Açe Seferi: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
kDeğişiklik özeti yok
Mirochi (mesaj | katkılar)
kDeğişiklik özeti yok
1. satır:
{{Osmanlı-Habsburg Savaşları}}
[[Dosya:Ottoman and Acehnese guns after the Dutch conquest of Aceh in 1874 Illustrated London News.jpg|thumb|255px|Osmanlı ve Açeli silahlı askerler, 1874 yılında Hollanda'nın Açe'yi fethinden sonra çizlmiş. (Illustrated London News)]]
[[Dosya:Ottoman fleet Indian Ocean 16th century.jpg|thumb|255px|16. yüzyılda [[Hint Okyanusu]]'nda Osmanlı filosu.]]
 
'''Açe Seferi''' ya da '''Sumatra Seferi''', ([[1569]]) [[Portekiz]]liler karşısında zor durumda kalan [[Sumatra]] adasındaki [[Müslüman]] [[Açe Sultanlığı]]'nın, [[Osmanlı Devleti]]'nden yardım istemesi üzerine, [[Osmanlı Donanması]] tarafından gerçekleştirilen deniz aşırı seferseferdir.
 
== Arkaplan ==
Eskiden [[Hindistan]]'dan alınan mallar ya [[Kızıl Deniz]] yoluyla [[Mısır]]'ın [[İskenderiye]] limanına, ya da [[Basra Körfezi]] yoluyla [[Suriye]] limanlarına getiriliyor ve burada bulunan [[Venedik]] ve [[Ceneviz]] gemilerine yüklenerek [[Avrupa]] limanlarına ulaştırılıyordu. Ancak çok uzaklardan gelen ve birçok ülkenin limanından geçen malların (özellikle baharat), Avrupa pazarlarına ulaşıncaya kadar fiyatları çok yükseliyor ve dolayısıyla bu mallar Avrupalılar'a pahalıya geliyordu.
 
Avrupalılar, bu nedenlerden dolayı doğrudan ve kısa yoldan Hindistan'a ulaşmak için yeni yollar arayışına girdiler. Bunu, coğrafi keşiflere yatkın ve yetiştirdiği ünlü kaşiflerle tanınan Portekizliler 15. asrın sonlarına doğru [[Ümit Burnu]]'nu keşfederek ve Hindistan'a ulaşan yeni bir yol bularak başardılar. Böylece Hint ticaret yolunu da değiştir medeğiştirme olanağı yakaladılar.
 
Portekizliler'in Hint ticaret yolunu değiştirmesi, özellikle o dönem Mısır'ı ellerinde tutan [[Memlükler]]'in ekonomik yönden sarsılmasına neden oldu. Memlük Donanması'nın [[Portekiz]] Donanması ile boy ölçüşebilecek bir durumda olmaması nedeniyle zamanla bölgedeki etkinliklerini artıran Portekizli denizciler civar İslam şehirlerine ve ticaret gemilerine zarar vermeye başladılar. 1517'de Mısır'ı fetheden Osmanlılar bölgede Memlükler'in yerini aldılar. Bölgede güçlü bir donanma bulundurulması gerektiğine inanarak [[Süveyş]]'de bir tersane kurdular.
 
== Nedenleri ==
Hint ticaret yolunun ekonomik değerini anlayan Portekizliler, ilerleyen yıllarda bölgeye çok daha güçlü donanmalar göndererek bölge müslümanlarıMüslümanları üzerindeki baskıyı iyice arttırmaya başladılar. Bunun üzerine o dönem, dünyanın ve İslam aleminin en güçlü devleti olan Osmanlı Devletine, [[Hint Okyanusu]] hinterlandındaki müslüman devletlerden yardım feryatları gelmeye başladı. Bu yardım isteğinde bulunan devletlerden biri de bugün Endonezya'ya bağlı olan Sumatra adasındaki Müslüman [[Açe|Açe Sultanlığı]]'ydı.
 
Sumatra Adası'nın kuzeydoğusunda bulunan Açe Sultanlığı, o zamanlar bölgenin ekonomi ve ticaretinde önemli bir yere sahip, zengin bir devletti. Bu özelliklerinden dolayı Açe Sultanlığı'na gözlerini diken Portekizliler, Açe sahillerine saldırılar düzenlemeye başladılar. Askerlik ve teknolojik bakımdan üstün olan Portekizliler karşısında fazla tutunamayan Açeliler yenilerek geri çekilmek ve bazı yerleri Portekizliler işgaline bırakmak zorunda kaldılar. Günden güne artan Portekiz baskısına daha fazla dayanamayan zamanın Açe Sultanı [[Alâeddin (Açe Sultanı)|Alâeddin]] acilen '''Vezir Hüseyin''' başkanlığındaki bir elçi heyetini Portekizliler'e karşı yardım istemek amacıyla [[İstanbul]]'a gönderdi. Sultan Alâeddin'in mektubunu getiren Açe heyeti 1566 yılında İstanbul'a ulaştığında, o sırada, [[Zigetvar Seferi]]'nde bulunan [[Kanuni Sultan Süleyman]]'ın ölüm haberi geldi. Kanuni'nin yerine tahta geçen [[II. Selim]], elçi heyetinin getirdiği mektubu alarak, [[Sultan]]'a her türlü yardımı yapacağına dair bir cevap yazdı ve Açe heyetiyle beraber yolladı.
 
== Sefer ==
Hazırlıklarını tamamlayan [[Osmanlı Donanması]] tam Endonezya'ya doğru yola çıkmak üzereyken [[Yemen]]'de Zeydi imamı [[Topal Mutahhar]] tarafından büyük bir isyan başlatıldı (1567). İsyanın tehlikeli boyutlara varmadan önlenmesi gerektiğini düşünen hükümet, donanmayı Sumatra adası yerine isyanın çıktığı [[Muha]] ve [[Aden]] kıyılarına doğru yolladı. Böylelikle Açeliler'e karşı ilk yardım girişimi başlatılamadı.
 
Satır 21 ⟶ 23:
== Dış bağlantılar ==
* [http://arsiv.ntvmsnbc.com/news/302875.asp#BODY Sumatra: Osmanlı’nın uzaktaki dostu]
 
{{Şablon:Osmanlı-HabsburgPortekiz Savaşları kutusu}}
 
[[Kategori:Açe tarihi]]
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Açe_Seferi" sayfasından alınmıştır