Hıyanet-i Vataniye Kanunu: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok
1. satır:
'''Hıyanet-i Vataniye Kanunu''', [[Türkiye]]'de 29 Nisan 1920'de çıkarılan ve 12 Nisan 1991'de yürürlükten kaldırılan [[vatana ihanet]] [[suç]]una dair bir [[yasa]]dır.'''
 
== '''Tarihi''' ==
'''Türkiye'de vatana ihanet suçu ilk kez [[Türkiye Büyük Millet Meclisi]] tarafından 29 Nisan 1920'de çıkarılan 2 numaralı Hıyanet-i Vataniye Kanunu ile düzenlenmiştir. Bu kanun uyarınca, "Büyük Millet Meclisinin meşruiyetine isyana yönelik sözlü, yazılı veya eylemli muhalefet ve fesatlıkta bulunanlar vatan haini sayılır." (Madde 1) "Fiilen vatan hainliğinde bulunanlar asılarak idam edilir." (Madde 2) "Vaiz ve hitabet suretiyle alenen ve çeşitli zeminlerde söz ve hareketleriyle vatan hainliği cürmüne tahrik ve teşvik edenlerle işbu tahrik ve teşviki yazı ve resimlerle yayanlar geçici küreğe konulurlar." (Madde 3) "Vatana ihanet sanıklarının yargılanması en çok 24 gün içinde karara bağlanır (Madde 7) ve temyiz edilemez." (Madde 8)'''
 
'''TBMM tarafından çıkarılan ikinci kanun olan Hıyanet-i Vataniye Kanunu, İttihat ve Terakki hükümetince Birinci Dünya Savaşı sırasında çıkarılan Hıyanet-i Askeriye Kanunu'ndan esinlenmiştir. Belirgin amaç, o aşamada henüz otoritesi ve meşrutiyeti tartışmalı olan TBMM'ye yönelik muhtemel direnişleri kırmaktır. Bu kanunu daha iyi uygulamak için 29 Ekim 1920'de kurulan [[İstiklal Mahkemeleri]], 1923'e kadar olan dönemde 1000 ila 1500 arası idam kararı vermiştir.<ref>Prof. Dr. Ergün Aybars, ''İstiklal Mahkemeleri'', s. 155</ref>'''
 
'''15 Nisan 1923'te çıkarılan 335 sayılı kanunla, saltanatın ilgasına ilişkin kanuna ve TBMM'nin meşruiyetine yayın yoluyla muhalefet etmek vatana ihanet kapsamına alınmıştır.<ref>Ahmet Demirel, Birinci Mecliste Muhalefet, sf. 527-531.</ref>'''
 
'''25 Şubat 1925'te Hıyanet-i Vataniye Kanunu'na eklenen bir madde ile "dini ve mukaddesatı siyasi amaçlara esas ve alet etmek maksadıyla cemiyet kuranlar" da vatan hainliği kapsamına alınmış ve idamla cezalandırılmıştır.'''
 
'''2 sayılı Hıyanet-i Vataniye Kanunu 12 Nisan 1991 tarih ve 3713 sayılı [[Terörle Mücadele Kanunu]] düzenlemesiyle yürürlükten kaldırılmıştır.'''
 
== '''''Günümüzdeki durum''''' ==
'''''Günümüzde ki Türk ceza hukukunda vatana ihanet suçu tanımlanmamıştır. Ancak [[Türk Ceza Kanunu]]'nun devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozmak, düşmanla işbirliği yapmak, devlete karşı savaşa tahrik, temel milli yararlara karşı hareket, askeri tesisleri tahrip ve düşman askeri hareketleri yararına anlaşma, düşman devlete maddi ve mali yardım konularını işleyen 302-308. maddeleri, geleneksel olarak vatana ihanet kapsamına giren suçları içerir.'''''
 
=='''[[Kaynakça]]'''==
{{kaynakça|profosör doktor balcalı = }}
 
{{Türk-hukuk-taslak}}