Aden'in Fethi: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok |
Değişiklik özeti yok |
||
2. satır:
|çatışma = Aden'in Fethi
|parçası = [[Osmanlı-Portekiz Savaşları]]
|resim = [[File:Cannon of Suleyman founded by Mohammed ibn Hamza in 1530 1531 for a Turkish invasion of India taken in the capture of Aden in 1839 by Cap H Smith of HMS Volage with inscriptions.jpg|thumb|İngilizlerin 1839'da [[Aden]]'i ele geçirdiklerinde buldukları [[I. Süleyman]] döneminden kalma top]]
|başlık =
|tarih = 26 Şubat 1548
|yer = [[Aden]]
|bölge = [[Yemen]]
|sebep = Tavlakilerin Aden'i ele geçirip [[Portekiz]]'den yardım istemeleri
|sonuç = Osmanlı İmparatorluğu, Aden'ı tekrar ele geçirdi.
|coğrafi_değişiklikler =
14. satır:
|savaşan3 =
|komutan1 = {{bayraksimge|Osmanlı İmparatorluğu|1453}} [[Pîrî Reis]]
|komutan2 = [[Âli bin Süleyman el-Tavlakî]] <br /> {{bayraksimge|Portekiz İmparatorluğu}} [[João de Castro]]
|komutan3 =
|güç1 = 65 gemi
|güç2 = 3.000 Arap askeri, 3 Portekiz gemisi, 120 Portekizli denizci
|güç3 =
|kayıp1 =
|kayıp2 = 3 Portekiz gemisi yakıldı, 120 Portekizli denizci esir edildi, [[Âli bin Süleyman el-Tavlakî]] öldürüldü, Arap birlikleri ağır kayıplar verdi
|kayıp3 =
|notlar =
}}
'''Aden'in Fethi''', 1547 yılında yerel Arap şeyhlerinin eline düşen [[
== Arka plan ==
34. satır:
== Askeri Harekat==
[[Osmanlı Devleti]] bu önemli limanına bir [[Portekiz]] askeri kuvvetinin yerleşmesinin [[Mekke]] ve [[Medine]] ile [[Kızıldeniz]] seyrüsefer güvenliğini tehlikeye atacağını hemen gördü ve [[Piri Reis]]'i [[Aden]]'in geri alınmasıyla görevlendirdi. Piri Reis bu amaçla 29 Ekim 1547’de çeşitli boyutlarda 60 gemiden oluşan bir donanmayla [[Süveyş]]’ten hareket etti. Yemen’in [[
kattı ve Aden’e yöneldi. Sancakbeyi Kasım Bey komutasındaki bir Türk birliği Aden’i karadan kuşattı<ref>[http://faculty.ksu.edu.sa/73454/DocLib21/Piri%20Reis'in%20Hurmuz%20Seferi.pdf ''Pîrî Reis’in Hürmüz Seferi ve İdamı Hakkındaki Türk
ve Portekiz Tarihçilerinin Düşünceleri'', Ertuğrul Önalp, s. 5]</ref>.
50. satır:
[[Yemen]] çapındaki ayaklanma 1548'de tamamen bastırılırken güneydeki stratejik liman [[Aden]]'de Osmanlı egemenliği tekrar kuruldu. Kent, [[Osmanlı Devleti]]'nin 1580'lerin sonuna kadar [[Hint Okyanusu]]'ndaki askeri harekatlarının en önemli üssü olmaya devam ettiyse de, ticari açıdan Yemen'in [[Kızıldeniz]] kıyılarındaki [[Moha]] limanının gerisinde kaldı.
1550 yılına gelindiğinde [[Osmanlı Devleti]], Portekizlilerin [[Hint Okyanusu]] ve [[Basra Körfezi]]'ndeki varlığına son verememiş olsa da, ticaret hacmi yeniden 1450'lerdeki en yüksek rakamlarına ulaştı.
1627 yılında [[Zeydi]] İmamlarının başlattıkları ayaklanma sonucu [[Aden]] bir kez daha elden çıktı. 1635 yılında [[OSmanlı Devleti]]'nin [[Yemen]]'den tamamen çekilmesiyle [[Aden]]'deki Türk egemenliği resmen sona erdi ve bir daha hiç kurulamadı.▼
[[Güney Arabistan Seferi (1546)]] ve [[Aden]]'in fethiyle Güney [[Arabistan]]'da Türk egemenliğini kesinleştiren [[Piri Reis]] bundan sonra [[Basra Körfezi]]'ndeki Portekiz varlığını sonlandırmayı hedefledi ve tarihe [[Hint Seferi (1552)|II. Hint Seferi]] olarak geçen askeri harekatın hazırlıklarına başladı.
==Aden'de Türk egemenliği==
▲1627 yılında [[Zeydi]] İmamlarının başlattıkları ayaklanma sonucu [[Aden]] bir kez daha elden çıktı. 1635 yılında [[
1839 yılında [[İngiltere]], [[Hindistan]] sömürgeleri yolunda gemilerinin lojistik gereksinimleri için [[Aden]]'de bir kömür deposu kiraladı ve daha sonra burada tam egemenlik kurdu. 1870'lerde [[Yemen]]'de yeniden egemenliğini kuran Osmanlılar [[Birinci Dünya Savaşı]] sırasında [[Aden]]'i kuşattılarsa da şehri ve kaleyi alamadılar.
==Ayrıca bakınız==
* [[Hint Seferi (1538)]]
* [[Güney Arabistan Seferi (1546)]]
* [[[Hint Seferi (1552)]]
== Kaynakça ==
Satır 66 ⟶ 77:
[[Kategori:1540'larda Osmanlı İmparatorluğu]]
[[Kategori:Osmanlı'nın deniz muharebeleri]]
[[Kategori:Yemen tarihi]]
[[en:1548 capture of Aden]]
| |||