Abdülmelik: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Mehi98 (mesaj | katkılar)
→‎Irak ve Hicaz seferleri: Yazım hatası düzeltildi
Etiketler: Mobil değişiklik mobil uygulama değişikliği
16. satır:
== Irak ve Hicaz seferleri ==
 
AbdulmelikAbdülmelik Emeviler halifeliğini eline geçirdikten sonra Hicaz ve Irak'da hala önemli olan Abdullah bin ZubeyirZübeyir sorunun halletmeye karar verdi. Bu sorunu halleden unsur AbdulmelikAbdülmelik'in önce Hicaz'a gönderdiği ordu komutanı ve sonra Irak valisi yaptığı ''[[Haccac]] bin Yusuf'' adlı Arap komutan oldu.
 
Haccac Şam'da AbdulmelikAbdülmelik'in veziri olan Ravh bin Zenba'ninnın hizmetinde iken temayüz etmişti. AbdulmelikAbdülmelik'in Musab bin ZubeyrZübeyr üzerine Irak'a göndereceği askerler arasındaki isyanı hemen bastırmış ve bu ordunun Irak seferinde ordunun artçılarına komuta etmişti.
 
691'de AbdulmelikAbdülmelik tarafından bu Suriyeli ordudan 12.000 kişilik bir güce komutan tayin edilmiş ve Hicaz'da halifeliğini ilan edip yıllardayıllardır oradanorada hüküm süren [[Abdullah bin Zübeyr]] üzerine gitme ve bu isyanı bastırma gorevigörevi verilmişti. Haccac onceönce kendi doğum yeri olan [[Taif]]i eline geçirdi ve burayı kendine üs yaptı. Burada, AbdulmelikAbdülmelik'in isteğine göre, Abdullah bin Zübeyr ile müzakerelere geçti ve Hicaz'da ve Abdullah bin ZubeyrZübeyr'in merkezi olan Mekke'de savaş çıkıp kan dökülmesini önlemeye çalıştı. Müzakereler sürüncemeye girince Haccac AbdulmelikAbdülmelik'ten Abdullah bin Zübeyr'e hücum için izin ve ordusuna Suriyeden takviye asker istedi ve AbdulmelikAbdülmelik bunları kabul etti. Haccac o yılki hac görevini yapmak için Abdullah bin Zübeyr'den Mekke'ye gitme izini istedi ama bunu Abdullah bin ZubeyrZübeyr kabul etmedi. Bunun uzerineüzerine Haccac yeni takviyeli ordusuyla Hac mevsimi [[Mekke]]'ye hücuma geçti. Abdullah bin Zübeyr'in ordusu [[Arafat, Mekke|Arafat]]'ta mağlup edilerek Mekke'yi kuşatmaya aldı. 7 ay süreyle Mekke kuşatılıp, şehir etrafında bulunan tepelerden mancınıklarla bombardımana tutuldu. Şehir halkından birçok kişi öldü ve [[Kabe]] bu bombardımanda yıkıldı. Aralarında Abdullah bin ZubeyrZübeyr'in iki oğlu da bulunan 10.000 kişi taraf değiştirip AbdulmelikAbdülmelik'i halife olarak kabul etti. Ekim 692'de küçük oğlu ile birlikte Abdullah bin Zübeyr Kabe civarında savaşmakta iken öldürüldüler ve böylece Kabe,Hicaz Mekke ve Hicazyeniden AbdulmelikEmevilerin eline geçti.<ref>[http://www.cumhuriyet.edu.tr/akademik/fak_ilahiyat/der2/1adelice.htm Ders notları ''Haccac bin Yusuf''], Ali Delice, Cumhuriyet Üniversitesi. (Erişim tarihi:19.8.2008)</ref>
 
Sonra Hicaz valiğinivaliliğini üstlenen Haccac, çok şiddetli ve zalim idaresi ile oranın halkı tarafından devamlı şikayete konu oldu. Bu arada Haccac Kabe'yi yeniden yaptırdı.
 
Haccac'ın Hicaz'da başarılarını gören Halife AbdulmelikAbdülmelik bu sefer onu [[Irak]] yöresine vali olarak atadı ve idare ettiği bölgede Haccac'a her türlü şahsi idare yetkisini verdi. Haccac bu yeni görevine başladığı zaman birçok kişi Basra ve Kufe'yi terk etmeyi tercih ettiler. Fakat Haccac buna izin vermeyeceğini ilan etti ve hemen zor kullanarak bu yöreleri terk edenleri geri döndürdü. Yeni göclerigöçleri de yasak etti. Bundan sonra epeyce uzun bir müddet Haccac devamlı ve ciddi askeri mücadelelere girişerek idare ettiği bölgedeki dinsel isyanları bastırdı. Bu dinsel isyanlar arasında Salih bin Musarrih'in isyanı ve Salih'in öldürülmesinden sonra Sabib tarafından devam ettirilen isyan da bulunmaktaydı. Bu isyancılar arka arkaya kendi üzerlerine Haccac tarafından gönderilen askeri güçleri yenik düşürdüler ve hatta Kufe'yi bile ellerine geçirdiler. Fakat Haccac'ın bitmez tükenmez baskısı ve Abdülmelik'in Haccac'a devamlı Suriye'den ordu takviyesi sağlaması sonunda Haccac'ın galip gelip isyanları bastırmasıyla sonuç buldu.
699 ve 701 arasında "AbdulrahmanAbdurrahman bin Muhammed bin Astat"'ın Irak'ta çıkardığı isyan da Haccac tarafından bastırıldı. Bu dönemde Haccac'ın eyalet orduları Türkistan'a girdiler ve bu yöreleri de Emevi devletine kattılar.
 
usuylaAbdurrahman bin Muhammed bin Astat, bu sefer Haccac'ın ona kendi ordusuyla doğu Türkistan'da Zundil'in topraklarına ganimet elde etmek amacıyla akın ve hücumlarda bulunmasibulunması hakkındaki emirlerini fazla bularak yeni bir isyana geçti. Fakat AbdulrahmanAbdurrahman Irak'ta bulunan ve Suriye'den takivetakviye alan Haccac güçlerine karşı yenik düştü. Doğuya Türkistan'a kaçmak zorunda kaldı. Haccac'ın orduları onu takip ettiler. Doğu Türkistan'da bulunan bir şehir kapılarını o şehre sığımaksığınmak istiyen AbdulrahmanAbdurrahman'a kapattı. Gittiği diğer bir şehir idarecileri ise AbdulrahmanAbdurrahman'ı yakalayıp hapse koydu. Zundil bu şehrin üzerine yuruyupyürüyüp AbdulrahmanAbdurrahman'ı hapisten kurtardı. Fakat çok geçmeden Zundil ile AbdulrahmanAbdurrahman'ın arası açıldı. Kısa bir zaman geçmeden de AbdulrahmanAbdurrahman öldü. Zundil ölen AbdulrahmanAbdurrahman'ın kafasını kestirerek bu kesik başı Haccac'a gönderdi ve Haccac da bu kesik başı Şam'da bulunan halife Abdülmelik'e gönderdi.
Abdulrahman bin Muhammed bin Astat, bu sefer Haccac'ın ona kendi ord
usuyla doğu Türkistan'da Zundil'in topraklarına ganimet elde etmek amacıyla akın ve hücumlarda bulunmasi hakkındaki emirlerini fazla bularak yeni bir isyana geçti. Fakat Abdulrahman Irak'ta bulunan ve Suriye'den takive alan Haccac güçlerine karşı yenik düştü. Doğuya Türkistan'a kaçmak zorunda kaldı. Haccac'ın orduları onu takip ettiler. Doğu Türkistan'da bulunan bir şehir kapılarını o şehre sığımak istiyen Abdulrahman'a kapattı. Gittiği diğer bir şehir idarecileri ise Abdulrahman'ı yakalayıp hapse koydu. Zundil bu şehrin üzerine yuruyup Abdulrahman'ı hapisten kurtardı. Fakat çok geçmeden Zundil ile Abdulrahman'ın arası açıldı. Kısa bir zaman geçmeden de Abdulrahman öldü. Zundil ölen Abdulrahman'ın kafasını kestirerek bu kesik başı Haccac'a gönderdi ve Haccac da bu kesik başı Şam'da bulunan halife Abdülmelik'e gönderdi.
 
Böylece yeniden Araplar, ellerine geçirdikleri Doğu Türkistan bölgelerini bir üs olarak kullanarak Halife Abdülmelik ölümünden sonra daha doğuya ilerlemeyi başardılar. 705'de halife olan [[I. Velid]] döneminde [[Merv]] merkezli Horasan eyaleti, bu eyalet valiğine tayin edilen [[Kuteybe bin Muslim]]'in Orta Asya'da yaptığı fetihlere merkez oldu.
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Abdülmelik" sayfasından alınmıştır