Lapya: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Gerekçe: + telif hakkı ihlali + deneme amaçlı değişiklik |
kDeğişiklik özeti yok |
||
1. satır:
== '''Lapya''' ==
Karstik sahalarda,[[kalker]]lerin yüzeyinde görülen ve oluşumlarında rol oynayan faktörlere(kalkerlerin saflık derecesi ve masif veya diyaklazlı yapıda olması gibi [[litoloji]]k özellikler ile kalker zeminin yatay veya eğimli olması ve çıplak veya bitki-[[humus]] örtüsüyle kaplı bulunması gibi özellikler) bağlı olarak oyuk,delik,çukur,oluk,[[kanal]] gibi çok çeşitli tiplerde olabilen küçük yer şekilleridir.
'''Lapya''', [[Kireçtaşı|Kireçtaşlarının]] yağış suları tarafından eritilmesi ve aşındırılması veya toprak altında biyolojik CO<sub>2</sub>’nin yoğun eritme gücü sonucu oluşan oluk şekilli çukurluklarla bunlar arasındaki genellikle keskin görünüşlü sırtçıklardan oluşan mikro karstik şekillerdir. En küçük karstik aşınım şeklidir. [[Toroslar]]da, [[Bolkar]] dağları ile [[Aladağlar]]ın yamaçlarında bu tür şekiller yaygındır.▼
▲
Mikro karstik şekiller olarak da tanımlanan lapyaların boyutları,ortalama olarak,bir kaç mm ile bir kaç metre arasında değişir.Oluk ve kanal şeklindeki lapyaların boyları;bazen,15-20 metreyi bulabilir.Oyuk,oluk ve kanalcıkların arasında genellikle sivri,keskin,bazen de yuvarlak profilli küçük [[sırt]]lar yer alır.
[[Topografya]] yüzeyinin yatay veya çok az eğimli olduğu yerlerde,genellikle,delik,oyuk,[[çukur]] ve [[kazan]] şeklinde, düşey doğrultuda gelişmiş,lapyalar meydana gelmektedir.Buna karşılık eğimli yüzeylerde oluk ve kanal şeklinde lapyalar gelişmektedir.Lapyaların oluşumlarında erime sürecinin yanı sıra,oyuk,delik,oluk ve kanalcıkları genişletmek ve derinleştirmek suretiyle fiziksel parçalanma da rol oynamaktadır.
Lapyaların çok gelişmiş oldukları sahalarda topografya yüzeyi; yürünmesi güç,çok arızalı bir özellik kazanabilir.Bu gibi sahalara karrenfeld(çapır arazi) adı verilmektedir. Türkiye'de en fazla görüldüğü alanlar [[Toros Dağları]] ve [[Bolkar Dağları]]'dır.
[[File:Lapya.jpg|thumb|200x200px]][[Kategori:Karstik oluşumlar]]<ref>Hoşgören M.Yıldız,2010.Jeomorfoloji'nin Ana Çizgileri.Çantay Kitapevi,İstanbul.</ref>
== Kaynakça ==
{{Kaynakça}}
| |||