Kristal Gece: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok
Esc2003 (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
1. satır:
[[Resim:DDR - Niemals wieder Kristallnacht.jpg|thumb|150px|[[Demokratik Almanya]]'da Kristallnacht anısına basılmış bir posta pulu.]]
 
'''Kristal Gece''' (''[[Almanca|Alm.]]'': ''Kristallnacht''), [[9 Kasım]] [[1938]] gecesi [[Almanlar|Alman]] [[Nazinasyonal sosyalizm|naziler]]lerincece, [[yahudiYahudiler]]e ait ev, işyerleriiş yeri ve [[sinagog]]larınalara yapılmış kanlı ve ölümcül saldırıların adıdır.
Bu saldırıların bahanesi [[Paris]]'teki bir suikastti[[suikast]]tı. 1938'de Almanya ülkede yaşayan 17 bin Polonyalı yahudiyiYahudiyi sınırdışı etti. Polonya tarafından da ülkeye kabul edilmeyen bu kişiler iki ülke arasında sıkışıp kaldı, çoğu soğuk, açlık ve hastalıktan yaşamını yitirdi. Bu kaderi paylaşanların arasında kendi ailesinin de bulunduğunu öğrenen 17 yaşındaki [[Herschel Grynszpan]], Paris'teki Alman Büyükelçiliği'ni basarak karşısına ilk çıkan kişi Konsolos yardımcısı [[Ernst vom Rath]]'ı vurdu. Hitler'in sağkolu Goebbels, bunun planlanarak düzenlenmiş bir yahudiYahudi komplosu olduğunu öne sürerek Alman ırkının öcünü alması gerektiğini konuşmalarında halka empoze etti. Yahudilere karşı arada sırada yapılan saldırıları öven Goebbels, partisinin bu tür saldırı girişimlerinin olmayacağını, ancak bu tür olayların olması halinde asla müdahelemüdahale edilmeyeceğini basın yoluyla duyurdu. Sivil ajanların da halkı kışkırtmasıyla Kasım'ın 9'unu 10'una bağlayan gece kanlı saldırılara göz yumuldu. Polis ve itfaiye olaylara kasıtlı olarak müdahelemüdahale etmedi. Olaylar yer yer 13 Kasım'a kadar sürmüştür.
 
Geceye bu ad, saldırıdan sonra sokakları kaplayan cam kırıklarının ışıltılarından esinlenerek verilmiştir, ancak tartışmalıdır. Pogrom (katliam/kıyım) gecesi ya da Kasım pogromları olarak da anılır.
 
Gecenin sonunda 91 Yahudi öldürülmüş, yüzlercesi ağır yaralanmış, Yahudiler'eYahudilere ait 7.500 dolayında işyeriiş yeri yağmalanmış, tahminen 177 [[sinagog]] yakılıp yıkılmış, pek çok mezarlık tahrip edilmişti.
 
Olaylar derhal pek çok ülkede tepkiyle karşılandı. ABD, 14 Kasım günü büyükelçisini Berlin'den geri çekti.
 
== Kaynakça ==
__________
 
 
* Herbert Schultheis, ''Die Reichskristallnacht in Deutschland nach Augenzeugenberichten'', Rötter Druck und Verlag GmbH, Bad Neustadt a. d. Saale, ISBN 978-3-9800482-3-1
 
{{AlmanyaNazi Almanyası-taslak}}
{{katliam-taslak}}
 
[[Kategori:1938'de Almanya]]
{{Almanya-taslak}}
 
[[Kategori:1938]]
[[Kategori:Nazi Almanyası]]
[[Kategori:Almanya'nın Yahudi tarihi]]
[[Kategori:Almanya'da antisemitizm]]
[[Kategori:Almanya'daki katliamlar]]
 
{{Link FA|de}}
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Kristal_Gece" sayfasından alınmıştır