Keme: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Kategori:Azerbaycan'daki memeliler
Bertunum (mesaj | katkılar)
k yazım hataları
24. satır:
Kemelerin midesi iki parçaya bölünüktür. Bu bölünmüş mide sistemi ile istifra etmek imkânsızdır.
 
Ayakları ve kuyrukları ya tamamen kılsızdır ya da çok az kıllıdır. Arka ayaklarında beş ama ön ayaklarında sadece dört parmakları vardır. Çünkü bir baş parmak kemenin kemik yapısında bulunur ama okadaro kadar kısadır ki, çıkıntı oluşturmaz.
 
Kemelerde ter üreten organlar eksiktir, bu yüzden fazla sıcaklıklarını kılsız yerlerinden (ayakları, kulakları vd.) dışarıya verirler. Dişilerin boynundan kıç kısmına kadar varan çok sayıda memeleri vardır.
38. satır:
Koku alma kabiliyetleri çok iyidir. Bu kabiliyeti sadece gıda aramakta değil aynı sürüye ait olan diğer kemeleri tanımak, bir dişinin çiftleşmeye hazır olduğunu anlamak ve hangi hayvanın sakin ve hangi hayvanın stresli olduğunu anlamak içinde kullanırlar.
 
Duyma kabiliyetleri çok iyidir. Çoğu diğer küçük [[kemirgenler]] gibi, kemelerde yüksek dalga (ultraschall) seviyesine kadar duyabilirler. Kulaklarının içinde bulunan denge organlarınındaorganlarının da çok gelişmiş bir yapısı vardır ve bir kemenin aşılması imkânsız görünen engelleri aşabilmesini sağlar. Tat alma kabiliyetidekabiliyeti de çok büyüktür, tat alma sensörlarısensörleri sadece ağzında değil bıyıklarında da bulunur.
 
== Yasadığı yerler ==
 
Hep insan kültürlerini takip etmiş olan kemelerin bu şekilde tanılmıştanınmış olduklarından dolayı, çoğu keme türlerinin hala büyük ormanlarda saklı olarak yaşadıkları sıkça unutulur. En çok türleri Güneydoğu Asya'da bulunur. Kemelerin asıl köklerinin [[Hindistan]], [[Güneydoğu Asya]], [[Yeni Gine]] ve [[Avustralya]]'da aranması gerektiği düşünülür ama insanları takip etmelerinden dolayı bazı türleri bütün dünyaya yayılmıştır.
 
== Yaşam tarzı ==
 
Kemeler sürü halinde, erkekler ve dişiler karışık bir şekilde yaşarlar. Sürü içinde arkadaş olanlar, sosyal bağlantılarını güçlendirmek için birbirlerini idrar ile işaretlendirirler. Kemeler çok sosyal hayvanlardır ve bir hiyerarşi içerisinde işbirliği yaparlar. Bazı kaynaklarda anlatılan çok ilginç bir siyasi sistemleri, birçok kemelerinkemenin bir araya gelmesi ile meydana gelen "''keme kralı''"'dır.
 
=== Beslenme ===
[[Dosya:Rattus norvegicus 1.jpg|thumb|300px|Kahverengi keme ya da Göçebe keme (''Rattus norvegicus'') ]]
Kemeler yeni çevrelere ayak uydurmakta ve hayatta kalma savaşı vermekte çok büyük ustalardır; mesela pirinç kemesi ve bambusbambu kemesi sadece pirinç ya da bambusbambu yedikleri için böyle adlandırılmışlardır. Bazen aç kaldıklarında, sabun, deri, kâğıt, tekstil ve tahta ya da solucan, [[böcek]]ler ve küçük kuşlar gibi inanılmaz şeyler yeselerde, kemelerin gerçekten her şeyi yedikleri söylenelemez. Eğer et ile bitkisel gıda arasında seçenekleri olursa, bitkisel gıdayı tercih ederler. Eğer kemeler aradıkları her şeyi bulabildikleri bir çevrede yaşarlarsa, yedikleri et miktarı bütün yediklerinin %10'unu oluşturur. Şehirlerde yaşayan kemeler insanların çöplerinden ve depolarından beslenirler. Protein ihtiyaçlarını özellikle [[fındık]] türleri ve tohumlar ile giderirler. Kemelerin bir istifra etme refleksine sahibsahip olmadıklarından dolayı, hazm edemediklerihazmedemedikleri ve yuttukları tehlikeli maddeleri bir kere yuttuktan sonra bir daha çıkaramazlar.
 
=== Üreme ===
 
Kemeler çok doğurganlardırdoğurgandırlar. Daha henüz altı haftalıkken erginleşirler. Alfa dişiler hatta beş haftada bile erginleşebilirler. Böylece bir dişi keme bir yılda altı ya da sekiz defa gebe kalıp yavruluyabiliryavrulayabilir, ama istatistiklere göre yılda ortalama dört defa yavrularlar. Her gebelikte beş ila onsekizon sekiz yavru dünyaya gelir. Gebelik zamanı çoğunlukla Mart, Nisan ve Eylül'dür. Ama bu dünyaya gelen yavruların sadece %5'i hayatta kalmayı başarırlar. Eğer çiftleşme, yeterince gıda olmayan bir zamana rastladıysa, dişi dölü rahiminde geri tutarak gebeliğini daha bereketli bir zamana kadar erteleyebilir. Alfa dişiler diğerleri tarafından beslendiği için, gebeliğini hiçbir zaman ertelemeye gerek duymaz, ve diğerlerinden daha çok, yani yirmi civarında yavru dünyaya getirir.
 
==== Döllenme ====
 
İlk çiftleşme girişimi dişi tarafından başlatılır, çiftleşme hormonları üretir, erkek hayvanlar bunun kokusunu alır. Çiftleşme merasimi altı saate kadar sürebilir, ve sürünün içerisinde gerçekleşirse dişi keme 200 ila 500 kere çiftleşe bilirçiftleşebilir. Her birisi sadece birkaç saniye sürer, dişi kuyruğunu yana çeker ve böylece erkeğin işini kolaylaştırır. Dişi mümkün olduğu kadar çok erkekle birden çiftleşmeye önem verir, çünkü dölü depolayabilir ve sonunda en güçlü ve sağlıklı erkeğin genleri hedefe ulaşır.
 
==== Gebelik ====
79. satır:
* Pirinç kemesi (''Rattus rattus argentiventer'') , (tırmanamaz!)
* Himalaya kemesi (''Rattus rattus nitidus'')
* MalayziyaMalezya ev kemesi (''Rattus rattus diardii'')
* Savah kemesi (''Rattus rattus brevicaudatus'')
 
Ev farelerinin renkli türlerinde olduğu gibi, kemelerindekemelerin de ev hayvanı olarak yetiştirilmelerinden dolayı (''Rattus rattus domesticus'') farklı renkler oluşmuştur. Bu ev hayvanı olarak tutulan keme, göçebe keme'den üretilmiştir. Çok sosyal hayvanlar oldukları için, onları evcilleştirmek hiçtehiç de zor değildir. İyimser ve oynamayı seven ev hayvanlarıdırlar. Laboratuvarlarda deneyler için kullanılanlar da ''Rattus domesticus'' türündendir.
 
Bu altdaaltta açıklanacak olan zarar veren Kemeler, sadece üstdeüstte sayılmış olan, insanları takip eden Kemeleri kast etmektedir. Büyük ormanlarda ve doğada yaşayan türleri değil.
 
=== Verdikleri zarar ===
Insanlarınİnsanların yakınında yaşayan Keme türleri, insanların mallarına zarar veren hayvanlar olarak görülür. Tarıma verdikleri zarar büyüktür ve bu yüzden sayılarını az tutmak için çeşitli zehirler kullanılır. Çiçek bahçelerinde özellikle kökleri kemirerek zarar verirler.
 
Ama verdikleri zarar tabiiki sadece bitkilere değildir, binalarda da büyük hasara yol açabilirler. Tahtaları kemirip, duvarlara delikler açabilirler ve su borularının içine yuva yaparak tıkayabilirler. Birde birçok hastalıkların taşıyıcıları olduklarından dolayı, girdikleri yerler dezenfekte edilmesi gerekir.
94. satır:
Dışarıda yaşayan kemeler, birçok başka hayvanlar gibi farklı hastalıkları geçirebilirler.
 
"''Keme biti''" (''Xenopsylla cheopis''), bir ısırması ile insanlaradainsanlara da [[Yersinia pestis]] bakterisini geçirebildiği için, kemeler [[veba]] hastalığının taşıyıcısı olabilirler.
 
Ama orta çağda ki büyük veba salgınlarının gerçekten kemeler tarafından yayıldığı tezi artık en modern bilimde destek bulmuyor. Büyük bir ihtimalle durdurması imkânsız olan bir salgındı. Bir de şunu deneyin: [[Veba]]
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Keme" sayfasından alınmıştır