Nitrik asit patlayıcı madde olacak kimyasalları nitrata çevirdiğinden patlayıcı maddelerin çoğunda kullanılır. [[Dinamit]], gliserin-tri-nitrattır. TNT [[Trinitrotoluen|Tri-Nitro-Toluen]].
<!-- kategori -->
Anorganik bir asittir. Halk arasında kezzap adıyla da bilinir. Üç oksijen, bir hidrojen ve bir azotun birleşiminden oluşan kuvvetli bir asittir. HNO3 formülü ile gösterilmektedir. 8. yüzyılda Arap simyacı Cabir tarafından bulunduğu düşünülmektedir. Nitrik asitin yapısını 1784′de Cavendish belirlemiş, bileşimini Gay Lussac ortaya çıkarmıştır. Nitrik asidin konsantrasyonu arttıkça tehlikesi ve zararı da artar. Renksizdir ve saf haldeyken duman çıkarır. Nitrik asidin çıkarmış olduğu duman, asidin buharının havanın nemiyle birleşince sis yapmasından kaynaklanır. Buna dumanlı nitrik asit denir. Saf halde bulunan nitrik asit -42°C’ta donar, 86°C’ta kaynar.
Nitrik asit birkaç yöntemle elde edilir. En çok kullanılanlardan biri “Norveç Yöntemi” olarak da bilinen elektrik arkı yöntemidir. Elektrik arkı yönteminde elektrik akımından geçirilen havanın bir bölümü azot monoksite dönüşür, daha sonrasında çok hızlı soğutulan havanın suyla karıştırılmasından nitrik asit elde edilir.
Diğer bir yöntem de “Oswald Yöntemi”dir. 1853-1932 yılları arasında yaşamış olan Alman kimyacı Ostwald Wilhelm tarafından 1902 yılında bulunmuş bir yöntemdir. Kullanılan amonyak haber yöntemiyle elde edildiğinden, bu yöntem “Haber-Ostwald Yöntemi” olarak da adlandırılır. Amonyaktan platin katalizör yardımıyla azotmonoksit (NO) üretilir ve daha fazla oksijenle tepkimeye sokularak azotdioksit ortaya çıkarılır. Azotdi-oksit (NO2) daha sonra su ile tepkimeye sokularak nitrik asit elde edilir.
Nitrik asit en fazla gübre üretiminde kullanılır. Bazı plastiklerin üretiminde, bazı patlayıcı maddelerin karışımında, amonyum nitrat üretiminde, boyar madde hazırlanışında ve nitro gliserin üretiminde nitrik asit kullanılır.<!-- kategori -->
