denetiminde Mısır'ın yıllık gelirinin yarısının borçların ödenmesine ayrılmasını kabul etti.
1882'de kurulan Mahmud Sami el-Barudi hükümetinde savaş bakanı olan milliyetçilerin önderi [[Arabi Paşa]]'nın saygınlığının iyice artması üzerine Mısır'daki otoritesi zayıflayan ve hidivliği tartışılmaya başlanan Hidiv Tevfik Paşa, [[Britanya İmparatorluğu|İngiltere]] ve [[Fransa]]'dan yardım istedi. İngiliz donanmasının [[İskenderiye]]'yi bombalaması (Temmuz 1882) üzerine muhalefet tarafından hain ilan edilen Tevfik Paşa İngilizlere sığınmak zorunda kaldı. Osmanlı Devleti'nin karşı çıkmasına rağmen Mısır'ı işgal eden İngilizler [[Arabi Paşa Ayaklanması|Et-Tellü'l-Kebir]]'de Mısır ordusunun [[başkomutan]]ı [[Arabi Paşa|Arabi (Urabi) Paşa]]'yı bozguna uğratarak (Eylül 1882) milliyetçi hareketi ezdiler; böylece Tevfik Paşa, hidiv olarak yeniden [[Kahire]]'ye geri
Bu tarihten sonra Mısır hidivleri, hidivliklerini işgal güçlerinin denetimi ve baskısı altında sürdürebildiler. Hidiv Tevfik Paşa'nın oğlu olan [[Abbas Hilmi Paşa]], 1892'de hidivliğe getirildi. İngilizler, Abbas Hilmi Paşa'nın görevi süresince Mısır'ın iç işlerine karıştılar ve Osmanlıların Mısır'daki etkisi azaldı. [[Akabe]]'nin [[Hicaz]] Eyaletine katılmak istenmesi üzerine, İngiltere ile Osmanlı Devleti arasında "[[Akabe Sorunu]]" adı verilen anlaşmazlık patlak verdi; İngilizler, sert çıkış yapınca Akabe gene Mısır'a bağlı kaldı.
|