Bast: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok |
Ömer Berkay (mesaj | katkılar) Gerekçe: |
||
1. satır:
{{Hiero|Bast|<hiero>W1-t-B1</hiero>|hiza=left|dönem=mısır}}
[[Dosya:Egypte louvre 058.jpg|thumbnail|150px|[[Louvre Müzesi]]'nde bulunan bir '''Bast''' heykeli]]
'''Bast''' ('''Bastet''', '''Baset''', '''Ubasti''' veya '''Pasht'''), [[Mısır mitolojisi]]ndeki [[tanrıça]]lardan biridir. Kültünün merkezi bir delta şehri olan ve tarihçi [[Herodot]]'un [[vakayinâme]]lerinde yer bularak tanınan [[Per-Bast]] (Yunanca: ''Bubastis'', <sub><sub><sub><sub></sub></sub></sub></sub>çağdaş [[Zagazig]]'in yakınları) olan ana [[kedi]] tanrıça, Bast, antik tanrıçalardandı ve en azından İkinci Hanedan'dan beri tapınılmaktaydı. Kült merkezi Par-Bast'ta yapılan kazılarda mumyalanmış kutsal kedilerden oluşan bir mezarlık da bulunmuştur<ref name="pantheon">[http://www.pantheon.org/articles/b/bastet.html "Bastet." Encyclopedia Mythica from Encyclopedia Mythica Online]. http://www.pantheon.org/articles/b/bastet.html Erişim tarihi: 30 Ağustos, 2007</ref>. Başlarda Aşağı Mısır'ın koruyucu tanrıçası konumundaydı ve vahşi bir aslan olarak betimlenirdi. Nitekim ismi de (dişi) "yiyici, (yiyerek) yok edici" anlamına gelmektedir. Ev kedileriyle özdeşleştirilmesi ve bu şekilde betimlenmesi
Her ne kadar başlarda bir güneş tanrıçası olsa da, daha sonraları Yunanlıların gelişiyle Yunanlılar tarafından bir ay tanrıçasına dönüştürülmüş, [[Artemis]] ile ilişkilendirilmiştir. Yunanlılar aynı zamanda Mısır tanrılarından [[Horus]]'u Yunan tanrı [[Apollo]] ile ilişkilendirmişti. Apollo ile Artemis ise, [[Yunan mitolojisi]]nde kardeşti. Bu ilişkilendirmeler sonucu da, Yunanlılar sonrası dönemde, Bast ile Horus arasında bir tür kardeşlik ilişkisi ortaya çıkmıştır. Böylece Bast, Osiris ile İsis'e dair olan efsanede kendine yer bulmuştur. [[Yunan mitolojisi]]nde Bast ''Ailuros'' ("kedi") ismiyle de geçmektedir.
Sonraki dönemlerde kâtipler ismini ''Bastet'' olarak yazmış ve böylece zaten dişilik takısı içeren ''Bast'' ismine ikinci bir dişilik takısı eklemişlerdir. Bastet'in sözlük anlamının ''merhem şişesinin (kadını)'' olması hasebiyle zamanla bir tür koku tanrıçası olmuştur. Buradan hareketle Anubis mumyalama tanrısı olduğunda, merhem (veya koku) tanrıçası olarak Bast onun karısı olarak addedilmiştir. Genellikle birlikte anıldığı [[aslan]] başlı tanrıça [[Sekhmet]]'in olumlu yansımasıdır. Genellikle bir kedi olarak betimlense de aslan-başlı bir şekilde de betimlenmiştir. Yeni Krallık döneminde, bazı arkeologlara göre Mısır dışından gelen, tanrı [[Maahes]]'in Mısır mitolojisinde ortaya çıkmasıyla, bu tanrının annesi olarak sayılmıştır. Maahes de bir kedi-aslan tanrıydı. Aşağı Mısır'da koruyucu tanrıça olması hasebiyle zamanla Aşağı Mısır'ın baş tanrıçası [[Wadjet]] ile ilişkilendirilmiş ve sonunda ''Wadjet-Bast'' ortaya çıkmıştır.
== Kaynakça ==
| |||