Vikipedi

Büyük Temizlik: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
büyük temizlik
k 78.188.26.154 tarafından yapılan değişiklikler geri alınarak, Uğurkent tarafından değiştirilmiş önceki sürüm geri getirildi.
3. satır:
'''Büyük Temizlik''' ([[Rusça]]: Большая чистка, ''Bolshaya chistka'') [[Josef Stalin]]'in 1936 - 1939 yılları arasında yaptığı siyasi tasfiye kampanyası.<ref name="Figes"> [[Orlando Figes]] ''The Whisperers: Private Life in Stalin's Russia'', 2007, ISBN 0312428030, pages 227-315. </ref><ref name="Social Catastrophe">Lenin, Stalin, and Hitler: The Age of Social Catastrophe. By Robert Gellately. 2007. Knopf. 720 pages ISBN 1400040051</ref>
 
1930'lu Yıllar[değiştir | kaynağı değiştir]
 
Sovyetler Birliğinin ilk önder kadrosu tarihteki ilk
işçi sınıfı devletinin istikamet yönünü tayin ederken daha önce tarihte benzer
bir örnek olmamasının her türlü sıkıntısını çekmiştir. Lenin'in ölümünden sonra
1930'lu yıllara kadar süren derin tartışmalar, yargılamalar ve verilen idam
cezaları aslında farklı istikamet tayin etmek isteyen Bolşevikler arasında
gelişen siyasal ve ideolojik kavgalardır. Bu dönemde NEP siyasetinden
çıkılması eleştiri konusu olacak, sanayileşme ve kolektivizasyona karşı
çıkılacaktır. Savaş Komünizminden NEP'e geçişi
eleştiren Troçki, NEP siyasetine son verilmesine karşı
çıkan Buharin, önce Troçki ile daha sonra Stalin'e karşı parti içinde
muhalefet eden Zinoviev ve Kamenev süreç içinde tasfiye
edileceklerdir. II. Dünya Savaşı yıllarında Troçki 20 Ağustos 1940
tarihinde, Stalin'nin talimatıyla Sovyet Gizli Polisi GPU tarafindan
düzenlenen bir suikast sonucuMeksika'da öldürülmüştür. Komünist
Parti içinde "sağ veya sol sapmayla" suçlanan eski liderlerin
tamamı ise 1930'lu yıllarda mahkûm olacak, Stalin tarafından idam
ettirileceklerdir. Özellikle eski Bolşeviklerin yargılanması ve
cezalandırılması ilginçtir. Moskova'da 1936-1938 yılları arasında
yapılan duruşmalarda Bolşevik Partinin eski önderlerine zorla akıl almaz
suçlamalar yapılmış, kendilerini emperyalist devletlerin ajanları ya da
Troçkist olarak ifşa etmeye zorlanmışlardır. Büyük Temizlik adıyla
toplumda geniş yankı bulan tasfiye hareketi sonucunda, özellikle partide Stalin
ve ekibi (Molotov, Voroşilov, Kaganoviç, Beria) hakimiyetlerini
kurmuşlardır. Bu sayede planlanan sanayi hamlesine hız verilmiş, büyük
topraklar kollektifleştirilmiştir. Küçük üreticiler ve köylüler kooperatifler
içinde örgütlenmiştir.
 
'''Moskova Davaları''' Büyük
Temizlik sırasında Joseph Stalin'in siyasi rakiplerini yargılamak için
yapılan davalardır. 1950'liyıllarda Nikita Kruşçev'in ifşa
politikasından sonra, Moskova Davaları, pek çok yerde kararların önceden
verildiği, itirafların zorlama yoluyla verildiği gösteri
mahkemeleri olarak nitelendirilir. Davalılar, Madde 58'e
göre Stalin ve diğer Sovyet liderlerine suikast yapmak ve batılı
güçlerle komplo düzenlemek, SSCB'yi parçalayıp Kapitalist düzeni getirmek
istemek girişimiyle suçlandı.
 
'''Stalin Büyük Temizlik
Hakkında Bilgi'''
 
Büyük Temizlik, Sovyetler Birliği’nde 1930′ların
sonlarında halka açık göstermelik üç mahkeme ile. bir dizi kapalı ve gizli
tutanaklı duruşma sonucu birçok tanınmış eski Bolşevikin ihanetle suçlanarak
idama ya da hapse mahkûm edilmesi. Mahkemele­re sunulan bütün kanıtlar,
sanıkların ön sorgularına ve itiraflarına dayanıyordu. Da­ha sonra sanıkların
suçsuz olduğu, onlara yüklenen suçların gizli polis örgütü NKVD (İçişleri Halk
Komiserliği) tarafından uydu­rulduğu ve itirafların yoğun baskı altında
alındığı anlaşılmıştır. Stalin’in başlıca rakiplerini ve karşıtlarını tasfiye
etmede oldukça başanlı olan mahke­meler, 1930′larda “halk düşmanı” oldukları
gerekçesiyle milyonlarca kişinin çalışma kamplarına gönderildiği büyük
temizliğin yalnızca resmî görünümünü oluşturuyordu. İlk mahkeme Genrih G.
Yagoda’nın gizli polis şefi olduğu sırada, Ağustos 1936′da başladı. Davanın
başlıca sanıkları Ekim Devrimi’nin (1917) ve devrimi izleyen yıl­lardaki Sovyet
yönetiminin önde gelen Bol­şevik önderlerinden Grigori Yev’seyiviç Zinovyev,
Lev Borisoviç Kamenev ve Ivan Smirnov’du. Bu kişiler öteki 13 sanıkla birlikte
Stalin’i iktidardan uzaklaştırmaya yönelik terörist bir örgüt kurmak amacıyla
1932′de Leon Troçki’ye katılmakla suçlanı­yordu. İddianame sanıkları Sergey
Mirono- viç Kirov’u öldürmekten (Aralık 1934) so­rumlu tutarak Stalin’i ve
yakın çalışma arkadaşlarını da öldürmeyi planladıklarını öne sürüyordu. 24
Ağustos 1936′da mahke­me sanıkları suçlu buldu ve idamlarına karar verdi.
 
İkinci mahkeme, N. İ. Yejov’un NKVD şefi olarak
Yagoda’nın yerini almasından sonra, Ocak 1937′de başladı. Aralarında Sovyet
yönetiminin tanınmış adları G. L. Pyatakov, G. Y. Sokolnikov, L. P. Se-
rebryakov ve Kari Radek’in bulunduğu 21 sanık, Sovyet ekonomisini yıkarak SSCB’nin
savunma gücünü azaltacak sabo­taj, saldırı ve terörist eylemler yürütmek için
Troçki’yle işbirliği yaptığı öne sürülen “Anti-Sovyet Troçkist bir merkez”
kurmak­la suçlanıyordu, iddianamede Almanya ve Japonya hesabına çalışmak ve
Sovyet Devleti’ni yıkarak kapitalizmi yeniden kurmayı amaçlamak gibi suçlamalar
da yer alıyordu. Sanıklar 30 Ocak 1937′de suçlu bulundular; Sokolnikov, Radek
ve iki kişi daha 10 yıla mahkûm edildi, geri kalanlar ise idam edildi.
 
Üçüncü mahkemede (Mart 1938) savcı, 1920′lerin sonlarında
öne çıkan sağ kanat muhalefetinin önderleri Nikolay İvanoviç Buharin ve Aleksey
İvanoviç Rikov’un da Zinovyev-Troçki komplosuna katıldığını ileri sürdü.
Yagoda’nın yanı sıra önemli yönetim görevlerinde bulunmuş üç tanınmış doktor da
komplocu örgütün üyesi olmakla suçlandı. Yargılanan toplam 21 sanığa, Sov­yet
yönetimini yıkmak, SSCB’yi parçala­mak ve kapitalist sistemi yeniden kurmak
amacıyla çok sayıda sabotaj ve casusluk eylemlerine katılma suçlaması
yöneltildi. Sanıklar ayrıca Kirov’un ölümünden sorum­lu tutuldu. Yagoda’nın üç
doktora eski gizli polis şefi V. R. Menjinsky, yazar Maksim Gorki ve Politbüro
üyesi V. V. Kuibışev’i öldürme emri verdiği öne sürüldü. Buharin, 1918′de
Lenin’i öldürmeyi planlamakla suç­landı. Sanıklardan N. N. Krestinski’nin suç
ikrarını geri almasına ve Buharin ile Yago­da’nın savcı Andrey Yanuaryeviç
Vışins- ki’nin sorularını başarıyla yanıtlayıp suç­suzluklarını göstermelerine
karşın, üç kişi dışındaki bütün sanıklar 13 Mart 1938′de idama mahkûm
edildiler. Bu göstermelik mahkemelerin yanı sıra, 1937-38′de önde gelen Sovyet
askeri önderlerinin yargılandığı bir dizi kapalı duruşma yapıldı. Çok sayıda
tanınmış askeri önderin tasfiye edildiği bu duruşmalar, SSCB Silahlı
Kuvvetleri’nde kitlesel bir temizlik hareke­tiyle birlikte yürütüldü.
Almanya’nın Hazi­ran 1941′de SSCB’ye karşı giriştiği saldırının ilk evresinde
Sovyet kuvvetlerinin başa- rısız olmasına yol açan en önemli etkenler­den biri
de, Stalin’in Büyük Temizlik sıra­sında deneyimli askeri önderleri tasfiye
etmesiydi.
 
SBKP’DE DURUM VE “BÜYÜK TEMİZLİK” 
 
Stalin her ne kadar ülke içinde bir takım sorunlar
yaşansa da hiçbir şeyin iktidarınısorgulatmasına izin vermemiştir. Stalin için
önemli olan şey iktidarını git gide daha
dakuvvetli hale getirmektir. Ülkede ciddi bir açlık durumu olmasına rağmen, ekonominingeliştirilmesi
adına yaşanan bu dram Stalin’i hiç bir şeyi yapmaktan alı
koymamıştır.
Stalin büyük bir hızla parti içi muhalefeti ortadan kaldırma çalışmalarına devam etmektedir.Yalnızca
1933 yılında partiden yaklaşık 800 bin kişi ihraç edilmiştir. Bunu takip
eden yılda da340 bin kişi partiden ihraç edilmiştir. 1934 Ocak ayında toplanan
17. Kongre parti için vedolayısıyla da ülke için birlik ve beraberliğin
sağlandığı bir kongre idi. Bu kongrenin adı“Galipler Kongresi” idi . Kongreye
1966 delege katılmıştır. Kongrede yanlıca Stalin’i övenkonuşmaların yapılmasına
müsaade edilmiş bir kısım konuşmalarda da Stalin’e karşı yapılanhatalar için
kendisinden özür dilenmiştir. Ne var ki birlik ve beraberliğin
sağlanıldığınındüşünüldüğü bu kongreye katılan 1996 kişiden 1108’i beş yıl
içinde öldürülmüşlerdir.
 
13
 
Stalin ülke içinde yavaş yavaş bir “kült” haline
gelmekteydi. Etkisi ülke sınırlarınıaşmakta ve diğer komünist partilere de yol gösterici olmaktaydı. Stalin için “halklarındehası”,
“modern bilimin yıldızı” gibi sıfatlar kullanılmaktaydı. Ancak hiç kimse
Lenin’inölmeden önceki uyarılarını dikkate alamamıştı. Lenin o dönemde Stalin’e
ciddi şekilde dikkatedilmesi gerektiğini, Stalin’in ilerde çok ciddi sıkıntılar
doğurabileceğini, Stalin’in yerinedaha anlayışlı,kibar, arkadaşlarına sadık ve
saygılı birinin gelmesi konusunda uyarılarda bulunmuştu.
 
14
 
Lenin’in bu uyarılarının dikkate alınmamasının
bedelini Sovyetler çok ağır bir şekilde ödemiştir.1936 ve 1938 yılları
arasında 3 mahkeme yapılmıştır. Bu mahkemeler daha
sonra“büyük temizlik” diye adlandırılacak olan muhalefeti ortadan kaldırmaya yönelik
 
girişimlerinde başlangıcını teşkil etmektedir. Bu mahkemelerin kuruluş sebebi olarak gösterilen
şey yani Stalin’in “temizlik” gerekçesi kollektivizasyon sürecine karşı çıkan
büyük köylü yığınlarına parti içinden kendisine muhalefet eden kişilerin
destek olması ve bu destek sonucunda da muhalefetin etki alanının
genişlemesi endişesiydi.
 
15
 
Stalin 1937-1938 arasıgerçekleşecek bu kapsamlı
hareket ile ilgili kendisine hedef olacak kişileri belirlerken
tek kriteri Sovyetlerin birliğine engel teşkil etmeleriydi. “Ülkenin birliğini ve bütünlüğünükoruma” gerekçesi ülke içinde başlayan seri cinayetlerin de başlangıcını teşkil etmiştir.Stalin’in
hedefinde eski “kulak”lar, suçlular vb. tüm anti-sovyet oluşumlar yer
almaktaydı.Tüm komünist olmayan vatandaşlar, evsizler, işsizler ve bunun gibi
tüm “sosyal marjinaller”Stalin’e göre Sovyet düzeninden sapmışlardı. Bu kişiler
Stalin’in yeni bir “Sovyet” kimliğiyaratmasının önünde önemli bir engeldi. Bu
durumdan ülke içindeki Çinli, Afgan, İranlı,Koreli ve Polonyalılar da olumsuz
yönde etkilenmiş ve bir çoklarının yerleri değiştirilmiştir.
 
16 
 
Bunun yanında 1937 ve 1938 yılları arasında ordu
mensupları içinden de çeşitli sebeplerleotuz yedi binden fazla kara ve üç bin
civarında deniz subayı da kurşuna dizilmiştir.
 
17
 
Stalin’in bir diğer yöntemi de kendisine muhalif olan,
muhalif olduğunu düşündüğü yada ileride kendi iktidarına ciddi şekilde sorun
yaratacağına inandığı bir takım kişileri ya
dagrupları “çalışma kampları”na göndermektir. Çalışma kampları devrimden hemen sonraKholmogori’de kurulmuştu.
 
18
 
Çalışma kampları devrimden sonra kurulmuştu ancak kampların
oluşum süreci devrim öncesi döneme dayanmaktadır. Çarlık Rusya’sı, Sibirya’nıno
dönemde ekonomik anlamda Rusya için ne denli önemli olduğunu fark etmişti. Bu
bölgedeatılacak adımlar Rusya’nın ekonomik anlamda ciddi şekilde ivme kazanmasına sebepolacaktı.
Bu sebeple önemli ölçüde iş gücüne sahip olan Rusya’nın bu gücünü bir şekilde
bu bölgeye kanalize etmesi gerekiyordu. Bu ihtiyaçtan hareketle Çarlık
Rusya’sında temeli atılan bu kampın kuruluşu için devrim sonrasını beklemek gerekecektir. Bu kamplar her ne kadar “çalışma”
amacı ile kurulmuş olsalar da daha sonraki dönemlerde bir çeşit “sürgün” yeri
olarak faaliyet gösterecekti. Ülkede iktidara muhalif kim varsa yaptığı muhalefetin
bedelini bu kamplarda ödemek zorunda bırakılacaktı. Hem bölgenin hem de coğrafyanın olumsuzşartları
buraya gönderilen bir çok kişinin, ki bu rakam 20 milyonunun üzerinde ifade
edilir,geri dönememesine sebep olmuş, bir çok insanın akıbeti ile ilgili bilgiye
ulaşılamamıştır.
 
1930'lu yıllarda on binlerce insanın öldürüldüğü ve
çalışma kamplarına sürüldüğü "Büyük Temizlik" süreci, Stalin
döneminin en kara lekelerinden biri olarak kabul ediliyor.
 
stalin devlet bir çok yetenekli ismi kendisine rakip
olurlar korkusuyla ortadan kaldırttı bunlar arasında ordu generalleri de vardı
1938 ve 1939 yıllarında sovyet ordusunun önde gelen generalleri stalinin gizli
polisi tarafından öldürüldü veya düzmece suclamalarla mahkum edildi stalin bu
akıl almaz tasfiye le ülkesini nazi saldırganlığına karşı savunmasız hale
getiriyordu nitekim nazi almanyası bu fırsatı değerlendirdi ve 22 haziran 1941
de aniden sovyetler birliğini işgale başladı, bir kaç hafta içinde 100'lerce
kilometre ilerleyen alman birlikleri geçtikleri her yeri yakıp yıktılar, stalin
kendisini bu işgale önceden uyaran istikbarat raporlarını aldırmamış hatta bu
raporları kendisine ulaştıran komutanlarını korkaklıkla suçlamıştır sonuçta
stalinin önemsiz gördüğü nazi tehlikesi sovyetler birliğini dünya tarihinin en
kanlı savaşına sürükledi. 1941 den 1945 kadar süren savaş boyunca 25 milyon
sovyet vatandaşı hayatını yitirdi. ancak stalinin öldürdüğü sovyet
vatandaşlarının sayısı nazilerin cinayetlerini fazlasıyla aşıyordu. sadece 1937
ve 1938 yılları arasında siyası nedenlerle tutuklana insanların sayısı
7.000.000 nu buluyordu bunların 1.000.000 u idam edildi. stalinin tüm rejimi
boyunca öldürdüğü insanların sayısı 40.000.000 buluyordu. stalin yönetimi
altındaki milyonlarca insanı da bir gecede alınan sürgün kararlarıyla
yurtlarından etti topluca trenlere bindirilen insanlar sibirya'nın karanlık
toprakalarına gönderildiler. stalin özeliklede kafkasya da ve kırım da yaşayan
müslüman halklara karşı büyük bir zulüm politikası uyguladı. kırımda yaşayan
400.000 müslüman tatar 18 mayıs 1944 de bir gecede kentlerinden ve köylerinden
sürüldüler. ve sovyetler birliğini uzak köşelerine veya çalışma kamplarına
gönderildiler,yarısından fazlası sürüldükleri yerlere varamadan yollarda
yaşamını yitirdiler .müslüman köylerine gönderilen atlı NKVD birlikleri ise
kadın çocuk ve yaşlı ayrımı yapmadan 10. binlerce müslüman öldürdü.geride
büsürü müslüman boş köyü kaldı. stalinin korkunç cinayetlerinin bazı
kalıntıları bugün gün ışığına çıkmış durumdadır.bunlardan biri de minks şehri
yakınlarındaki bir NKVD toplu mezarlardan biridir. yaklaşık 30.000 insanın
cesedi bulunmuştur bazı kemilerde işkence izleri kafataslarının coğunda da
kurşun delikleri vardır...
 
BÜYÜK TEMİZLİK HARAKATININ BAZI KURBANLARININ İŞİMLERİ
ŞUNLARDIR:(1937–1938)
 
RUSLAR
{|
|
<nowiki> </nowiki>'''A'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Igor Akulov
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Gaziz Salikhovich Al'mukhametov
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Artur Artuzov
'''B'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Matvei Berman
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Vasily Blyukher
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Nikolai Bryukhanov
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Andrei Bubnov
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Nikolai Bukharin
'''C'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Sergei Chavain
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Alexander Chayanov
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Mikhail Alexandrovich Chernov
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Seraphim Chichagov
'''D'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Vladimir Derevenko
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Semyon Dimanstein
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Pavlo Dybenko
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Vladimir Dzhunkovsky
'''F'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Georgii Frederiks
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Mikhail Frinovsky
'''G'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Rashid Khan Gaplanov
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Aleksei Gastev
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Konstantin Gey
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Nikolai Glebov-Avilov
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Fyodor Alexandrovich Golovin
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Nikolai Gorbunov
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Vladimir Gorev
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Grigory Gurkin
'''I'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Olyk Ipai
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Israel Pliner
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Aleksei Ivanovich Ivanov
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Vladimir Ivanovich Ivanov
'''K'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Lev Kamenev
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Ivan Kataev
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Benyamin Kayurov
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Mikhail Sergeevich Kedrov
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Vladimir Kirshon
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Aleksei Semyonovich Kiselyov
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Ivan Kleymyonov
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Gustav Klinger
|
<nowiki> </nowiki>'''K cont.'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Nikolai Klyuev
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Lazar Kogan
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Andrei Kolegayev
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Nikolai Kondratiev
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Boris Kornilov
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Nikolai Krylenko
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Arvid Kubbel
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Leonid Kurchevsky
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Nikolai Kuzmin
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Emanuel Kviring
'''L'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Verner Lehtimäki
'''M'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Karim Mammadbeyov
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Abram Markson
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Sergei Medvedev (revolutionary)
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Vsevolod Meyerhold
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Vladimir Milyutin
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Dmitrii Mushketov
'''N'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Georgii Nadson
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Nikolai Vladimirovich Nekrasov
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Nikolai Aleksandrovich Nevsky
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Boris Numerov
'''O'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Mikhail Okhitovich
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Nikolay Oleynikov
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Georgy Oppokov
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Shabdar Osyp
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Platon Oyunsky
'''P'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Nikolay Pakhomov
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Evgeny Pashukanis
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Anatoly Pepelyayev
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Peter of Krutitsy
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Adolf Petrovsky
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Joseph (Petrovykh)
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Boris Pilnyak
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Yevgeny Polivanov
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Vladimir Polonsky
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Pavel Postyshev
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Yevgeni Preobrazhensky
'''R'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Kustaa Rovio
|
<nowiki> </nowiki>'''R cont.'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Pavel Rychagov
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Alexei Rykov
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Martemyan Ryutin
'''S'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Alexander Samoylovich
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Rudolf Samoylovich
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Timofei Sapronov
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Sergei Sedov
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Leonid Serebryakov
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Lazar Shatskin
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Alexander Shliapnikov
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Lev Shubnikov
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Boris Shumyatsky
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Dmitry Shuvayev
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Ivan Nikitich Smirnov
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Pyotr Smirnov
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Maria Spiridonova
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Daniil Sulimov
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Mirsaid Sultan-Galiev
'''T'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Alexander Tarasov-Rodionov
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Ivan Teodorovich
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Vladimir Sergeyevich Timiryov
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Kärim Tinçurin
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Valentin Trifonov
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Mikhail Trilisser
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Mikhail Tukhachevsky
'''U'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Nikolai Uglanov
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Nikolay Vasilyevich Ustryalov
'''V'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Vladimir Varankin
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Mikhail Velikanov
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Mikhail Viktorov
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Aleksandr Voronsky
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Pavel Voyloshnikov
'''Y'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Genrikh Yagoda
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Varvara Yakovleva (politician)
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Alexander Ilyich Yegorov
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Nikolai Yezhov
'''Z'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Nikolai Zhilyayev (musicologist)
|}
UKRAYNANILAR
{|
|
<nowiki> </nowiki>'''A'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Vladimir Antonov-Ovseyenko
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Peter Arshinov
'''B'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Isaak Babel
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Viktor Belash
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Yakov Blumkin
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Matvei Petrovich Bronstein
'''C'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Volodymyr Chekhivsky
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Konstantin Chelpan
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Vlas Chubar
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Bekir Çoban-zade
'''D'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Georgy Danilov
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Terenty Deribas
'''E'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Hryhorii Epik
'''G'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Boris Gerasimovich
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Nikolay Gikalo
'''H'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Boris Hessen
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Vitali Holostenco
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Hryhoriy Hrynko
|
<nowiki> </nowiki>'''K'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Olga Kameneva
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Grigory Kaminsky
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Mikhail Kobetsky
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Mikhail Koltsov
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Yuriy Kotsiubynsky
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Alexander Krasnoshchyokov
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Ivan Kulyk
'''L'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Benedikt Livshits
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Vasyl Lypkivsky
'''M'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Yukhym Medvedev
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Ivan Mezhlauk
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Valery Mezhlauk
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Nikolay Muralov
'''O'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Vladimir Mitrofanovich Orlov
'''P'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Karl Pauker
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Mykhailo Poloz
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Bronislava Poskrebysheva
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Vitaly Primakov
|
<nowiki> </nowiki>'''P cont.'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Anton Prykhodko
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Georgy Pyatakov
'''R'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Karl Radek
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Zinaida Reich
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> David Riazanov
'''S'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Grigori Shtern
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Grigori Sokolnikov
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Yuri Mikhailovich Steklov
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Sergei Syrtsov
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Alexander Andreyevich Svechin
'''T'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Olga Taratuta
'''Z'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Lev Zadov
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Volodymyr Zatonsky
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Mykola Zerov
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Dmitry Zhloba
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Grigory Zinoviev
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Vyacheslav Ivanovic
|}
ALMANLAR
 
'''E'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
·        
Hugo Eberlein
 
'''H'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
·        
Hans Hellmann
 
'''N'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
·        
Heinz Neumann
 
·        
Fritz Noether
 
'''S'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
·        
Gustav Sobottka, Jr.
 
AZERİLER
{|
|
<nowiki> </nowiki>'''A'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Sultan Majid Afandiyev
'''B'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Alexander Bekzadyan
'''C'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Yusif Vazir Chamanzaminli
'''D'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Yakov Davydov
'''F'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Pavel Florensky
'''G'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Aliheydar Garayev
'''H'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Mirza Davud Huseynov
|
<nowiki> </nowiki>'''I'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Chingiz Ildyrym
'''J'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Ahmad Javad
'''M'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Evgeni Mikeladze
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Gazanfar Musabekov
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Mikayil Mushfig
'''N'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Jamshid Nakhchivanski
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Nariman bey Narimanbeyov
|
<nowiki> </nowiki>'''S'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Suren Shadunts
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Abbas Mirza Sharifzadeh
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Movses Silikyan
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Matvey Skobelev
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Hamid Sultanov
'''T'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Pamphylia Tanailidi
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Sahak Ter-Gabrielyan
|}
ERMENİLER
{|
|
<nowiki> </nowiki>'''*'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Armenian victims of the Great Purge
'''B'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Axel Bakunts
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Hayk Bzhishkyan
|
<nowiki> </nowiki>'''K'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Aghasi Khanjian
'''L'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Sargis Lukashin
'''T'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Vagarshak Ter-Vaganyan
|
<nowiki> </nowiki>'''T cont.'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Vahan Totovents
|}
POLONYALILAR
{|
|
<nowiki> </nowiki>'''B'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Stanisław Bobiński
'''C'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Kazimierz Cichowski
'''D'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Tomasz Dąbal
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Alexander Danieliuk-Stefanski
'''G'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Yakov Ganetsky
'''H'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Maksymilian Horwitz
|
<nowiki> </nowiki>'''H cont.'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Henryk Hryniewski
'''J'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Bruno Jasieński
'''K'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Stanislav Kosior
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Maria Koszutska
'''L'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Julian Leszczyński
'''M'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Romuald Muklevich
|
<nowiki> </nowiki>'''P'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Edward Próchniak
'''R'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Stanislav Redens
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Marcel Rosenberg
'''U'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Józef Unszlicht
'''W'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Adolf Warski
|}
LETONYALILAR
{|
|
<nowiki> </nowiki>'''A'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Yakov Alksnis
'''B'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Sergei Bakinsky
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Eduard Berzin
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Jānis K. Bērziņš
'''D'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Aleksandr Drevin
'''K'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Gustav Klutsis
|
<nowiki> </nowiki>'''L'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Martin Latsis
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Marija Leiko
'''M'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Yevgeny Miller
'''P'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Eduard Pantserzhanskiy
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Yakov Peters
'''R'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Jānis Rudzutaks
|
<nowiki> </nowiki>'''S'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Ivar Smilga
'''T'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Sergei Tretyakov
'''V'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Jukums Vācietis
'''Y'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Konstantin Yurenev
|}
LİTVANYALILAR
{|
|
<nowiki> </nowiki>'''A'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Zigmas Angarietis
'''B'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Boris Bazarov
'''P'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Osip Piatnitsky
|
<nowiki> </nowiki>'''P cont.'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Vitovt Putna
'''R'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Mark Rein (journalist)
'''T'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Branislaw Tarashkyevich
|
<nowiki> </nowiki>'''U'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Ieronim Uborevich
|}
MACARLAR
{|
|
<nowiki> </nowiki>'''B'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Ervin Bauer
'''K'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Béla Kun
'''L'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Gyula Lengyel
|
<nowiki> </nowiki>'''M'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Lajos Magyar
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Theodore Maly
'''P'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> John Pepper
|
<nowiki> </nowiki>'''S'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Béla Székely
|}
KAZAKLAR
{|
|
<nowiki> </nowiki>'''B'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Akhmet Baytursinuli
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Alikhan Bokeikhanov
'''J'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Mağjan Jumabayev
|
<nowiki> </nowiki>'''M'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Magaza Masanchi
'''R'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Turar Ryskulov
'''S'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Saken Seyfullin
|
<nowiki> </nowiki>'''Z'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Ilyas Zhansugurov
|}
BELARUSLAR
{|
|
<nowiki> </nowiki>'''A'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Yakov Agranov
'''B'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Vladimir Beneshevich
'''H'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Maksim Haretski
'''K'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Mendel Khatayevich
|
<nowiki> </nowiki>'''K cont.'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Nikolay Krestinsky
'''L'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Vaclau Lastouski
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Israel Leplevsky
'''M'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Valery Marakou
|
<nowiki> </nowiki>'''P'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Mikhail Plisetski
'''R'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Arkady Rosengolts
'''S'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Vasily Sharangovich
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Nikolai Sollogub
|}
ESTONYALILAR
 
'''A'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
·        
Jaan Anvelt
 
ÖZBEKLER
 
'''F'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
·        
Abdurrauf Fitrat
 
'''K'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
·        
Fayzulla Khodzhayev
 
FİNLİLER
 
'''G'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
·        
Edvard Gylling
 
'''H'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
·        
Eero Haapalainen
 
'''L'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
·        
Verner Lehtimäki
 
'''M'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
·        
Kullervo Manner
 
·        
Frans Myyryläinen
 
ROMANYALILAR
{|
|
<nowiki> </nowiki>'''D'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Ion Dic Dicescu
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Alexandru Dobrogeanu-Gherea
'''I'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Aladar Imre
|
<nowiki> </nowiki>'''K'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Elek Köblös
'''L'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Leon Lichtblau
'''M'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Ghiță Moscu
|
<nowiki> </nowiki>'''N'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Alexandru Nicolau
'''P'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Marcel Pauker
'''R'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Eugen Rozvan
|}
MOLDOVALILAR
 
'''A'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
·        
Ecaterina Arbore
 
'''B'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
·        
Gavril Buciuşcan
 
'''K'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
·        
Boris Kamkov
 
'''Y'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
·        
Iona Yakir
 
MOĞOLLAR
 
A
 
Anandyn Amar
 
B
 
Ölziin Badrakh
 
D
 
Dansranbilegiin Dogsom
 
G
 
Peljidiin Genden
 
L
 
Jambyn Lkhümbe
 
Khas-Ochiryn Luvsandorj
 
L cont.
 
Dorjjavin Luvsansharav
 
S
 
Zolbingiin Shijee
 
GÜRCÜLER
{|
|
<nowiki> </nowiki>'''A'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Memed Abashidze
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Levan Agniashvili
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Sandro Akhmeteli
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Christophor Araratov
'''B'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Gerzel Baazov
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Gleb Bokii
'''D'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Gaioz Devdariani
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Seit Devdariani
'''E'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Giorgi Eliava
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Shalva Eliava
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Avel Enukidze
|
<nowiki> </nowiki>'''G'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Khadija Gayibova
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Anatoli Gekker
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Grigol Giorgadze
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Evgen Gvaladze
'''H'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Henryk Hryniewski
'''J'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Mikheil Javakhishvili
'''K'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Lev Karakhan
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Hovhannes Katchaznouni
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Khoren I of Armenia
'''L'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Grigol Lordkipanidze
'''M'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Samson Mamulia
|
<nowiki> </nowiki>'''M cont.'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Giorgi Mazniashvili
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Polikarp Mdivani
'''N'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Omar Faig Nemanzadeh
'''O'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Mamia Orakhelashvili
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Petre Otskheli
'''R'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Ulvi Rajab
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Ruben Rubenov
'''S'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Dimitri Shevardnadze
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Alexander Svanidze
'''T'''[değiştir | kaynağı değiştir]
 
<nowiki> </nowiki>·        
<nowiki> </nowiki> Titsian Tabidze
|}
BÜYÜK TEMİZLİKTEN SON ANDA KURTULAN GENERLLER:
 
'''semyon budenny''': rus mareşal. rus imparatorluk
ordusunda görev aldı. iç savaş ve rus-polonya savaşında 1. süvari ordusunu
ustalıkla idare etti. 1941'de rus güney batı cephesinde rus ordusunu komuta
ederken askerleri esir düştü. pala bıyıklarıyla ünlüdür. savaş zamanında,
voroşilov ile beraber imparatorluk ordusundan kalan 2 mareşalden birisidir. bir
rivayete göre nkvd budenny'yi tutuklamaya gelmiş, ancak o silahını çekerek
hepsini öldürmüş ve stalin'i arayıp karşı devrim girişimini yokettiğini
bildirmiş. stalin bu olaydan çok etkilendiği için onu sağ bıraktığı söylenir.
 
'''georgi konstantinovic jukov''': stalin'in
temizliğinden şans eseri kurtulan büyük rus mareşali. savaşın başında
genelkurmay başkanıdır. daha sonra leningrad savunmasını üstlendi. almanları
durdurdu. akabinde batı cephesi komutanı(moskova) oldu. moskova'yı başarılı bir
şekilde savundu ve nazileri geriletti. moskova savunmasında, sibirya'dan
getirttiği tümenleri ile savunmuştur. sibirya tümenleri soğuğa dirençliyken,
almanlar donmuştur. bu başarıları ile savunma komiserliğine seçildi. stalin'in
danışmanı ve savaşın planlıyıcısı ve yürütücüsü oldu. stalingrad savaşından
sonra da mareşalliğe yükseltildi. savaşı planlayanların başıdır. stalingard
hücumunda(saturn) kuzeyde kalmış ve alman yardımının stalingrad'a gelmesini
önlemiştir. o olmasaydı stalingard zaferi elde edilemezdi. berlin'e kadar
ilerleyip alan komutandır. acımasız bir kişidir. berlin savunmasını aşmak için
300.000 kişi kaybetmiştir. bagration operasyonunu idare eden kişidir. yani 23
haziran - 29 ağustos 1944 tarihleri arasında yürütülen ve alman merkez
ordularını imha edip, beyaz rusya'yı kurtarıp, polonya'yı işgal etmek için
hazırlanan saldırı. o kadar acımazsızdır ki heykelinin bir kan gölü içinde
bulunması gerektiği söylenirmiş. rusların bugün 1 terörist öldürmek için sivil
halk da dahil herkesi öldürme taktiğinin jukov kaynaklı olduğu bilinir. öyle ki
kendi ifadesi ile anlatırsam eğer mayın tarlasını temizlemek yerine, mayın
tarlasına askerleri sürmüş ve karşımızda makinalı tüfek siperi olsa zaten bu
kadar kayıp verebiliriz demiştir. leningrad, moskova, stalingard, kursk ve
berlin'de hep vardır. o olmasaydı sovyet zaferi olmayabilirdi.
 
'''konstantin rokossovsky''': çarlık ordusunda
assubaydır. kızılordu'ya katıldı. savaştan önce süvari birliklerini komuta
etti. stalin temizliğinde nkvd tarafından işkenye tabi tutulmuştur. hapsedildi,
ama 1940'da orduya geri katıldı. neredeyse bütün batı cephesinde mekanize
kolordusu ile çarpıştı. paulus'un 6. ordusunun stalingard'da imhasında önemli
işler yaptı. savaşta kuzey kuşatmasını o yaptı ve çembere alınan nazileri o
temizledi. varşova'ya giren komutandır. mareşaldir.
 
'''kliment yefremoviç voroşilov''': rus mareşali.
1919'da 4. orduya komuta etti. budenny ile birlikte çar ordusundan kalan ender
subaylardan birisidir. 1935'deki 5, savaş sırasında ise kalan 2 mareşalden
biriydi. kızılordu'yı modernleştiren ve mekanize hale getiren kişidir. stavka
üyesidir. denir ki, stalin ile arası iyi olmasaydı kızılordu'nun savaşta işi
oldukça zorlaşırdı. 1953'de stalin'in ölümünden sonra devlet başkanlığına denk
olan sovyet prezidyumu başkanı olmuştur. taksim cumhuriyet anıtının istiklal
caddesine bakan yüzündeki kişilerden birisidir. stalin'in sağ koludur ve büyük
kızılordu temizliği zamanında asker arkadaşları aleyhinde ifadeler verip bir
çok kişinin hayatını mahvetmiştir.
== Kaynakça ==
{{kaynakça}}
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Büyük_Temizlik" sayfasından alınmıştır