Safevîlik: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok |
Karıştırılmamalı |
||
1. satır:
''[[Safevi Devleti]] kurucusu [[I. İsmail|İsmail Safevi]] ile karışıtırılmamalıdır.''
'''Safev’îyye''' veya '''[[Safevî]] Tarikâtı''', 14. yüzyılda [[Kürt]]<ref>Newman, Andrew J., Safavid Iran: Rebirth of a Persian Empire, (I.B. Tauris & Co. Ltd., 2006), 152]</ref><ref>[http://www.iranica.com/newsite/articles/v8f1/v8f1010.html R.M. Savory. Ebn Bazzaz.] ''Encyclopædia Iranica''</ref><ref>V. Minorsky, "The Poetry of Shāh Ismā‘īl I," ''Bulletin of the School of Oriental and African Studies'', Londra Üniversitesi 10/4 (1942): 1006–53.</ref> mistik [[Safiyüddin İshak]] tarafından [[Güney Azerbaycan]] [[Erdebil]]'de kurulmuş bir [[sufi]] tarikât. Döneminde [[Doğu Anadolu]], [[İran Azerbaycanı]] ve [[Güney Kafkasya]]'da büyük bir siyasî öneme sahip olan bu İslâmî tarikât, 16. yüzyılın başında kurmuş olduğu ve tarihte ilk kez [[Şiî]] [[Onikicilik|Onikiciliği]]ni resmî mezhep olarak kabullenmiş olan [[Safevî Devleti]] ile tanınmıştır.<ref>{{Kitap kaynağı▼
▲'''Safev’îyye''' veya '''
| son = Uğur
| ilk = Ahmet
Satır 15 ⟶ 18:
}}</ref>
[[Safevîler]] adını ataları [[Safiyüddin İshak|Şeyh Safiyüddin İshak-ı Erdebili]]’den alır. 1252 yılında doğan Ebul Feth Şeyh Safiyüddin İshak-ı Erdebili’nin soyu [[Oniki İmamlar]]ın yedincisi olan İmâm [[Musa ibn Cafer el Kâzım]]’a dayanır.<ref>[[Abdülbaki Gölpınarlı]], 1991, Yüz Soruda Türkiye’de Mezhepler ve
=== Safî ûd-Dîn İshak ===
{{ana|Zahid Gilani|Safiyüddin İshak}}
Erdebil'de büyümüş olan [[Safiyüddin İshak|Safî ûd-Dîn İshak]], [[Şiraz]] gezintisinden sonra [[Gîlân]]'da yerleşmiş ve burda [[Zahid Gilani|Şeyh Zahîd Gilânî]]'nin müridî olmuştur. Daha sonra [[Zahid Gilani|Şeyh Zahîd Gilânî]]'in kızı Bibi Fatıma ile evlenerek Zahid’îyye Sufî
| son = Çiçek
| ilk = Kemal
Satır 33 ⟶ 36:
| sayfalar =
| alıntı =
}}</ref>. O zamandan beri,
=== Sadr ed-Dîn Mûsa ===
Satır 41 ⟶ 44:
=== Hoca Alâ ad-Dîn Ali ===
{{ana|Bâtınîlik|Somuncu Baba|Hacı Bayram-ı Veli}}
[[Sadreddin Musa|Sadr ed-Dîn Mûsa]]’nin vefâtından sonra ([[1392]]) oğlu Hoca Alâ ad-Dîn Ali posta oturmuş, bu görevi 37 yıl sürdürmüştür. [[Bâtınî]]liği
Safev’îyye
===Şeyh İbrahim===
Safev’îyye'nin liderliğini 1429-1447 yılları arasında Hoca Alâ ad-Dîn Ali'nin oğlu Şeyh İbrahim üstlenmiştir. Zamanında
===Şeyh Cüneyd===
{{ana|Karakoyunlular|Şeyh Cüneyd|Şiîlik mezhebi|Türk|Azeriler}}
[[Şeyh Cüneyd]]'in
| son = Goldschmidt
| ilk = Arthur
Satır 74 ⟶ 77:
=== Sultân Ali Mirza Safevî ===
{{ana|Akkoyunlular|Uzun Hasan}}
1488 yılından, [[Uzun Hasan]]'nın torunlarından [[Akkoyunlu]] hükümdârı Rüstem ''(1493 - 1497)'' tarafından öldürüldüğü tarih olan 1494 yılına kadar,
=== Şah İsmail ===
Satır 85 ⟶ 88:
== Şîʿa’nın resmî devlet mezhebi haline dönüşmesi ==
On dördüncü asırda, “Ali bin Şehâb’ed-Dîn-i Hemdânî” ve “Lûtf’ûl-Lâh Nişaburî” ile [[Hurûfî]]liğin kurucusu olan “Fadl’ûl-Lâh Ester-Âbâdî” Anadolu’da [[Râfızî]]liğin yayılmasında en etkin rolü oynayan şahsiyetlerin başında gelmektelerdi. [[Sünnî]] [[Timur]] Hükûmeti’nin varisi olan “Şâh-Rûh” uygulamaya koyduğu en şiddetli tedbirlere rağmen bu cereyanın önünü almakta bir başarı sağlayamıyordu. Sonunda, H. 857 / M. 1453 yılında İran’daki dînî hâkimiyet bilûmum “[[Şia|Şîʿa]]” [[mezhep]]lerinin üstünlüğü altına girdi. Safev’îyye
{{Ayrıca bakınız|Karakoyunlular|Cihan Şah|İmâmiye-i İsnâ‘aşer’îyye|Şeyh Cüneyd|Safev’îyye|Bâtınîlik|Safevî Devleti}}
== Safev’îyye
{{ana|Şiilik}}
{{Şiilik mezhepleri}}
|