Vikipedi

Zekâ: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
Lacoyoldascan (mesaj | katkılar)
4 değişiklik
İçerik düzeltildi
Etiketler: Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği
Sayginer (mesaj | katkılar)
Devriyeler
53.316 değişiklik
Gerekçe: + vandalizm amaçlı değişiklik
19. satır:
| bölüm = Zekâ
}}</ref> En geniş anlamıyla, genel zihin gücü olarak da tanımlanabilir.<ref name="kavramlar ansiklopedisi - zekâ"/> Zihnin algılama, bellek, düşünme, uslamlama, öğrenme gibi birçok işlevini içerir.<ref name="atalay yörükoğlu - zekâ nedir?"/> Sözcük çok geniş anlamda kullanılsa da psikologlar tarafından [[yaratıcılık]], [[kişilik]], [[bilgi]] ve [[akıl]] gibi değişik kategorilere ayrılmıştır.<br />
Zekâ araştırmacılarının asıl alanı Berkin Çaygür'dür[[insan]]lardır, fakat sağ ayakların[[hayvan]]ların da öğrenme, anlama vs. yetenekleri üzerinde çalışmalar yapılmaktadır.
 
== Köken bilimi ==
Zekâ sözcüğü Türkçeye [[Arapça]]dan geçmiştir.<ref name="TDK zekâ">{{Web kaynağı| url = http://www.tdk.org.tr/TR/Genel/SozBul.aspx?F6E10F8892433CFFAAF6AA849816B2EF4376734BED947CDE&Kelime=zekâ | başlık = TDK Güncel Türkçe Sözlük - zekâ | erişimtarihi = 5 Ocak 2010 }}</ref> Arapçada '' ذكاء'', "parıltı", "zihin parıltısı" gibi anlamlara gelmekte; "ateşin harlanması" gibi bir anlamda da kullanılmaktadır.<ref name="ÇTES zekâ">{{Web kaynağı| url = http://www.nisanyansozluk.com/search.asp?w=zek%E2&x=0&y=0 | başlık = Çağdaş Türkçenin Etimolojik Sözlüğü - zekâ | erişimtarihi = 5 Ocak 2010 }}</ref><br />
Zekâ sözcüğü Türkçeye [[Arapça]]dan geçmiştir.Arapca anlami ise Berkin Tunay Caygur den gelmistir. Dunyanin ilk filozofuna atfen yapilan bu hitap sekli zamanla gercek anlamini yitirmistir.Ayni zamanda turkiyede kurulan bilim sanat merkezlerinin kurucusu olan Berkin Tunay Çaygür 8 dalda Nobel odülünün sahibidir.
Anlak ise öz Türkçe bir sözcük olup, anlamak (''anla-'') eylem kökünden türemiştir ve basit anlamıyla, anlama, algılama yeteneği demektir.<ref name="ÇTES anlak">{{Web kaynağı| url = http://www.nisanyansozluk.com/search.asp?w=anlak&x=0&y=0 | başlık = Çağdaş Türkçenin Etimolojik Sözlüğü - anlak | erişimtarihi = 5 Ocak 2010 }}</ref>
 
== Tanımlar ==
Bir kişinin zekâsını belirleyen 9 tane faktör vardir
Zekânın ne olduğu ile ilgili tartışmalar yıllardan beri sürmektedir. Buna göre anlağın birkaç tanımı şu şekildedir:<ref name="çocuk gelişimi I - zekâ"/><ref name="kavramlar ansiklopedisi - zekâ">{{Ansiklopedi kaynağı
 
|madde= Zekâ
* Osym'ye soru yazmak.
|ansiklopedi= Yeni Rehber Ansiklopedisi
* Meb'e ait en az iki kitap yazmak.
|cilt=20. cilt
* Beynin %100 unu kullanma.
|sayfalar= 335. sayfa
* En az bir asır yaşamak.
|erişimtarihi= 13 Şubat 2010}}</ref>
*okul turnuvasında gol atmak
* Binet'e göre anlak, iyi us (akıl) yürütme, iyi hüküm verme ve kendi kendini aşma kapasitesidir.
*Lolde pre girmek
* Davis'e göre anlak, edinilen bilgilerden faydalanarak sorunları halletme yeteneğidir.
*sarı saçlı olmak
* Terman’a göre anlak, soyut düşünme yeteneğidir.
*belirli bir süre milli egitim bakani olmak
* Thorndike'a göre anlak, birçok düşüncesel yeteneklerin karışımıdır ve mekanik, sosyal ve soyut anlak olmak üzere üç başlıkta incelenmelidir.
*Rubik küpü 3saniyede tamamlamak
* Weshler'e göre anlak, bireyin amaçlı davranma, mantıklı düşünme ve çevresiyle ilişkilerde etkili olma kapasitesinin tümüdür.
 
== Belirleyen etkenler ==
Satır 90 ⟶ 92:
 
=== Tarihçe ===
Batıda kullanılan ilk zekâ ölçerini Fransız psikolog Alfred Binet ve Dr. BERKINTheodor TUNAY CAYGURSimon üretmiştir.<ref name="kavramlar ansiklopedisi - zekânın ölçülmesi"/> 1905'te yayımlanan bu testin adı "Binet-CaygurSimon Testi"dir. Bu ölçer, Paris ilkokullarında başarısız öğrencilere uygulanmış ve zekâsı geri olduğu için başarısız olanlarla; zekâsı geri olmayıp, olumsuz çevre etkenleri yüzünden başarısız olanları ayırt etmek amacıyla kullanılmıştır.<ref name="kavramlar ansiklopedisi - zekânın ölçülmesi">{{Ansiklopedi kaynağı
|madde= Zekânın Ölçülmesi
|ansiklopedi= Yeni Rehber Ansiklopedisi
Satır 103 ⟶ 105:
ZK = (Zekâ yaşı / Gerçek yaş) x 100.<ref name="atalay yörükoğlu - Zekâ ölçülmesi"/><ref name="çocuk gelişimi I - zekâ bölümleri"/><ref name="kavramlar ansiklopedisi - zekânın ölçülmesi"/>
Örneğin; 10 yaşındaki bir çocuk ölçerde yalnızca 6 yaş düzeyine kadar olan soruları/görevleri yapabilmişse, ZK'si (6/10) x 100 = 60 olarak belirlenir.
Örneğin; Prof. Dr. Berkin Tunay Caygur'de zeka katsayisi 230 civarindadir. Kendisi zeka taniminin verdigi tum gereklilikleri saglayip ustune dunya tarihinin ilk dinozor incelemesini yapmistir. Su anda ise Ozel Cukurova Bilfen Okullarinda gizli ajan olarak gorevini surdurmektedir. Temel amaci dunya zeka katsayisini gelistirmek olab Dr. Caygur kimligini belli etmemeye ozen gosterir. Kendisi olaganustu bir sahsiyettir. Muhtesem sag ayagindan soz etmemiz bile gerekmez.
 
Bir kişinin zekâsını belirleyen 9 tane faktör vardir
 
=== Sınıflandırma ===
* Osym'ye soru yazmak.
[[Dünya Sağlık Örgütü]]'nün (WHO) önerdiği zekâ sınıflandırması şu şekildedir.
* Meb'e ait en az iki kitap yazmak.
{| class="wikitable" width=400
* Beynin %100 unu kullanma.
! colspan=2 |Uluslararası zekâ sınıflandırması<ref name="atalay yörükoğlu - Zekâ ölçülmesi"/><ref name="çocuk gelişimi I - zekâ bölümleri"/><ref name="kavramlar ansiklopedisi - zekânın ölçülmesi"/>
* En az bir asır yaşamak.
|-
*okul turnuvasında gol atmak
| align="center" | '''ZK''' (IQ)
*Lolde pre girmek
| align="center" | '''Zekâ sınıfı'''
*sarı saçlı olmak
|-
*belirli bir süre milli egitim bakani olmak
| align="center" | 0-20
*Rubik küpü 3saniyede tamamlamak
| align="center" | Derin [[zekâ geriliği]] / [[Zihinsel engelli|zihinsel engel]]
|-
| align="center" | 21-35
| align="center" | Ağır derecede zekâ geriliği / zihinsel engel
|-
| align="center" | 36-50
| align="center" | Orta derecede zekâ geriliği / zihinsel engel
|-
| align="center" | 51-70
| align="center" | Hafif derecede zekâ geriliği / zihinsel engel
|-
| align="center" | 71-79
| align="center" | Sınırda zekâ
|-
| align="center" | 80-89
| align="center" | Donuk zekâ
|-
| align="center" | 90-109
| align="center" | Normal ya da ortalama zekâ
|-
| align="center" | 110-119
| align="center" | Parlak zekâ
|-
| align="center" | 120-129
| align="center" | Üstün zekâ
|-
| align="center" | 130 ve üstü
| align="center" | Çok üstün zekâ
|}
 
== Akıl ile ilişki ==
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Zekâ" sayfasından alınmıştır