I. Ptolemaios: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
→‎Birinci Diadoki savaşı: sadece Türkçeleştirmiş bulundum. Başka bir değişiklik yapılmamıştır.
BSRF (mesaj | katkılar)
k yazım hatası
2. satır:
{{Diğer anlamı|Ptolemaios}}
 
'''I. Ptolemaios Soter''' ([[Yunanca]]: ''Πτολεμαίος Σωτήρ'' "Ptolemaios Soter"),; (d. [[MÖ 367]] - ö. [[MÖ 283]]), [[Büyük İskender]]'in bir generali olup, onun ölümünden sonra kurulan [[Diadoki]] devletlerinden biri olarak [[Antik Mısır]]'da MÖ 305/4de ''firavun'' ünvanınıunvanını da alarak ([[MÖ 305]] - [[MÖ 285]]) döneminde krallık yapmıştır. [[Ptolemaios Krallığı]] ve [[Ptolemaios hanedanı]] kurucusudur. Kurduğu hanedana babasının ismine atfen da ''Lagidan hanedanı'' ismi de verilmiştir.
 
Ptolemaios'nin annesi Makedonyalı Arsinoe'dur. Babasının kim olduğu tam olarak bilinmemektedir. Eski zamanlardan beri ya ''Lagus'' isimli bir Makedonyalı soylu ya da Makedonya Kralı [[II. Filip]]]'in gayrimeşru oğlu olduğu bildirilmiştir. Eğer II. Filip'in gayrimeşru oğlu ise Ptolemaios Büyük İskender'in yarı kardeşi olmaktadır. Bazı tarihçiler bunun Ptolemaios için bir propaganda vasıtası olduğunu kabul etmektedirler. Ptolemaios'un Büyük İskender'in en güvenilir bir generali olduğuna şüphe yoktur; İskender'e şahsen bağlı olan 7 koruyucu (''somatophylakes'') arasında bulunmuştur.
9. satır:
 
== Büyük İskender'in yardımcısı ve kurmayı ==
Büyük İskender'den birkaç yaş daha büyük olmakla beraber onun en yakın çocukluk arkadaşı idi. İskender Aristo'dan ders almakta iken onunla birlikte ders alan soylu çocukları arasında bulunduğu bildirilir. İskender gençken MÖ 337'de kısa bir müddet için sürgüne gönderilmişken Ptolemaios'da onunla birlikte sürgüne gitmişti. Babası II. Filip ölüp İskender Makedonya tahtına geçmesinden itibaren onun ölümüne kadar devamlı olarak onun yanında bulundu. Genç kralın MÖ 336-337'deki Avrupa'daki seferlerine onun yanında katıldı. MÖ 330'da İskender'e şahsen bağlı olan 7 koruyucudan (''somatophylakes'') biri olarak seçildi ve İskender'in Anadolu, Iran, Orta Asya'da Baktiriya ve Hindistan'i kapsayan Asya seferinde devamlı yanında bulundu. Seferin Baktirya'dan Hindistan'a Hydapas (şimdiki Jhelum) nehiri ve kara taşıması ile güneye inmesinde nehirdeki Makedokya filosu komutanlığını([[trierarca|trierarchos]]) yüklendi. İskender tarafından birçok serefle taltif edildi. 324'de İskender'in Susa'da tertip ettiği YunanlıYunan ordu idarecilerinin Persler kızlarla evlenme merasimlerinde İskender'in isteği üzerine Pers prensesi, satrap ''Artabanus II'''nın kızı Artakama ile evlendirildi. Ama İskender'in uzun süren klasik dünya fethi amaçlı askeri seferine istirak eden Atinalı yüksek sınıf hayat kadını olan Thais'de Ptolemaios'nin bu seferde devamlı eşi mevkini taşımıştı.
 
[[Dosya:BattleofIssus333BC-mosaic-detail1.jpg|thumb|left|250px|Mozaik: İssus Muharebesi ayrıntısında Büyük İskender'in arkasında görünen '''Ptolemaios''']]
 
== Mısır satrapı ==
Büyük İskender MÖ 323'de öldüğü zaman geride bıraktığı imparatorluk arazilerinin idaresinin paylaşılması için [[Babil]]'de yapılan toplantı ve anlaşmayı organize eden Ptolemaios olmuştu. Bu [[Babil Bölüşülmesi]] anlaşmasına göre İskender'in süvari generali [[Perdikkas]] İskender'in [[Roksana]]'dan olacak çocuğunun doğumunu beklerken provizyonel olarak İmparatorluk taht naibi seçildi ve İskender'in piyade kuvvetleri generali [[Meleager]] onun yardımcısı olacaktı. İskender'in piyade generalleri tarafından yari kardesi Arrhidaeus ve yakında dogmasi beklenen (ve erkek olursa) IV. İskender adını alacağı kabul edilen Roksana'nin bebeği ise itibari olarak imparator kabul edileceklerdi. Diğer generaller ise imparatorluğun değişik bölgelerinde çok büyük yetkilerle satrap olarak seçilmişlerdi. Ptolemaios böylece Mısır'ın satrapı oldu. İskender'in şahsen satrap olarak atadığı YunanlıYunan Cleomenes de Ptolemaios yanında yardımcı satrap olarak kaldı. Ptolemaios imparatorluk merkezinden hiç izin almadan harekete geçerek Libya ([[Sirenayka]])'yı da eline geçirip kendine bağladı.
 
== Ptolemaios ve Diadoki savaşları ==
50. satır:
{{legend|#85AB54|[[Yunanlar|Yunan]] [[Koloni (politik)|kolonileri]]}}]]
 
O zamana kadar satrap oldukları kabule edilen Antigonus ve Demetrius, bundan sonra kendilerini kral ilan edip Kral unvanı taşımaya başladılar. Buna karşılık veren [[Kassandros]], [[Lysimakhos]] ve [[I. Selevkos Nikator]]'da kendilerinin kral olduğunu bildirdiler. M.O. 306'nın kişinda Kıbrıs'ta zafer kazanıp orayı zapteden Demetrius bu sefer Mısır'ı eline geçirmeye karar verip oraya donamasını ve ordusunu gönderdi. Fakat Ptolemaios Mısır'da çok emniyetli olarak yerleşmişti ve ülkenin sınırlarını çok ustalıkla korumayı başardı. Bu başarıdan sonra Ptolemaios Mısır'da hukumet etme ile yetinip Antigonus'a karşı bir askeri sefere girişmedi. Fakat 305/304'de [[Rodos]]'u işgal etmek amacıyla Demetrius adayı kuşattığında Ptolemaios Rodoslulara büyük desteklerde bulunup Demetrius'un kuşatmasıni kırmayı başardı. Coğrafyacı [[Pausanıus]] bu kuşatmayı kırmasından çok minnettar olan Rodosluların Ptolemaios'a "Soter (kurtarıcı)" ünvanıunvanı verdiklerin bildirir. Birçok modern tarihçiler bunun doğru olduğunu kabul etmektedirler. Fakat elde bulunan sıkkeler bu iddiayı desteklememektedirler. Elde bulunan Ptolomais Mısır devleti sikkelerinde "Soter" lakabı ancak en Önce MO 263'de darbedilen II. Ptolemaios sıkkelerinde bulunmaktadır ve bu tarihten önce basılmıș sikkelerde "Soter" lakabi görülmemektedir.
320'de Helenik devletler arasında Antogonus aleyhine ittifak tekrar ortaya çıkarıldı. Ptolemaios da bu ittifaka katıldı. Antigonus Anadolu'da Lysimakhos ile savaşta iken bu fırsattan faydalanan Ptolemaios Suriye'yi yeniden işgali altına aldı. Fakat Anadolu'dan Antigonus'un galibiyeti hakkında haberler gelmeye başlayınca tekrar Suriye'deki ordularını geri çekti. Ama sonradan gelen haberler göre Lysimakhos ve Selevkos orduları [[İpsos Savaşı]]'nde Antigonus'u yenmişler ve onu öldürmeyi başarmışlardı. Bunun üzerine dördüncü defa I. Ptolemaios Suriye'yi işgal etti.
"https://tr.wikipedia.org/wiki/I._Ptolemaios" sayfasından alınmıştır