Osmanlı-Safevî Savaşı (1548-1549): Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Nanahuatl (mesaj | katkılar)
k düzen
7. satır:
[[Dosya:Shah Tahmasp.jpg|150px|Şah Tahmasb]]
{{Multicol-end}}
|başlık = Osmanlı-Safevî Savaşı (1548-1549) <br/>(Soldaki [[I. Süleyman]], sağdaki [[I. Tahmasb]])
|tarih = [[1548]]-[[1549]]
(Soldaki [[I. Süleyman]], sağdaki [[I. Tahmasb]])
|tarih = [[1548]]-[[1549]]
|yer = [[Van]], [[Tebriz]], [[Irak]]
|bölge =
Satır 19 ⟶ 18:
|savaşan2 = [[Dosya:Flag_of_Persia_1502.png‎|20px]] [[Safevî Devleti]]
|savaşan3 =
|komutan1 = [[Dosya:Flag_of_the_Ottoman_Empire_(1453-1517).svg|20px]] [[Kanuni SultanI. Süleyman]]
[[Elkas Mirza]]
 
Satır 32 ⟶ 31:
|kayıp3 =
|notlar =
}}
}}{{Osmanlı-İran Savaşları}}
'''1548-1549 Osmanlı-Safevî Savaşı''', 29 Mart 1548 tarihinde [[Kanuni SultanI. Süleyman]] ordusuyla [[İstanbul]]'dan hareket edip bir yıl boyunca sürdürdüğü seferin adıdır.<ref name="Şah Safevi">{{Kitap kaynağı|son=Eravcı |ilk=Mustafa |başlık=Safevî Hanedanı |yıl=2002 |yayımcı=Yeni Türkiye Yayıncılık |id=ISBN 975-6782-39-0 |sayfalar= |bölüm=}}</ref>
 
[[Kanuni SultanI Süleyman]], [[Avusturya Arşidüklüğü|Avusturya]] seferinde iken [[Safevî]] [[Şah]]ı [[I. Tahmasb]]; [[Tebriz]], [[Nahçıvan]] ve [[Van]]'ı ele geçirdi. Ayrıca Şiî hakimiyetini de güçlü bir şekilde tesis etmiş, hatta bölgeye "halife" adlı casuslar bile göndermişti. Tahmasb'ın kardeşi [[Elkas Mirza]] ise Safevî tahtına çıkmak istiyordu. İsyan etti, fakat başarılı olamayarak I. Süleyman'a sığındı. Bu esnada Bosna valisi olan [[Ulama Han]], İran halkının durumunu iyi bildiği için Erzurum Beylerbeyliğine getirilerek Elkas'a lala tayin edilir. Elkas ve I. Süleyman maiyetindeki kuvvetlerle 29 Mart 1548'de İstanbul'dan hareket etti.<ref name="Sümer">{{Kitap kaynağı|son=Sümer |ilk=Faruk |başlık=Safevi Devletinin Kuruluşu ve Gelişmesinde Anadolu Türklerinin Rolü |yıl=1992 |yayımcı=TTK Yayıncılık |id= |sayfalar= |bölüm=}}</ref>
 
Kânunî SultanI. Süleyman, Tebriz Seferine çıkıp, 19 Nisan günü Akşehir'e gelmiştir. Konya, Niğde, Kayseri üzerinden Sultan Süleyman; Ordu-ı Hümâyunla Sivas Vilayetine geldiği vakit 25 Mayıs 1548'de büyük oğlu veliaht [[Şehzade Mustafa]] Amasya Valisi idi. [[Şehzade Mustafa]] gelerek babasının elini öpüp, diğer şehzadelerin aksine bir müddet seferine katılmıştır. Sultan Süleyman, [[Şehzade Selim]]'i Rumeli muhafazası için Edirne'ye yollarken, diğer oğlu [[Şehzade Bayezid]]'i Karaman Sancağında bulundurmuştur.<ref name=Notlar>[http://host.nigde.edu.tr/remzikilic/makale/index.php?entry=entry100507-165222]</ref>
 
Osmanlı'daki sefer gelişmelerinden haberdar olan Şah Tahmasb da ordusunu topladı. Tebriz'deki İran Şahı [[I. Tahmasb]] padişahın [[Hoy]]'a geldiğini öğrenince bütün şehri tahliye ettirir ve kendisi de Kazvin'e kaçar. 27 Temmuz 1548 tarihinde padişah zorlanmadan Tebriz'i ele geçirir. [[I. Süleyman]] şehirde 5 gün kaldıktan sonra [[Van]]'a geçer ve [[Van Kuşatması|kaleyi kuşatır]]. 25 Ağustosta Van kalesi alınır. 29 Eylülde padişah [[Diyarbakır]]'a 25 Kasımda [[Halep]]'e geçip kışı burada geçirir. Sultan Süleyman 21 Aralık tarihinde İstanbul'a döndü.<ref name="Safavid">{{Kitap kaynağı|son=Nesibli |ilk=Nesib |başlık=Osmanlı-Safevî Savaşları, Mezhep Öeseşes, ve Azerbaucan |yıl=2002 |yayımcı=Yeni Türkiye Yayıncılık |id=ISBN 975-6782-39-0 |sayfalar=sf. 32 |bölüm=}}</ref>
 
== Seferin Sonuçlarısonuçları ==
* [[Orta Asya]]'daki [[Türk halkları]] ile [[Osmanlı Devleti]] arasındaki [[İran]] engelinin ortadan kalkamayacağı kesinleşti.<ref name="Tapper">{{Kitap kaynağı|son=Tapper |ilk=Richard |başlık=Shahsevan in Safavid Persia |yıl=1972 |yayımcı=University of London |id= |sayfalar= |bölüm=}}</ref>
 
1.* [[Orta AsyaAnadolu]]'dakinun [[Türk halklarıSünni]] ile, [[Osmanlı Devletiİran]] arasındaki'ın [[İranŞiî]] engelinin ortadan kalkamayacağıolduğu kesinleşti.<ref name="Tapper100 Soruda Osmanlı Devleti Tarihi ">{{Kitap kaynağı| son =TapperBaşar | ilk =RichardFahamettin | başlık =Shahsevan100 inSoruda SafavidOsmanlı PersiaDevleti Tarihi | yıl =1972 2004 | yayımcı =UniversityAktüel ofDünya LondonYayıncılık | dil = Türkçe | id = ISBN 9753040303 | sayfalar= =| bölüm =}}</ref>
3.* [[İranlılar]] bir daha [[Doğu Anadolu]]'yu ele geçiremedi.<ref name="Büyük Osmanlı Tarihi (10 cilt)">{{Kitap kaynağı| son =Öztuna | ilk =Yılmaz | başlık = Büyük Osmanlı Tarihi| yıl = 20 | yayımcı = Ötüken Yayıncılık | dil = Türkçe | id = ISBN 9754371415 | sayfalar =| bölüm =}}</ref>
 
2* I. Süleyman [[Doğu Anadolu]]'nun [[Sünni]],ve [[İranIrak]]'ını [[Şiî]]teminat ve güvence olduğualtına kesinleştialındı.<ref name="100 Soruda Osmanlı DevletiTürkiye Tarihi 2">{{Kitap kaynağı| son =BaşarAksun | ilk =FahamettinZiya Nur | başlık =100Türkiye SorudaTarihi Osmanlı2 Devleti Tarihi1300-1600 | yıl = 20042000 | yayımcı =Aktüel DünyaCem Yayıncılık | dil = Türkçe | id = ISBN 9753040303 9754065640| sayfalar =| bölüm =}}</ref>
5.* [[I. Süleyman]] oğlu [[Şehzade Mustafa]]'yı savaştaki üstün becerileri ve doğu hudutlarının emniyetsizliği sonucu Amasya Sancağından alıp İstanbul'a daha yakın olan Konya Sancağına atamıştır.<ref name=Notlar>[http://host.nigde.edu.tr/remzikilic/makale/index.php?entry=entry100507-165222]</ref>
 
3. [[İranlılar]] bir daha [[Doğu Anadolu]]'yu ele geçiremedi.<ref name="Büyük Osmanlı Tarihi (10 cilt)">{{Kitap kaynağı| son =Öztuna | ilk =Yılmaz | başlık = Büyük Osmanlı Tarihi| yıl = 20 | yayımcı = Ötüken Yayıncılık | dil = Türkçe | id = ISBN 9754371415 | sayfalar =| bölüm =}}</ref>
 
4. [[I. Süleyman]] [[Doğu Anadolu]] ve [[Irak]]'ı teminat ve güvence altına alındı.<ref name="Türkiye Tarihi 2">{{Kitap kaynağı| son =Aksun | ilk =Ziya Nur | başlık =Türkiye Tarihi 2 1300-1600 | yıl =2000 | yayımcı =Cem Yayıncılık | dil = Türkçe | id = ISBN 9754065640| sayfalar =| bölüm =}}</ref>
 
5. [[I. Süleyman]] oğlu [[Şehzade Mustafa]]'yı savaştaki üstün becerileri ve doğu hudutlarının emniyetsizliği sonucu Amasya Sancağından alıp İstanbul'a daha yakın olan Konya Sancağına atamıştır.<ref name=Notlar>[http://host.nigde.edu.tr/remzikilic/makale/index.php?entry=entry100507-165222]</ref>
 
== Kaynakça ==