Ölçülme ölçeği: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
→Dışsal kaynaklar: Daha önce bir kişi bu kısma küfürlü ifadeler eklemişti. O ifadeleri sildim. Bilginize |
k düzenleme, değiştirildi: hiç bir → hiçbir, herhalde → her hâlde AWB ile |
||
100. satır:
Birçok istatistikçiler ''aralıksal ölçekli'' sayılar ve ''oransal ölçekli'' sayılar arasındaki kavram farklarının istatistiksel özetleme, inceleme ve analiz için çok önemli olmadığını ve her ikisi için de çok önemli olan matematiksel işlemlerin uygun olduğunu iddia edip bu çeşit verilere ''niceliksel veriler'' adını vermektedirler. Bazı matematikçilere göre bu türlü ölçekli veriler ''gerçek ölçülme'' ile elde edilmişlerdir. Diğer taraftan daha zayıf önemde olan ''isimsel ölçekli'' ve ''sırasal ölçekli'' sayılar için ''kategorik veriler'' adı verilmekte ve ''kategorik sayılar'' şeklinde olan veriler için (giriş, orta derecede ve hatta ileri derecede) istatistik ders kitaplarına girmeyen birçok istatistik işlemler, sınamalar ve analizler değişik, ayrı özel referans kitaplarında ele alınmaktadır. Örnegin ana istatistik kitaplarında önemli olarak açılanan ''yayılım ölçüleri'' sadece ''niceliksel veriler'' için verilmekte; ''kategorik veriler'' için geliştirilmiş konsentrasyon kavramına dayanan yayılım ölçülerinin ise ne istatistik kitaplarında ne de istatistik kompüter program paketlerinde isimleri hiç geçmemektedir. [[Kategorik veriler için yayılım]] maddesine bakın.
Diğer taraftan ''niceliksel veriler'' için öğrenilip kullanılması bilinen yayılım ölçüleri ve diğer istatistiksel işlemler (
== Sınıflama sistemi üzerinde tartışma ==
109. satır:
demektedir. Buna göre keyfî bir şekilde isim olarak sayıların tahsis edilmesi sonucu ortaya çıkan ''isimsel ölçekli'' değişkenler ölçüm olmayacaklardır. Lord (1953) <ref>Lord,F.M. (1953), "On the Statistical Treatment of Football Numbers" Haber,A., Runyon, R.P. ve Badia,P. (ed)''Readings in Statistics'', Bölüm 3, Reading, Mass: Addison-Wesley, 1970.</ref> yazısında biraz alaycı olarak ''Futbol sayılarına istatistiksel işlemlerin uygulanması'' hakkında yazdığı kritikte bu noktaya da çok önem vermiştir.
''Ölçülme ölçegi'' kavramları hakkında, özellikle davranış bilimlerinde, diğer bir büyük tartışma konusu ''sırasal ölçekli'' değişkenler için aritmetik ortalamanın uygun ve anlamlı olup olmayacağıdır. Ölçme kuramına göre aritmetik ortalamalar (ve buna dayanan standart sapma veya varyans) ''sırasal ölçekli'' sayılar için, anlamsız ve uygun olmayan matematik işlemlerin kullanılmasını gerektirdiği için, anlamsızdırlar. Buna karşılık pratikte, özellikle davranış bilimi uygulayıcıları, çok belirli şekilde sırasal ölçekli olan anket verilerinin aritmetik ortalamasını ve standart sapmasını çok büyük kitleler için çok (hatta hayatî) önem taşıyan sosyal incelemelere ve sosyal politikalara baz olarak kullanmaktadırlar. Bu (ölçme teorisine aykırı) kullanım için verilen neden, davranış bilimlerinde kullanılan sırasal ölçekli görünüşlü değişkenlerin, gerçekte ölçme teorisinde ele alınan sırasal değişkenlerden değişik karekterde oldukları ve daha çok aralıksal ölçekli değişkenlere benzedikleridir. Bu iddiaya göre değişik elemanlar için bulunan sırasal sayı aralıkları teorik olarak sabit ve duragan olmamakla beraber, genellikle elamanlar arasında fazla farklılık göstermemekte ve hatta genellikle pratikte elemanlar arasında sabit görünüşte olmaktadır. Örneğin egitim alanında aynı imtihan kâğıtlarına bakıp sırasal bir sayı olarak not veren değişik öğretim üyelerinin sırasal ölçekli olarak verdikleri imtihan değerlendirmeleri arasında pratikte pek az farklılık bulunmaktadır. Bu nedenle davranışsal bilim uygulayıcılarından çoğu, sırasal ölçekli verilere aralıksal veya oransal ölçekli verilere uygun olan istatistiksel ölçümleri
== Referanslar ==
| |||