|
Aynı zamanda, farklı [[siyasal]] hareket ve kuramcıları tarafından kullanılan bir terimdir. İki farklı tanım ağırlıklı olarak kullanılmaktadır.
Sol liberteryenizm bir kısım düşünür tarafından bireysel özgürlüğe çok güçlü bir bağı olan bir doktrin olarak düşünülmektedir ''ve'' [[doğal kaynaklar]] ile ilgili olarak, kişinin bu kaynaklar üzerinde başkalarının zararına olacak şekilde özel mülkiyet iddia etmesini hukuk dışı olduğu inancına sahip olmalarından dolayı, [[eşitlikçi]] bir görüşe sahiptir. <ref>[http://plato.stanford.edu/entries/libertarianism/ "Libertarianism" entry] at the [[Stanford Encyclopedia of Philosophy]]<br />Prof. Will Kymlicka "libertarianism, left-" in {{Kitap kaynağı| last = Honderich | first = Ted | title = The Oxford Companion to Philosophy | publisher = Oxford UP| location = New York | year = 2005 | isbn = 9780199264797 | quote =It combines the libertarian assumption that each person possesses a natural right of self-ownership over his person with the egalitarian premise that natural resources should be shared equally. Right-wing libertarians argue that the right of self-ownership entails the right to appropriate unequal parts of the external world, such as unequal amounts of land. According to left-libertarians, however, the world's natural resources were initially unowned, or belonged equally to all, and it is illegitimate for anyone to claim exclusive private ownership of these resources to the detriment of others. Such private appropriation is legitimate only if everyone can appropriate an equal amount, or if those who appropriate more are taxed to compensate those who are thereby excluded from what was once common property.}} See also Steiner, Hillel & Vallentyne. 2000. ''Left-Libertarianism and Its Critics: The Contemporary Debate''. Palgrave Macmillan. p. 1</ref><ref>Gaus, Gerald F. & Kukathas, Chandran. 2004. Handbook of Political Theory. Sage Publications Inc. p. 128</ref> Bu tanımlama ile sol liberteryenler [[Kropotkin]] gibi [[Anarşist komünizm|anarko-komünistleri]] <ref>DeLeon, David. 1978. The American as Anarchist: Reflections on Indigenous Radicalism. Johns Hopkins University Press. p. 1978</ref> ve [[Bakunin]] <ref>Goodwin, Barbara. 1987. Using Political Ideas, 4th edition. John Wiley & Sons. p. 137-138</ref> gibi [[Anarşizm|anarko-kollektivistleri]] de içine almaktadır. Bu tip solSol liberteryenizm Peter Vallentyne, Hillel Steiner, and Michael Otsuka gibi <ref>{{Kitap kaynağı
| last = Vallentyne
| first = Peter
| isbn = 9780312236991
| pages = page 1
}}</ref> çağdaş taorisyenler tarafından savunulmaktadır. Bu tanımı savunan bazı sol liberteryenler her bireyin doğal kaynakların eşit paylaşımını hak ettiği iddiasına dayanarak bir çeşit yeniden gelir bölüşümünü savunmaktadır. <ref>Gaus, Gerald F. & Kukathas, Chandran. 2004. ''Handbook of Political Theory''. Sage Publications Inc. p. 128</ref> Georgistlerin [[Noamkendilerini Chomsky]]tanımlamalarında kendisinida birkullanılmaktadır. sol liberteryen olarak tanımlamaktadır.<ref>
O'Hara, Phillip Anthony. 1999. Encyclopedia of Political Economy. Routledge. p. 15</ref> Georgistlerin kendilerini tanımlamalarında da kullanılmaktadır.
Sol liberteryenizm veya liberteryen sol Roderick T. Long tarafından şöyle tarif edilmektedir
{{cquote|... geleneksel olarak solun kavramları olarak düşünülen kavramlarla liberteryenizmin birleşmesi, kaynaşması, yeniden bütünleşmesi. Bu, çalışanın güçlendirilmesi, plutokrasi için duyulan endişe, feminizm ve değişik toplumsal eşitlikçilik kavramlarını içermektedir.<ref>Long, Roderick. T. [http://en.liberalis.pl/2008/01/04/interview-with-roderick-long/ An Interview With Roderick Long]</ref>}}
== Liberter Sosyalizm ==
{{ana madde|Liberter sosyalizm}}
Liberter sosyalizm, sol liberteryenliğin orijinal okuludur.
Liberter Sosyalizm (ya da sosyalist anarşizm da olarak da adlandırılır<ref>[[Geoffrey Ostergaard|Ostergaard, Geoffrey]]. "Anarşizm". A Dictionary Marxist Thought. Blackwell Publishing, 1991. p. 21.</ref><ref name="cho">Noam Chomsky, Carlos Peregrín Otero. Language and Politics. AK Press, 2004, p. 739</ref> ), güdümsüz, ekonomik ya da toplumsal katmansız, birey özgürlüğüne ve eşitliğine dayalı, her tür bilgiye erişmede ve kullanmada fırsat eşitliği sağlayan, [[anarşist]] özelliklere sahip bir [[sosyalizm]] anlayışıdır.<ref>Baake, David. "Prospects for Libertarian Socialism", ''Zmag'' (June 2005).</ref>
Bu eşitlik ve [[özgürlük]], ancak [[özel mülkiyet]]in sona erdirilmesiyle mümkün olacaktır.<ref>Mendes, Silva. ‘Socialismo Libertário ou Anarchismo’ Vol. 1 (1896): “Society should be free through mankind's spontaneous federative affiliation to life, based on the community of land and tools of the trade; meaning: Anarchy will be equality by abolition of private property and liberty by abolition of authority”</ref> Böylece üretim ve kaynakların, toplumun bütününü kapsayacak biçimde paylaştırılması sağlanır. Bununla birlikte Liberter sosyalizm, gayrimeşru otoriteyi tanımlamayı, eleştirisini yapmayı ve sonuçta da toplum yaşamının her yanındaki varlığını ortadan kaldırmayı amaçlar. Libertereyn sosyalistlere göre “gerek ekonomik, politik, dinsel; gerekse cinsiyetçi olarak kurumsallaşan güç, hem özneyi (faîl) hem nesneyi (mefûl) vahşileştirir.”<ref>{{Kitap kaynağı|son=Ackelsberg |ilk=Martha A. |başlık=Free Women of Spain: Anarchism and the Struggle for the Emancipation of Women |sayfalar=s. 41 |yıl=2005 |yayımcı=[[AK Press]] |isbn=978-1-902593-96-8 }}</ref>
Diğer yönetsel sosyalizm anlayışları [[devlet]]te ya da [[siyasi partiler]]de egemenlik kurmak üzere [[ekonomi]] ve [[kamu yönetimi]] alanlarında etkinlik gösterirken; Liberter sosyalistler, [[sendika]]lar, meslek odaları, işçi konseyleri, [[belediye]]ler, yurttaş meclisleri (mahfilleri) vb. bürokratik olmayan, doğrudan demokrasi uygulanabilecek alanlara yönelmektedirler.<ref>{{Kitap kaynağı|son=Rocker |ilk=Rudolf |başlık=Anarcho-Syndicalism: Theory and Practice |sayfalar=s. 65 |yıl=2004 |yayımcı=[[AK Press]] |isbn=978-1-902593-92-0 }}</ref> Liberter sosyalistler, devlet yapılanmasını [[kapitalizm|kapitalist]] [[sınıf savaşı|sınıf egemenliğinin]] surları ve kalesi olarak tanımlar.<ref>Guerin, Daniel, ''Anarchism: A Matter of Words'': " Some contemporary anarchists have tried to clear up the misunderstanding by adopting a more explicit term: they align themselves with libertarian socialism or communism."<br />Faatz, Chris, ''Towards a Libertarian Socialism''.</ref>
Liberter sosyalizm olarak nitelenen siyasi felsefe, anarko-komünizm, anarko-kolektivizm, anarko-sendikalizm gibi anarşizm varyantlarını,<ref>{{Kitap kaynağı|son=Sims |ilk=Franwa |başlık=The Anacostia Diaries As It Is |sayfalar=s. 160 |yıl=2006 |yayımcı=Lulu Press}}</ref> [[anarşizm|ortaklığı]],<ref>[http://www.mutualist.org/id32.html A Mutualist FAQ: A.4. Are Mutualists Socialists?]</ref>,[[yeşil siyaset|toplumsal ekolojiyi]],<ref>Bookchin, Murray. ''Post-Scarcity Anarchism'' AK Press (2004) p.xl</ref> [[otonomizm|özyönetimciliği]] ve [[komünizm|konsey komünizmini]] kapsamaktadır).<ref>Chomsky, Noam. ''Chomsky on Democracy and Education'' Routledge (2002) p.133</ref> Bazı kaynaklar Libertereyn sosyalizmi kısmi ve yan anlamlı olarak anarşizm<ref>Ross, Dr. Jeffery Ian. ''Controlling State Crime'' Transaction Publishers (200) p.400</ref> ve '''sosyalist anarşizm''' ile bağdaştırır.<ref name="cho" /><ref>[[Geoffrey Ostergaard|Ostergaard, Geoffrey]]. "Anarchism". A Dictionary of Marxist Thought. Blackwell Publishing, 1991. p. 21.</ref>
== Sol Anarşist Piyasa ==
=== Mutualizm ===
{{ana madde|Mutualizm (ekonomi kuramı)}}
Mutualizm, 18. yüzyılda İngiliz ve Fransız işçi hareketleri ile ortaya çıktı ve ardından Fransa'da Pierre-Joseph Proudhon, ABD'de diğer bazı düşünürlerle bağlantılı olarak anarşist görünüm kazandı. <ref>"A member of a community," ''The Mutualist''; this 1826 series criticized Owen's proposals, and has been attributed to Josiah Warren or another dissident Owenite in the same circles; Wilbur, Shawn, 2006, "More from the 1826 "Mutualist"?"</ref> <!-- [25]--> Birleşik Devletler'de, örneğin Benjamin Tucker ve William B. Greene gibi bireyci anarşistler üzerinde etkisi görüldü.
Mutualizmin önemli kavramları arasında; federasyon, karşılıklılık, özgür ortaklık, gönüllülüğe dayanan sözleşmeler, kredi ve para reformu bulunur. Birçok mutualistin görüşüne göre hükümet müdahalesinin olmadığı bir serbest piyasa - emek değer teorisine göre - kar, kira ve faizi kaldırarak, fiyatları emek maliyetlerine çeker ve şirketler için işçilerin rekabeti yerine; firmaların ücretleri arttırarak işçiler için rekabet ettiği bir düzen sağlanır. <ref>[http://www.mutualist.org/id112.html]</ref><ref>{{quotation|Under the mutual system, each individual will receive the just and exact pay for his work; services equivalent in cost being exchangeable for services equivalent in cost, without profit or discount; and so much as the individual laborer will then get over and above what he has earned will come to him as his share in the general prosperity of the community of which he is an individual member.|"Communism versus Mutualism", Socialistic, Communistic, Mutualistic and Financial Fragments. (Boston: Lee & Shepard, 1875)|[[William Batchelder Greene]]}}</ref> <!-- [26] [27]-->
Mutualizm, kimi zaman bireyci ve kollektivist anarşizm arasında bir yerlerde bir sentez olarak görülür.<ref>Avrich, Paul. ''Anarchist Voices: An Oral History of Anarchism in America'', Princeton University Press 1996 ISBN 0-691-04494-5, p.6<br />Blackwell Encyclopaedia of Political Thought, Blackwell Publishing 1991 ISBN 0-631-17944-5, p.11</ref> Bu düşünce mutualistlerin kendi eserlerinde dile getirilmiştir. "Mülkiyet Nedir?" adlı eserinde Proudhon "özgürlük" kavramına eşdeğer olarak komünizm ve mülkiyetin diyalektik sentezi olan "anarşi" kavramını önerir. <ref>Proudhon, Pierre-Joseph [http://etext.virginia.edu/toc/modeng/public/ProProp.html ''What is Property?''] (1840), p. 281</ref> <!-- [29]--> Pierre-Leroux'tan esinlenen Greene, mutualizmi üç felsefenin sentezinde arar:“komünizm, kapitalizm ve sosyalizm. <ref>Greene, William B. "Communism — Capitalism — Socialism", ''Equality'' (1849)[http://www.libertarian-labyrinth.org/greene/wbg-css.html], p. 59. </ref> <!--[30]--> Sonraki bireyci anarşistler mutualist terimini “sentez” temasına çok az vurgu yaparak kullandılar.
Proudhon’dan önce, Josiah Warren’de başarısız Owencı deneyimin ardından benzer görüşler <ref>Warren published the periodical ''The Peaceful Revolutionist'' in 1833, seven years before Proudhon's "What is Property."</ref> öne sürmüştür.<ref>"While more learned men lost faith in utopias and in human nature when the New Harmony experiment failed, Warren became more trusting than before in man's intelligence and perfectibility." - Native American Anarchism, pg. 94, Eunice Schuster</ref> <!--[32]--> 1840 ve 1850’lerde, Charles A. Dana <ref>Dana, Charles A. [http://dwardmac.pitzer.edu/anarchist_archives/proudhon/dana.html Proudhon and his "Bank of the People"] (1848).</ref> <!--[33]--> ve William B. Greene, Proudhon’un çalışmalarını [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]]’de tanıttı. Greene Proudhon’un mutualizm kavramını ABD koşullarında yeniden değerlendirdi ve Benjamin R. Tucker'a bundan bahsetti. <ref>Tucker, Benjamin R., "On Picket Duty", Liberty (Not the Daughter but the Mother of Order) (1881-1908); [[5 January]] [[1889]]; 6, 10; APS Online
pg. 1</ref> <!--[34]-->
== Agorizm ==
|
