Muhammed bin Abdullah el-Mehdî: Revizyonlar arasındaki fark

“İmâm Dâr ül-Hicre” adıyla da tanınan [[İmâm Mâlik]]’in bir fetvâsıyla, hilâfetin vaktiyle Alevîler<ref name="alev">'''Not:''' [[Anadolu Alevileri]] ile karıştırılmamalıdır.</ref> arasında “[[Nefs’üz-Zekiyye]]” nâmıyla tanınan [[Hasan el-Mûctebâ]]’nin oğlu Hasan el-Mu’tennâ’nın torunlarından Muhammed bin ʿAbd Allâh’a ait olduğu tüm Abbâsî aleyhtarı fırkalara duyurulmuştu.<ref name="The Shi pg.62">Firaq al-Shi’ah (The Shi'ah Groups), by Abu Muhammad al-Hasan bin Musa al-Nubakhti, pg.62, and Al-Maqalat wa al-Firaq, by Sa'ad Ibn Abdillah al-Ash'ari al-Qummi ''(ölümü: 301),'' sahife 76</ref> Hattâ, Muhammed bin bin ʿAbd Allâh’ın lehine [[İmâm-ı Â’zam Ebû Hanîfe Nu’man İbn-i Sâbit]] <ref name="Nu’man İbn-i Sâbit">[[Yaşar Nuri Öztürk|Öztürk, Yaşar Nuri]], ''[[İmâm-ı Â’zam Ebû Hanîfe Nu’man İbn-i Sâbit|İmâm-ı Â’zam]] Savunması, <small>Şehid bir önder için Apolocya,</small> – Ortak kaderli iki deha: [[Sokrat]] ve [[İmâm-ı Â’zam Ebû Hanîfe Nu’man İbn-i Sâbit|İmâm-ı Â’zam]],'' Sahife 246, İnkılâp, İstanbul, 2010.</ref> te fetvâ vermişti.

[[Hicrî]] 132 / M. 750 yılında [[Abbâsîler]] iktidara gelince Muhammed ve kardeşi İbrahim onları meşru hâlife olarak tanımadılar ve kendilerine biat etmediler. Bu hâdise üzerine, [[Abbâsîler]] tüm şiddetleriyle Alevîler <ref name="alev"/> aleyhine harekete geçtiler. [[Ebû Câʿfer "el-Mansûr"]] hâlife olduğunda ise biat etmeyen ''"Muhammed bin ʿAbd Allâh"'' [[Medine]]’den ayrıldı.

Hemen akabinde olayların kanlı bir biçimde gelişmesi ve [[Abbâsîler]]’in gittikçe artan zulmü karşısında, [[Alevîler]]<ref name="alev"/> yeni bir huruç hareketi başlattılar. [[Nefs’üz-Zekiyye]]’nin kardeşi “İbrahim bin ʿAbd Allâh” [[Ehl-i Beyt]] nâmına hilafeti ele geçirmek amacıyla [[İmâm-ı Â’zam Ebû Hanîfe Nu’man İbn-i Sâbit|İmâm-ı Â’zam Ebû Hanîfe]]’nin de fetvâsını alarak, [[Abbâsîler]] aleyhine kendi hayatına mâl olan başarısız bir isyân girişiminde bulundu.<ref>''Meri-yü’t Tevârih,'' Cilt 1, Sayfa 212.</ref>

İkinci hicrî yüzyılın ortalarında [[Deylem]]’de yeni bir önderin yıldızının parladığı görüldü. Bu, Alevîler’in en mümtaz şahsiyetlerinden [[Nefs’üz-Zekiyye]]’nin diğer kardeşi olan “Yahyâ bin ʿAbd Allâh” idi.<ref name="alev"/> H. 176 / M. 793 yılında hilâfetini ilân etti. Dehşetli bir telâşa kapılan [[Abbâsî]] [[Hâlife]]si [[Hârûn er-Reşîd]] Bermekîler’den Fazl’ı Yahyâ’nın başlattığı ihtilâli bastırmakla görevlendirdi. Bermekîler ise, Alevîler’e son derece sevgi ve hürmet beslemekte ve [[Hârûn Reşîd]]’in Alevîler’e karşı yürütmekte olduğu zulüm ve baskı politikalarına şiddetle muhalefet etmekteydiler.<ref>[[İbn Esir|İbn-i Esîr]], Cilt 6, Sahife 47.</ref><ref name="alev"/> Sonunda Fazl, [[Hârûn Reşîd]] ile Yahyâ’yı barıştırmayı başardı. Bütün [[Haşimoğulları|Haşimî]] hanedanının imzalarını taşıyan bir imân-nâme ile “Yahyâ bin ʿAbd Allâh” serbes bırakıldı. Fakat, daha sonra [[Hârûn Reşîd]] sözünde durmayarak Yahyâ’yı öldürttü.<ref>[[İbn Esir|İbn-î Esîr]], Cilt 6, Sahife 50 ve 70.</ref><ref name=''Hanife''>[[Yaşar Nuri Öztürk|Öztürk, Yaşar Nuri]], ''[[Ebu Hanife|İmâm-ı Â’zam]] Savunması, <small>Şehid bir önder için Apolocya,</small> – Sahabe ve tâbiûn nesline yapılan muameleyi zûlüm olarak gösterdi,'' Sahife 167, İnkılâp, İstanbul, 2010.</ref>