Astronomi tarihi: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Berkecelik (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
Ufak düzenleme yapıldı
1. satır:
{{Çalışma}}
 
[[Astronomi]] [[tarihöncesi]] varolan nadir bilimlerdendir. Mitolojik,dini ve astrolojik yorumlarda yoğunca kullanılmıştır. Hatta [[rönesans|Rönesans]] ve sonrasına dek; astroloji ve astronomi bazı toplumlar tarafındantoplumlarca aynı tutuluyordukabul edilmiştir.
 
Bazı ilk uygarlıklar yıldızları tanrısal obje ve ruh olarak tanımlamıştır. <ref>http://books.google.com.tr/books?id=7rMAJ87WTF0C&pg=PA70&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false</ref>
36. satır:
Antik Yunanistan'da M.Ö 100-150 yılları arasına ait astronomik isimlerin tespit edilmesini sağlayan bir mekanik hesap makinesi bulunmuştur. İsmi Antikyhtera düzeneğidir.
 
İlk yıldız sistemlerinin çoğunun temeli Antik Yunanistan'da ve İyonya'da [[Aristotle]] ve [[Eudoxus]] tarafından atılmıştır. [[Kopernik]]'in sisteminin temeli ve benzeri Milattan önce [[Batlamyus]] tarafından ortaya atılmıştır.<ref>''Meydan Larousesse, Büyük Lugat ve Ansiklopedi'', Ptolemaios maddesi.</ref>
==Çin==
Doğu Asya'da astronomiyle ilk [[Çin]] tanışmıştır. Çin astronomiyle çok erken tanışmıştır. astronomik gözlemlerin M.Ö 6.yüzyılda başlandığı söylenmektedir. [[Zhang Heng]]gibi bazı Çin astronomları [[Güneş tutulması]]nı önceden tahmin edebiliyordu ve bazı takvimlerden astronomik olayları ve yıldızları tahmin edebiliyordu.
47. satır:
 
==Orta Çağ İslam dünyası==
Müslüman olan Pers ve Arap dünyası Çin biliminin yükselişinde barut, kağıt ve pusulayı Avrupa'dan önce alıp inceleme şansı buldu. Böylece Hint eserlerininde Arapçaya çevrildiğinde Orta Çağ İslam dünyası bilimde altın çağını yaşadı. Astronomide, gözlemsel astronominin değerini her zaman vurgulamışlardır. 9.Yüzyıl'da büyük gözlemevleri kuruldu.<ref>Micheau, Francoise, "The Scientific Institutions in the Medieval Near East", pp. 992–3, in (Rashed & Morelon 1996, pp. 985–1007)</ref>. Yıldız katalogları bu gözlemevlrinde üretildi.
[[10.yüzyıl]]'da [[Abdurrahman es-Sufî]] yıldızların [[parlaklık]] ve [[renk]] gibi özelliklerini Kitabü Suveri'l-kevakibi's-sabite adlı kitabında topladı. Ayrıca Andromeda Galaksi'sini ''Küçük bulut'' olarak adlandırmıştır.
10.Yüzyıl'ın sonuna doğru [[Tehran]]'da büyük bir gözlemevi inşaa edildi. Bu gözlemevinde Güneş ve Dünya ile güneşin açısıyla alakalı çalışmalar yapılmıştr.
57. satır:
 
==Rönesans==
[[Image:galileo.arp.300pix.jpg|thumb|left|200px|[[Galileo Galilei]] (1564–1642)]]
[[Rönesans]] astronomisi [[Kopernik]]'in gezegenlerin Dünya değil Güneş etrafında döndüğü bir teori önermesiyle başlamıştır. Sistemi sonradan [[Johannes Kepler]] ve [[Galileo Galilei]] tarafından savunulmuştur.
Galileo Galilei ise astronomi amaçlı teleskopların mucididir. Kendi yaptığı 20x refraktör teleskobuyla [[Jüpiter]]'in [[İo]], [[Ganymede]], [[Callisto]] ve [[Europa]] adlı 4 uydusunu 1610'da bulmuştur. Venüs'ün ay gibi evrelere sahip olduğunu ve [[güneş lekeleri]] ve Ay'ın kraterlere sahip olduğunu keşetmiştir.
63. satır:
Rönesans'tan sonra sanayi devrimi döneminde asıl modern astronomiye başlangıç yapılmıştır. Sir [[William Herschel]] [[Uranüs]]'ü bulması ve [[Halley kuyruklu yıldızı]] ve [[Ceres|Ceres (cüce gezegen)]] ve [[Pallas]] cüce gezegen ve asteroitlerinin keşfiyle Güneş sisteminin büyük bir kısmı keşfedilmiş oldu. [[Bode yasası]] bulundu.
 
==Modern Astronomiastronomi==
[[Dosya:Karte Mars Schiaparelli MKL1888.png|thumb|right|300px|[[Giovanni Schiaparelli]] tarafından çizilen [[Mars]] haritası.]]
19.Yüzyılın sonları ve 20.yüzyılın başına spektrometre icat edilmiştir. [[Kirchoff]] ve [[Bunsen]] adlı iki fizikçi, spektrometrenin astronomi alanında kullanılabileceğini gösterdi ve Güneş'in materyal analizini yapıp [[hidrojen]] ve [[helyum]] elementlerinden oluştuğunu kanıtlamıştır.
Ve ayrıca 20. yüzyılın başlarına dek genellikle erkekler astronom idi. Ancak 19.yüzyılda [[Annie Jump Cannon]] ve [[Henrietta Leavitt]] gibi kadın astronomlar yetişip, söz sahibi olmuşlardır.
==Kozmoloji ve Evrenin büyümesi==
20.yüzyılda [[Kozmoloji]] adlı bir bilim dalı daha ortaya çıkmıştır. [[Edwin Hubble]]'ın Andromeda'yı farklı bir galaksi olduğunu tespit etmesi, farklı galaksilerinde olduğunu tespit etmesi kozmoloji için temeldir. Böylece [[Hubble kanunu]] ortaya çıkmıştır.[[[Big Bang]] teorisi de bu dönemde atılmıştır. Doppler etkisi, spektrometre, gelişmiş teleskoplar ve [[Gamma ışını]] gibi ışık türlerininde bulunmasının astronomiye etkisi çok fazladır.
[[Kozmik mikrodalga arkaplan ışıması]]'nında keşfiyle evrenin genişlediği astronomi dünyasında kabul edilmeye başlanmıştır.
 
==Ayrıca Bakınızbakınız==
* [[Kozmoloji]]
* [[Fizik tarihi]]