Hemolitik üremik sendrom: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
k kaynak wiki şablonu silme, değiştirildi: <references/> → {{kaynakça}} AWB ile |
|||
2. satır:
{|align=right border=1 width="300px"
|-
| align="center" width="160px" |[[Dosya:RBC-Good.gif|150px
| align="center" width="160px" |[[Dosya:RBC-Bad.gif|150px
|-
|align="center" colspan="2" bgcolor=white |Sağlıklı alyuvarların (solda) yüzeyleri düz, şekilleri yuvarlaktır. Hemolitik üremik sendromda (sağda) alyuvarlar parçalanır veya hasar görür. Bu bozuk şekilli hücreler böbreklerd
11. satır:
Hastalık adı = Hemolitik üremik sendrom |
ICD-10 kodu = [http://www3.who.int/icd/currentversion/fr-icd.htm?gd55.htm+d593 I7D59.3]|
ICD-9 kodu = [http://icd9.chrisendres.com/index.php?action=child&recordid=2068 283.11]}}
'''Hemolitik üremik sendrom''' (HÜS), kılcal damar kanaması sonucu [[anemi]], [[akut böbrek yetmezliği]] ve düşük [[trombosit]] seviyesi ile tanımlanır. En sık görülen şekli, kanamalı ishal yapan ''[[E. coli]]'' (başlıca [[O157:H7]] serotipi) enfeksiyonlarının bazılarında görülen bir komplikasyondur.
17. satır:
== Belirtileri ==
Çocuklarda görülen klasik HÜS vakaları ''E. coli'' [[O157:H7]] serotipinin nedenolduğu kanlı [[ishal]]den sonra meydana gelir. Etiyolojide çoğunlukla [[verotoksin]] ( E.Coli) ve [[shiga toksin]]
( [[Shigella dysanteria]] tip 1) sorumludur. Bakterinin neden olduğu yangı tepkisi sonucu gelen [[polimorfonükleer nötrofil]]lere (PMN) bağlanan toksin molekülleri bu hücreler tarafından taşınarak kanda yayılır. Toksin, Gb3 adlı [[reseptör]]ler taşıyan hücrelere gelince onlara bağlanır, içlerine girip onları öldürür (PMN'lerde Gb3 reseptörü yoktur). [[Kılcal damar]]ların [[epitel]]leri bu reseptörleri taşıdığı için hastalığın birinci aşamasında kalın bağırsağı çevreleyen damarlar hasar görüp kanarlar, ishalin kanlı olması bu yolla olur.
İkinci aşamada, [[böbrek]] kılcal damarlarına ve böbrek endoteline bağlanan toksin orada bir [[enflamasyon]] reaksiyona neden olup akut böbrek yetmezliğine neden olur. Bunun sonucu kan temizlenemez, idrar üretimi azalır veya durur, [[ödem]], [[yüksek tansiyon]] ve akciğer ödemi meydan gelir.
Kan damarlarının hasara uğraması [[pıhtılaşma]] mekanizmasını harekete geçirir. Bunun sonucu kandaki [[trombosit]] sayısı azalır. Eğer çok büyük bir azalma olursa başka kanamalar durdurulamaz, deri altında kanamalar ([[hematom]] ve [[purpura]]lar) görülür, ama [[iç kanama]]lar enderdir.
Trombositlerin damar duvarlarında birikmesi duvar yüzeyinin artık düzgün olmamasına neden olur. Kan akışı sırasında geçen alyuvarlar bu çıkıntılara takılarak yırtılırlar veya hasar görürler. Alyuvar sayısındaki bu düşüşe [[hemolitik anemi]] denir. Eğer bu anemi önemli bir düzeyde olursa dokulara yeterince oksijen gitmemesine neden olur, [[kan nakli]] gerekir.
48. satır:
== Prognoz ==
Hemolitik üremik sendromlu kişilerin üçte birinin böbrek fonksiyonunda yıllar sonra bozulma meydana gelebilir ve bazıları uzun dönemli dialize gerek duyarlar. İyileşen çocukların uzun süre kontrolü gereklidir. Vakaların %8'inde hayat boyu süren komplikasyonlar görülür: [[yüksek tansiyon]], titreme nöbetleri ([[havale]]), [[körlük]], [[felç]] ve kalın bağırsağı alınmışsa bunun etkileri. HÜS'un genel mortalite oranı %5-15'dir. Büyük çocuklar ve yetişkinlerin prognozu daha kötüdür.<ref>Chu P, Hemphill RR (2004). “222: Acuired hemolytic anemia”, Tintinalli JE, Kelen GD, Stapczynski JS Emergency Medicine: A Comprehensive Study Guide, 6th Edition, New York, NY: McGraw-Hill. ISBN 0-07-138875-3
== Dış bağlantılar ==
58. satır:
== Dipnotlar ==
{{kaynakça}}
{{Hematoloji-taslak}}
| |||