Moldovaca: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Yeni hesap (mesaj | katkılar) Değişiklik özeti yok |
Değişiklik özeti yok |
||
20. satır:
'''Moldovca''' [[Moldova]]'nın resmî dili. [[Rumence]]'yle aynı dildir.
== Alfabe==
* Moldova alfabesi şu harflerden oluşur: a ă â b c d e f g h î i j k l m n o p r s ș t ț u v x z
===Harfler===
*'''[[Ă]]''': Kısa, kapalı, gırtlaktan gelen ve sert bir E harfidir. Normal E harfine göre daha kısa ve serttir. Ayrıca A ve E arası bir ses olarak öngörülür ('''[[Æ]]'''). Ses ve harf karşılığı olarak Arapça’da ve Almanca’da da bulunur. Türkçede normal e sesinden tam olarak ayırt edilebilmesi günümüzde çok zordur. Azerice’de yoğun olarak kullanılır ('''[[Ə]]'''). Ses olarak ayrıca Tatarca’da, Gagavuzca’da ve Türkmence’de yer alır ('''[[Ä]]'''). İnce bir harf olduğu halde kalın uyumludur. Bu harfi içeren sözcüklerin aslında Büyük Ünlü Uyumuna uymadığı hâlde kulağı tırmalamıyor olması bu nedenledir. Örneğin Tatarca ve Azericedeki ''İncä/İncə'' sözcüğü.
*'''[[Ț]]''': Gagavuzca’da ve ayrıca Moğolca’da kullanılan bir harftir. Türkçe’de kullanılmaz. TS olarak da seslendirilir ('''[[Ț|ʦ]]''': '''Ṫ'''+'''Ṡ'''). Moğolca’da ve Rusça’da, Slav dillerinde, ayrıca Kiril alfabesini kullanan pek çok dilde Ç harfinin türevi olan sert bir T bir sesidir (Kiril '''[[Ц]]''', Tse). Kimi zaman ('''[[Ҭ]]''') biçimi ile kullanılır. Gagavuzca’da ve diğer Türk dillerinde Slav kökenli kelimelerde yer alır (Örneğin: ''Prezentaţiya''). Ancak öz Moğolca sözcüklerde de sık sık kullanılır. Örneğin: Moğolcadaki ''Ţag sözcüğü (Çağ, “Tsag” okunur)'', ''Ţeţeg (Çiçek, “Tsetseg” gibi okunur).'' Aynı mahreçlerden (kaynaklardan) çıkan Arapçadaki ''Sad/Tsad'' ('''[[ص]]''') harfinin verdiği ses de yaklaşık aynı olduğu için bu harfle karşılanır. Örneğin: ''Maţdar'' (Mastar: "Matstar" okunur).
*'''[[Ḑ]]''': Gagavuzların da kullandığı Moldova alfabesinde (ve birebir aynı olan Rumen alfabesinde) resmi olmayan harfler arasındadır. Bu dillerdeki eski metinlerde birebir Noktalı D biçimiyle rastlanır. Ses olarak Boşnakça'da, Macarcada ve Bulgarcada yer alır. Türkçe’de bulunmayan sert bir D harfidir. DZ olarak da seslendirilir ('''[[Ḑ|ʥ]]''': '''Ḋ'''+'''Ż'''). Slav dillerinde, ayrıca Kiril alfabesini kullanan bazı dillerde J harfinin türevi olan bir sestir (Kiril '''[[Џ]]''', Dze). Boşnakçadaki Slav kökenli kelimelerde yer alır. Örneğin Romencedeki ''Ḑână'' (Dzana, Çağdaş Romencede Zână: Peri).<ref>Definition of Romanian Word - [http://dexonline.ro/search.php?cuv=ZÂNĂ ZÂNĂ]</ref> Farklı ama yakın mahreçlerden (kaynaklardan) çıkmakla birlikte Arapçadaki ''Dad/Zad'' ('''[[ض]]''') harfinin verdiği ses de yaklaşık aynı olduğu için bu harfle karşılanır. Örneğin: ''Kaḑı (Kadı)''.
{{Hint-Avrupa-dil-taslak}}
| |||