Damad Mehmed Ali Paşa: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
k düzen |
|||
16. satır:
}}
'''Damad Mehmet Ali Paşa''' (d. [[1813]]- o. [[1868]]) [[Abdülmecit]] saltanatında 3 Ekim 1852 - 14 Mayıs 1853 tarihleri arasında yedi ay oniki gün [[sadrazam]] olmuş; 6 kez [[kaptan-ı derya]] görevi ve diğer yüksek devlet görevleri yapmış bir [[Osmanlı]] devlet adamıdır.
== Hayatı ==
Mehmet Ali Paşa 1813 yılında [[Rize]]'nin [[Çayeli, Rize|Çayeli]] ilçesi Hemşin [[Kaptanpaşa, Çayeli|(Kaptanpaşa)]] köyünde doğdu.<ref name="yaşamyapıt">Hatiboğlu "Mehmet Ali Paşa (Damat)", (1999) ''Yaşamları ve Yapıtlarıyla Osmanlılar Ansiklopedisi'', İstanbul:Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık A.Ş. C.2 s.105 ISBN
Kısa bir zamanda Devlet kademelerinde ikinci mabeyinciliğe kadar yükseldi. Mirliva rütbesi verilince Enderun'dan ayrıldı. Sonra ferik rütbesi verilerek "Dar-ı Suray-ı Askeri" üyeliğine seçildi.<ref name="yaşamyapıt"/>
25. satır:
[[1845]] yılında [[II. Mahmut]]'un kızı ve Sultan [[Abdülmecid]]'in kızkardeşi olan [[Adile Sultan]]'la evlenerek Osmanlı hanedanına damat oldu. 1845-1847 döneminde 1. kez olarak [[Kaptan-ı Derya]]lık görevine getirildi. Sonra 1847'de "Meclis-i Aliye" üyesi; 2. kez 1848-1849 kaptan-ı derya ve 1848-1851'de serasker ve 1851'de 3.kez kaptan-ı derya oldu. .<ref name="yaşamyapıt"/>
4 Ekim 1852'de [[Mehmed Emin Âli Paşa]] yerine sadrazamlık görevi verildi. Mehmet Ali Paşa'nın sadrazam olduğu dönemde [[Fransa]]’da imparatorluğunu ilan eden ve uluslararası ilişkilerdeki konumunu güçlendirmek isteyen [[III. Napoleon]] [[Osmanlı Devleti]]’nde yaşayan [[Katolikler]]in himayelerini Fransa’ya veren [[1740]] tarihli antlaşmanın yeniden yürürlüğe girmesini istedi. Bunun üzerine [[Rusya]] da Osmanlı Ortodoksları için aynı hakları istedi ve katı bir asker ve koyu bir [[Ortodoks]] olan [[Prens Menşikov]]'u [[İstanbul]]’a olağanüstü yetkilerle elçi olarak yolladı. Bu sorunu kendi çıkarları için tehlike olarak gören [[İngiltere]], Fransa ve [[Avusturya]] Osmanlı Devleti'ne giderek artan destek verdiği Kırım Savaşı'na gidecek süreç başladı. Prens Menşikov'un taleplerinin kabul edilmemesi halinde İstanbul’dan ayrılacağı ültimatomunu vermesi ile, muhtemel taktik mülahazalarıyla, Prens'e sürekli direnen Sadrazam Damat Mehmet Ali Paşa ve Hariciye Nazırı [[Sadık Rıfat Paşa]] görevlerinden alındılar. Böylece 14 Mayıs 1853'de altı aylık sadrazamlıktan sonra bu görevden ayrıldı.<ref name="yaşamyapıt"/> Sadrazamlığa [[Giritli Mustafa Naili Paşa]], Hariciye Nazırlığına da [[Koca Mustafa Reşit Paşa]] atandı. Ancak bu isim değişikliklerine rağmen Prens Menşikov yine de [[27 Mayıs]] [[1853]]’te İstanbul’dan elleri boş olarak ayrılmış ve [[Kırım Savaşı]] başlamıştır.
Bundan sonra hemen seraskerliğe getirildi, Sadrazam [[Mustafa Reşid Paşa]] döneminde bir komplo tertiplemeye teşvik suçu dolayışyla [[Kastamonu]]'ya sürgüne gönderildi. Fakat eşi Adile Sultan'ın devreye girmesi ile sürgünde 2-3 hafta kaldıktan sonra İstanbul'a döndü. 1855'te döneminde 4. kez kaptan-ı deryalık görevine getirildi ve 1859'da azledildi. Ama aynı yıl yeniden 5. kez kaptan-ı derya görevi verildi. Bu görevde iken ek olarak mabeyn müşirliği; "hassa ve mühimmat-ı harbiye" nazırlıkları görevleri verildi. 1863'te bu görevlerin hepsinden azledildi. 1866'da Meclis-i Vala üyeliği ve aynı zamanda 6. kez kaptan-ı deryalık verildi. 1867'de kaptan-ı deryalığın Bahriye nazırlığına dönüştürülmesi ile son Osmanlı kaptan-ı deryası olarak tarihe geçti. Bu tarihte tekrar Meclis-i Aliye'ye atandı.<ref name="yaşamyapıt"/>
45. satır:
* Buz, Ayhan (2009) " Osmanlı Sadrazamları", İstanbul: Neden Kitap, ISBN 978-975-254-278-5
* Danışmend, İsmail Hâmi (1971),''Osmanlı Devlet Erkâni'', İstanbul: Türkiye Yayınevi
* Mehmed Süreyya (haz. Nuri Akbayar) (1996), ''Sicill-i Osmani'', İstanbul:Tarih Vakfı Yurt Yayınları ISBN
* Hatiboğlu "Mehmet Ali Paşa (Damat)", (1999) ''Yaşamları ve Yapıtlarıyla Osmanlılar Ansiklopedisi'', İstanbul:Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık A.Ş. C.2 s.105 ISBN
* [http://rbedrosian.com/Downloads/hscas.pdf Hovann H. Simonian, "History and identity among the Hemshin" - s.172]
{{başlangıç kutusu}}
Satır 67 ⟶ 66:
| sonra= [[Mahmud Paşa]]}}
{{sıra kutusu
| önce= [[
| başlık= 3. kez
| yıllar= 1851
| sonra= [[
{{sıra kutusu
| önce= [[Gürcü Halil Rıfat Paşa]]
Satır 91 ⟶ 90:
{{Tophane Müşirleri}}
{{Seraskerler}}
{{
{{Osmanlı Hazine-i Hassa Nazırları}}
Satır 98 ⟶ 97:
[[Kategori:Osmanlı padişah damatları]]
[[Kategori:Kaptan-ı deryalar]]
[[Kategori:Çayeli doğumlular]]
[[Kategori:1813 doğumlular]]
| |||