Ahmed Cevdet Paşa: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Aybeg (mesaj | katkılar)
kDeğişiklik özeti yok
19. satır:
''[[Tarih-i Cevdet]]'' adıyla bilinen ve Osmanlı tarihini anlatan on iki ciltlik ünlü eserin yazarıdır.<ref name=dil>{{Web kaynağı| url = http://sbe.erciyes.edu.tr/dergi/sayi_20/17_%20219-232_%20syf.pdf | başlık = Ahmet Cevdet Paşa'nın Türk Dili Hakkındaki Görüşleri ve Eserleri | yazar = Prof. Dr. Nevzat Özkan}}</ref> Ayrıca 1855-1865 yıllarında devletin resmi tarihçisi olarak hizmet vermiş bir tarih yazarıdır. Bu sayede dönemin siyasi olaylarını yazdığı ''Tezakir-i Cevdet'' adlı eseri ortaya çıkardı.
 
Türk dilinin Türkçe yazılmış ilk [[dil bilgisi]] kitabı kabul edilen ''Kavâ'id-i Osmâniyye''{{'}}nin ve daha başka dilbilgisidil bilgisi kitaplarının yazarıdır.
 
En ünlü eserlerinden olan ''Kısas-ı Enbiya''{{'}}da bütün peygamberleri ve İslam tarihini sade bir dille okuyuculara aktarmış bir yazardır.
34. satır:
1844’te 22 yaşındayken Çanat pâyesi ile Rumeli kaleminde kadı oldu. Ancak sadece bir rütbe olan bu kadılık işi, kendisinin görev yerinde bulunmasını gerektirmediğinden, İstanbul’dan ayrılmadı. 1845 yılında müderris olarak İstanbul camilerinde ders vermek hakkını elde etti. Bu dönemde devlet adamı olarak yıldızı parladı<ref name=mecelle/>. Şeyhülislamlık makamının kendisini tavsiye etmesi üzerine, o sırada yeni kanunlar düzenlemekle meşgul olan Sadrazam [[Mustafa Reşid Paşa]]’nın dairesinde çalışmaya, akşamları da konağına gidip çocuklarının eğitimi ile ilgilenmeye başladı. Siyasi olayları yakından takip edebilmek için bu dönemde Fransızca öğrendi.
 
1848’de Mustafa Reşid Paşa’nın verdiği bir görevle [[Bükreş]]’e gidip bir ay kaldıktan sonra geri döndü. 1849’da tedavi için bulunduğu [[Bursa]] kaplıcalarında "''Kavâid-i Osmâniyye''" (Osmanlıca dilbilgisidil bilgisi) adlı kitabı ve ilk Türk anonim şirketi olan ''[[Şirket-i Hayriye]]''’nin kuruluş nizamnamesini yazdı<ref name=mecelle/>. Yakın dostu [[Keçecizade Fuad Paşa]] ile birlikte yazdıkları Kavaid-i Osmaniyye, Türk dilinin Türkçe yazılmış ilk gramer kitabı kabul edilir ve 50 yıl boyunca okullarda ders kitabı olarak okutulmuş, Almanca'ya(1855) Arapça'ya(
1866) Bulgarca'ya ve Hırvatça'ya tercüme edilmiş bir eserdir<ref name=dil/>.
 
67. satır:
Beşinci kitabın hazırlığı tamamlanırken [[Bursa]]’ya, sekizinci kitap hazırlanırken [[Maraş]]’a vali tayin edilen paşa, her iki görevden de birkaç gün sonra alınıp merkeze tayin edilmiş ve tekrar Mecelle Cemiyeti’nin başkanı yapılmıştı. Bu süre içinde Paşa, her türlü devlet işlerinin kendisine danışıldığı bir mercii durumuna geldi.
 
1873 yılında Maarif Nazırlığına tayin edildi. Cevdet Paşa bu makama üç defa getirilmiştir. Maarif Nazırlığı'nda geçiridği dönemler şöyledir: 24 Nisan 1873-5 Nisan 1874 (11 ay 12 gün); 12 Haziran 1875-30 Kasım 1875 (5 ay 19 gün) ve 17 Mayıs 1876-17 Ekim 1876 (5 ay) olmak üzere toplam 22 ay.<ref>{{kitap kaynağı|soyadı=Gündüz|ad=Mustafa|başlık=Eğitimci Yönüyle Ahmet Cevdet Paşa|yıl=2012|yayıncı=Doğu Batı Yayınları|yer=Ankara|isbn=978-975-8717-85-9|sayfalar=87-88}}</ref> Nazırlığı döneminde ilk tahsilden yüksek tahsile her seviyede ders programı yapıldı. [[Nuruosmaniye Camii]] avlusunda "''ibtidâiyye''" adıyla modern usüllerde eğitim veren bir ilkokul açıldı<ref name=mecelle/>. Bu arada Ahmet Cevdet Paşa, okullarda okutulmak üzere kitaplar yazdı. Türkçe dilbilgisidil bilgisi kitabı olarak “''Kavâid-i Türkî''”, mantık dersleri için “''Mi’yâr-ı Sedad''”, edebiyatla ilgili olarak “''Âdâb-ı Sedad''” adlı eserlerini yazdı. En tanınmış eseri olan "''Kısas-ı Enbiya''" da bu dönemde kaleme alıp bastırdığı eserdir.
 
1874 yılında Yanya valiliği görevi ile merkezden ayrılan Paşa, yedi buçuk ay sonra yeniden İstanbul’a döndü ve Adiye Nazırı oldu. Ticaret mahkemelerini Adliye Nezaretine bağladı. Osmanlı kanunlarını toplayan “''Düstur''” ilk defa onun zamanında yayınlandı. Ayrıca hâkimlere yardımcı olacak bir eser olan “''Ceride-i Mehâkim''”(1874)'i yayınladı.