Moğolca: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Buzancar (mesaj | katkılar)
Buzancar (mesaj | katkılar)
428. satır:
*'''[[Ц]]''': Türkçe’de bulunmayan sert bir T harfidir. TS ('''[[Ț|ʦ]]''': '''Ṫ'''+'''Ṡ''') olarak da seslendirilir. Moğolca’da ve Rusça’da, Slav dillerinde, ayrıca Kiril alfabesini kullanan pek çok dilde Ç harfinin türevi olan bir sestir (Latin '''[[Ț]]'''). Gagavuzca’da ve diğer Türk dillerinde Slav kökenli kelimelerde yer alır. Ancak öz Moğolca sözcüklerde de sık sık kullanılır. Örneğin: Moğolcadaki ''Ţag'' sözcüğü (Çağ, “Tsag” okunur), ''Ţeţeg'' (Çiçek, “Tsetseg” gibi okunur). Aynı mahreçlerden (kaynaklardan) çıkan Arapçadaki ''Sad/Tsad'' ('''[[ص]]''') harfinin verdiği ses de yaklaşık aynı olduğu için bu harfle karşılanır. Örneğin: ''Maţdar'' (Mastar: "Matstar" okunur). Bazı dillerde ('''[[Ҭ]]''') biçimiyle yer alır. Bu ses eski Latin alfabelerindeki '''[[Ʒ]]''' harfi ile de karşılanır.
* '''[[Ң]]''': ''Ayrıca Tatarca’da, Türkmence’de kullanılır.'' Gırtlaktan çıkarılan N ve G karışımı bir sestir ('''[[Ň]]''' veya '''[[Ñ]]''') [[Uniform Türk Alfabesi]]'nde '''[[Ņ]]''' veya [[File:U+A790 LATIN CAPITAL LETTER N WITH DESCENDER.svg|11px]]) ile gösterilir. Bazen de NG/NĞ olarak öngörülür. Pek çok ağızda N veya Ğ sesine dönüşmüştür. Osmanlıca’daki üç noktalı Kaf-ı Nûni ('''ڭ''') harfinin karşılığıdır. Örneğin: İç Anadolu’da, özellikle Sivas yöresinde ''Saňa, Baňa, Deňiz'' sözcükleri. Pek çok kaynakta Tengri veya Tengiz olarak yazılan sözcükler aslında ''Teñri'' ve ''Teñiz'' şeklinde okunur.
* '''[[X]]''': ''Ayrıca Tatarca’da Azerice’de ve pek çok dilde yer alan bir harf ve sestir.'' Boğazdan gelen gırtlaksı bir H sesidir. Normal H sesinden biraz daha sert ve hırıltılıdır. H sesi hiçbir engele takılmadan çıkarken, bu ses boğazın üst kısmında titreşir. Arapçadaki Hı ('''[[خ]]''') harfidir. Azericenin resmi harflerinden birisidir. İç ve Doğu Anadolu ağızlarında sıklıkla rastlanır. Örneğin: ''Baxmax'' (Bakmak) fiilinin okunuşu ''Baḥmaḥ'' şeklindedir ancak kelimenin içindeki h harfleri gırtlaktan ve hırıltılı olarak çıkartılır. ''Çaxmax (Çaḥmaḥ; Çakmak), Yanmax (Yanmaḥ; Yanmak)…'' Bu sesin Türkçedeki kullanımında çoğu zaman birbirlerine çok yakın kaynaklardan çıkan Arapçadaki Ha ('''[[ح]]''') harfi ile olan farkı ortadan kalkmıştır ('''[[Ⱨ]]''').
 
== Kaynakça ==
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Moğolca" sayfasından alınmıştır