İnsanlık tarihi: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
6. satır:
== İlk Çağ (MÖ 3300-375) ==
[[Dosya:Mesopotamia.PNG|thumb|200px|Antik Mezopotamya haritası.]]▼
===
Dünya'nın ilk yerleşik kültürü, [[Yunanca]]'da ''nehirler arasındaki ülke'' anlamına gelen [[Mezopotamya]]'da günümüzden 5000 yıl önce başladı. [[Fırat Nehri]]'nin güneyindeki ovalarda sulama sistemlerinin gelişmesiyle tarım toplulukları oluştu<ref name="mes">{{Web kaynağı| url = http://www.lsg.musin.de/geschichte/!daten-gesch/fruehzeit/mesopotamien1.htm | başlık = Mesopotamien | erişimtarihi = 2008-09-27 }}</ref>. Bu topluluklar önce kasabalara daha sonra ise şehirlere dönüşmeye başladı. Bilinen ilk şehir [[Uruk]]'un ortaya çıkması yaklaşık olarak MÖ 3200'e tarihlenir. MÖ 3300'de Mezopotamya'da [[yazı]] bulunmuşken bunu [[Mısır]]'da [[hiyeroglif]] yazısının bulunması takip eder. Bunu izleyen 300 yıl içerisinde her şehir çevresindeki arazilere hakim hale geldi ve [[Sümer]] olarak adlandırılan bölgede birçok [[şehir devleti]] oluştu<ref name="hun">{{Web kaynağı| url = http://www.hundekosmos.de/geschichte/voelkerundhund/mesopotamien/index.html | başlık = Mesopotamien kurzer geschichtlicher Überblick | erişimtarihi = 2008-09-27 }}</ref> . Aynı dönemde Sümer demircileri [[bronz]] üretimine başladı. Tekerlekli yük arabalarının katkısıyla tarım daha üretken hale geldi. Buna karşılık bazı insanlar tarımdan uzaklaşarak el sanatları, [[ticaret]], [[rahip]]lik gibi mesleklere yönelmeye başladı. Böylece [[Lugal]] olarak bilinen kralların başkanlığında dünyanın ilk sınıflı toplumu da Sümer ülkesinde gelişti. MÖ 2800 tarihinde Uruk Şehri'nin nüfusu 50.000 civarında olduğu tahmin edilmektedir. Şehirler gittikçe gelişmeye başladı ve [[Anadolu]] ve [[İran]] ile [[tahıl]], [[ağaç]] ve [[çömlek]] ticareti nehirler aracılığı ile gerçekleştirildi. Mezopotamya'da nüfusun artması toprak ve su konusunda çatışmalara sebep oldu. Bunun için uzun süre birbirleriyle çatışamalara girdiler.
* Yaklaşık 3200'den başlayarak [[Suriye]] ve [[Filistin]]'de Ugarit, Byblos gibi kentler kuruldu<ref>{{Web kaynağı| url = http://books.google.com.tr/books?id=O1yFrzi-MgYC&pg=RA1-PA532&lpg=RA1-PA532&dq=Ugarit+Byblos&source=web&ots=EdwFqjC6HN&sig=ywpeXVs77xrFoSlZ7uX1_KWkFHg&hl=de&sa=X&oi=book_result&resnum=9&ct=result#PRA1-PA532,M1 | başlık = Ugarit ve Byblos (almanca) | erişimtarihi = 2008-09-28 }}</ref>▼
[[Mısır]]'da ise [[Narmer]], MÖ 3100 civarında ülkeyi birleştirdi. Narmer'ın kim olduğu hakkında tartışmalar olsa da, [[Menes]]'in Mısır'ın ilk başkenti [[Menfis]]'i kurduğuna ve ilk Mısır hanedanının (MÖ 3100-2890) kurucusu olduğuna inanılır<ref name="lsg">{{Web kaynağı| url = http://www.lsg.musin.de/geschichte/!daten-gesch/fruehzeit/aegypten.htm | başlık = Geschichte Ägyptens | erişimtarihi = 2008-09-27 }}</ref>. [[Erken Hanedan Dönemi]]'nde [[mumya]]lama yoluyla ölünün muhafazasa edilmesi gibi Mısır kültürünün birçok belirgin özelliği ortaya çıkmıştı. İlerleyen zamanlarda yarı kutsal bir statüye sahip olan [[Firavun]] adıyla anılan kralın başında olduğu bir toplum [[hiyerarşi]]si gelişti. Kral [[Snakht]]'ın başa geçtiği MÖ 2686'dan itibaren İkinci Hanedan sona erdi ve Eski Krallık döneminin başlangıcı oldu. Bu dönemde krallar [[mastaba]] denilen dikdörtgen kerpiç odaların altına gömülmüştü. İlk [[piramit]] ise MÖ 2650'de Kral [[Djoser]] için Sakkara basamaklı piramidi inşa edildi. Mimar [[İmhotep]] tarafından yapılan bu piramitlerden sonra düz kenarlı piramitler ortaya çıkacaktı.
[[Çin]]'de uygarlığın [[Sarı Irmak]] ve civarında geliştiği kabul edilir. Çinli zanaatkarlar önce bronzdan aletler sonra da çeşitli tarzda kaplar yaptılar. İpek dokumacılığı da yaptığı bilinen Çinliler, MÖ 2400 civarında [[Longshan Kültürü]]'nü geliştirdiler. Bu kültürdeki çiftçiler önce sulama sistemlerini geliştirdiler, daha sonra da [[pirinç]] tarımına başladılar.
MÖ 2500 civarında günümüzde [[Yunanistan]]'a bağlı [[Girit]] adasında [[Minos Uygarlığı]] başladı. Bu uygarlık önce [[Kiklad Adaları]] daha sonra da Doğu Akdeniz bölgesinde geniş ticaret ağları oluşturacaktı. [[Avrupa]]'nın batısında astronomiye verilen önem arttı. Bunun için ayakta duran taşlar dikilmeye başlandı. [[Stonehenge]] buna örnek olarak verilebilir. [[Amerika]] kıtasında uygarlığın ilk izleri [[Peru]] ve [[And Dağları]] etrafında görüldü (MÖ 2800). Burada yaşayan çiftçiler [[patates]] yetiştirmeye önem vererek [[lama]] beslediler.
[[İndus Nehri]] etrafında da birçok şehrin kurulması bu devirde gerçekleşti. [[Saban]] kullanılarak tarımsal faaliyetler başarıyla yürütüldü. İndus Nehri'ndeki en büyük şehir ise 100.000'e yaklaşan nüfusuyla [[Mohenjo-daro]] idi.
▲* Yaklaşık 3200'den başlayarak [[Suriye]] ve [[Filistin]]'de Ugarit, Byblos gibi kentler kuruldu<ref>{{Web kaynağı| url = http://books.google.com.tr/books?id=O1yFrzi-MgYC&pg=RA1-PA532&lpg=RA1-PA532&dq=Ugarit+Byblos&source=web&ots=EdwFqjC6HN&sig=ywpeXVs77xrFoSlZ7uX1_KWkFHg&hl=de&sa=X&oi=book_result&resnum=9&ct=result#PRA1-PA532,M1 | başlık = Ugarit ve Byblos (almanca) | erişimtarihi = 2008-09-28 }}</ref>
== İÖ 3000-İÖ 2000 ==
| |||