Fenotip: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok |
Değişiklik özeti yok Etiketler: Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği |
||
3. satır:
Fenotip, zaman içinde değişebilir. Birden çok genle kontrol edilen özelliklerin fenotipleri de karmaşıklık gösterir. Genlerin durumuna göre çeşitlilik gösteren fenotip sınıflarına ''pleitropik'' fenotipler denir.
==Fenotipin Belirlenmesi==
Fenotipik özelliklerin belirlenmesinde;
==== Yalnız Kalıtımın Etkisi ====
Bazı karakterlerin dış ortama yansımasında yalnız genler etkilidir. Örnek olarak; göz rengi, kan grubu, cinsiyet, dil yuvarlama, altı parmaklılık, kulak memesinin ayrık ya da bitişikliği gibi insanda verilebilir.
====Yalnız Çevrenin Etkisi====
Bazı karakterlerin oluşumunda genlerin etkisi görülmez. Örnek olarak; ağaçların rüzgâr yönüne eğilmesi, bazı mesleklerden kaynaklı iskelet bozuklukları, boksörlerin burnu, tarımla uğraşan insanların elleri gösterilebilir.
Diğer canlılarda örneğin [[sirke sineği|sirke sineklerinde]] yumurta 15 °C'de yetiştiğinde düz kanatlı, 25 °C'de yetiştiğinde kıvrık kanatlı olur.
Himalaya tavşanlarında sırt kısmındaki beyaz tüyler yolunup buz yastığı konulduğunda o bölgede siyah tüyler çıkar.
==== Kalıtım ve Çevrenin Birlikte Etkisi====
Bazı genlerin belirlenmesinde çevre ve genler birlikte rol alır. Örneğin ten rengini oluşturan [[melanin]] pigmenti genlerin kontrolünde sentezlenir. Genlerin işleyişini ışık şiddeti ve [[hormon|hormonlar]] kontrol eder. Işık şiddetinin arttığı yaz aylarında melanin üretimi artar ve ten bronzlaşır.
Yalnız çevre ya da kalıtım ve çevrenin etkisi ile oluşan değişimler [[modifikasyon|modifikasyondur]].
==Baskınlık ve Çekiniklik==
Örneğin kıvırcık saçlı anne ile düz saçlı baba çiftleşirse doğacak çocuklar 1.Kuşak olur.Kıvırcık saç,düz saça baskın olduğundan kıvırcık saçlı birey ''AA'' ve düz saçlı birey ''aa'' olur.Mendel'in de yaptığı gibi bireyler arasında çaprazlama yapılır.AA ve aa olan bireylerin harfleri çaprazlanır. A ile a,A ile a,a ile A ve a ile A genleri ortaya çıkar.Fakat baskın gen harfi(büyük harf) başa ya-zıldığından tüm bireyler %100 melez döl;fakat kıvırık saçlı doğar.Çünkü çekinik gen,baskın genin yanında özelliğini gösteremez.2.Kuşağın bireyleri ise şöyledir:
Aa,Aa,Aa ve Aa 1.Kuşak üyeleriydi.Bir Aa diğer bir Aa ile çiftleşirse: Aa,Aa bireyleri çaprazlanır ve 2.Kuşak bireyleri AA,Aa,Aa ve aa olur.Yani 2.Kuşak bireylerinin %25'i arıdöl ve kıvırcık,%50'si melez ve kıvırcık,%25'iyse düz saçlı doğar.Yani fenotip olarak 2.kuşağın bireylerinin %75'i kıvırcık saçlı ve %25'i düz saçlı doğar.
Satır 12 ⟶ 34:
[[he:גן (ביולוגיה)#מושגים בסיסיים]]
| |||