Borç: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
k Bot: Artık Vikiveri tarafından d:q3196867 sayfası üzerinden sağlanan 46 vikilerarası bağlantı taşınıyor |
→Borcun kaynakları: Yeni Türk Borçlar Kanunu'na göre düzenlendi, içerik genişletildi. |
||
18. satır:
== Borcun kaynakları ==
Borcun kaynakları, taraflar arasında bir borç ilişkisi doğmasına yol açan olaylar, olgulardır. [[Türk Borçlar Kanunu|Borçlar Kanunu]], birinci kısım, birinci bölüm borcun kaynaklarını üç grup içinde düzenlemiştir. Bunlar ''Sözleşmeden Doğan Borç İlişkileri'', ''Haksız Fillerden Doğan Borç İlişkileri'' ve ''Sebepsiz Zenginleşmeden Doğan Borç İlişkileri''dir. Fakat hukukumuzda, borçlar, Borçlar Kanunu'nunun birinci bölümündekiler dışındaki kaynaklardan da doğabilmektedir. Bunlar, ''kanundan doğan borçlar'' veya ''kanunun özel olarak düzenlediği tipik bazı olgular dışında kalan diğer olgulardan doğan borçlar'' olarak adlandırılırlar.
===
Bunlar, çok taraflı bir [[hukuki işlem]] olan [[sözleşme]]<nowiki/>den doğan borç ilişkileridir. Sözleşme kurulduğu an doğar ve taraflar aksini kararlaştırmamışlarsa doğdukları an [[muacceliyet|muaccel]] olurlar.
=== Haksız Fiillerden Doğan Borç İlişkileri ===
[[Haksız fiil]]<nowiki/>ler, Borçlar Kanunu’nun 49-76. maddeleri arasında düzenlenmiş kendisi ile [[nedensellik bağı]] içerisinde olan bir [[zarar]] meydana getiren [[fiil]]<nowiki/>lerdir. Bu fiiler meydana getirdikleri zarar nispetinde borç doğururlar. Zararın nasıl bir borç doğuracağını taraflar kendi aralarında kararlaştırabilirler yahut tazminat istemiyle dava açabilirler. Tazminat borcunun belirlenmesinde, mahkeme; zararın miktarını, zarar verenin kusurunu ve zarar görenin kusurunu göz önünde bulundurarak bir edime hükmedecektir. Bu edim, haksız fiilden doğan borcun asli edim yükümlülüğünü teşkil edecek olan edim olup zararın aynen giderilmesi, örneğin kırılan camın yerine yenisinin taktırılması gibi bir yapma edimi yahut miktarının parasal veya aynî karşlığının verilmesi, örneğin kırılan camın onarım parasının ödenmesi yahut sağlam cam verilmesi gibi bir verme edimi olabilir. Bunun haricinde hakim bu edimi karma bir yapıda da kararlaştırabilir. Örneğin bir başkasının camını kıran kimse hakkında zarar görene sağlam cam vermesinin yanında camın taktırılması için gereken masrafların karşılanmasına hükmedilebilir.
Haksız fiilden doğan borçlar, failin niyeti değerlendirilmeksizin, doğdukları an muaccel olurlar.
===
[[Sebepsiz zenginleşme]], bir kimsenin malvarlığında geçerli bir [[hukuki sebep|hukuki sebeb]]<nowiki/>e dayanmaksızın bir artış yani malvarlığının aktiflerinde bir artma veya pasiflerinde bir azalma olmasıdır. Bu artış, kesin [[hükümsüzlük]] ile sakat olduğu sonradan anlaşılan sözleşme kapsamında bir değerin verilmesi örneğinde olduğu gibi bir kimsenin zararına olabileceği gibi boş olarak dönüş yapan uçağa biletsiz binme örneğinde olduğu gibi bir kimsenin zararına olmaksızın gerçekleşmiş olabilir.
Sebepsiz zenginleşmeden doğan borçlar, sebepsiz zenginleşen [[iyi niyet|iyi niyetli]] ise zenginleşmenin öğrenildiği anda, zenginleşen iyi niyetli değil ise zenginleşmenin gerçekleştiği anda muaccel olurlar.
=== Kanundan Doğan Borçlar ===
Tüm bunların dışında bir de bir adlandırmaya göre kanundan bir adlandırmaya göre kanunun özel olarak düzenlediği tipik bazı olgular dışında kalan diğer olgulardan doğan borçlar mevcuttur. Bunlara örnek olarak şunlar sayılabilir:
* Boşanma halinde nafaka borcu
* Eşyaya bağlı borçlar
* Vekaletsiz iş görmeden doğan borçlar
== İlgili maddeler ==
* [[Borç ilişkilerinde sorumluluk]]
|