Taksim Meydanı: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
k "pek çok" ayrı yazılır. TDK Yazım Kılavuzu |
Değişiklik özeti yok |
||
1. satır:
{{diğer anlamı|Taksim}}
[[Dosya:Taksim Square.jpg|thumb|right|300px|Taksim Meydanı]]
'''Taksim Meydanı''', [[İstanbul]]'un [[Beyoğlu, İstanbul|Beyoğlu]] ilçesinde yer alan ve İstanbul kentinin en ünlü noktalarından biri olan meydan. Çevresindeki lokanta, mağaza, eğlence yerleri ve otelellerle İstanbul'un en büyük turistik çekim merkezinden biridir. Cumhuriyet Döneminde bir meydan haline gelmiş olan Taksim Meydanı, pek çok siyasi ve toplumsal olaya da evsahipliği yapmıştır. Meydandaki trafiği kısmen yer altına indiren [[Taksim Yayalaştırma Projesi]], 2013 yılında tamamlanmıştır.
== İsmi ==
Satır 10 ⟶ 8:
== Geçmişi ==
[[Dosya:TaksimMaksem2.jpg|thumb|right|[[Taksim Maksemi]]]]
[[Şişhane]] ve [[Tünel (semt)|Tünelbaşı]]'ndan başlayıp ana eksen olan [[İstiklal Caddesi]]'nin iki yanında yoğun bir yerleşim sergileyen [[Beyoğlu]], burada ilk kez geniş perspektifli bir boşluğa ulaşır ve bu meydandan geriye, yani tekrar batıya ([[Sıraselviler Caddesi|Sıraselviler]]) ve doğu yönüne denize ([[Ayaspaşa, Beyoğlu|Ayaspaşa]]-[[Gümüşsuyu, Beyoğlu|Gümüşsuyu]]) ve kuzeye (Mete Caddesi ve [[Elmadağ, Şişli|Elmadağ]]) doğru giden caddelerle, kendisine ulaşmış olan insan ve taşıt hacmini, çeşitli yönlere taksim eder.
Satır 16 ⟶ 15:
Buraya giren ilk mimari eseri, Frenk ve [[Levanten]] çevresine hayli yabancı duran, klasik Osmanlı üslubunda bir su binasıdır. Her yerleşim yerinin olduğu gibi İstanbul'un da yaşamsal sorunu suydu. İstanbul bir deniz kenti olmakla birlikte bir vahaya dönüşmesinde özellikle 15. ve 18. yüzyıllar arasında yürütülen çalışmalar önemli rol oynamıştır. Galata ve Beyoğlu'nun 18. yüzyılın ilk yarısında giderek büyümesi karşısında mevcut su kaynakları yetersiz hale gelmişti.
Dönemin padişahı Sultan [[I. Mahmud]] bu sıkıntıyı gidermek için [[Belgrad Ormanları]]ndaki su kaynaklarını Levent-Mecidiyeköy üzerinden isale hattıyla İstiklal Caddesi'nin baş tarafına yaptırdığı maksemden verilmesini sağladı (1732-1733); şehrin kuzeyindeki gümrah ormanlarından şehre ilk kez su getiren künkler, teraziler ve kemerler sistemi burada sona eriyor ve depolanan su, köşe başındaki taş bir meksemden, çeşitli yönlere taksim ediliyordu. Meydan ve yakın çevresi adını bu maksemden ve suların buradan taksiminden alır. Bir zamanlar cephesinde "Her şeye su ile hayat verdik" anlamına gelen bir ayetin yazılı olduğu [[Taksim Maksemi]], bugün kurumuş da olsa varlığını sürdürmektedir
Maksemden sonra Harbiye yönüne yüründüğünde görülen duvarın içerisinde Maksemle aynı tarihte inşa edilen ve bir su deposu olarak kullanılmış olan "Taksim Hazinesi" yer alır. Hazinenin duvarı, Cumhuriyet döneminde imar edilmiş ve 1930'ların üslubunda, yarım daire şeklinde, küçüğünden büyüğüne doğru büyüyen raflarla süslenmiştir
Tarih sırası ile meydana imar getiren ikinci eser, [[Harbiye, Şişli|Harbiye]] yolu başındaki [[Topçu Kışlası]] olmuştur. Bugün [[Atatürk Kültür Merkezi]] önüne gelen yeşil alanda da, daha basit bir yapı olan, ortası avlulu ahırlar yer almaktaydı. Kışlanın karşısındaki boşluk, talim yeri idi. Burası 1920'lerin sonunda, bugünkü apartmanlarla dolarak bir semt haline gelmiş ve [[Talimhane]] olarak adlandırılmıştır.
Satır 45 ⟶ 44:
== Toplumsal önemi ==
[[Dosya:PanzerMassacre.gif|300px|thumb|right|[[Kanlı Pazar (1969)|Kanlı Pazar]] olarak bilinen [[1 Mayıs İşçi Bayramı]]'nda kimler tarafından gerçekleştirildiği bilinmeyen çapraz ateş açılması sonucu onlarca kişi ölmüş ve yaralanmıştır, 1969.]]
Taksim Meydanı, Cumhuriyet'in ilk dönemlerinde, özellikle 1928'de Cumhuriyet Anıtı'nın açılışından sonra, [[Sultanahmet Meydanı|Sultanahmet]] ve [[Beyazıt Meydanı|Beyazıt]] meydanlarının kamusal işlevlerini yüklenerek, yeni rejimin bir simgesi olarak görüldü.<ref name="ref772" /> Cumhuriyet Anıtı çevresinde yapılan törenler, çelenk konulmaları, daha sonra eski kışla yerine 1940'ta düzenlenen [[Taksim Gezisi|İnönü Gezisi]]'nin (daha sonra Taksim Gezisi) kenarına yerleştirilen tribünler önündeki geçit resimleri ve gece, anıtın etrafına renkli ampullerden çevrilen ışık hatları ile tarihi su tesisinin duvarına yaptırılan modern dekorların renkli ışıkları içerisinden akıtılan suların parıldıyan çağıltılar, 25-30 yıl boyunca, şehir halkının görmeye akın ettiği güzellikler ve ulusal övünç tabloları oluşturmuştur.
95. satır:
== Kaynakça ==
{{Portal|İstanbul}}
{{kaynakça|2}}
== Dış bağlantılar ==
| |||