Sezaryen: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Peykbot (mesaj | katkılar)
k başlık düzenlemeleri
6. satır:
Sezaryen genellikle vajinal doğumun bebeğin veya annenin sağlığını riske atacağı durumlarda gerçekleştirilir. Son yıllarda sezaryen doğum Çin'de %46 gibi bir rekor seviyeye yükseldi. Diğer Asya, Avrupa ve Latin Amerika ülkelerinde ise bu oran %25 gibi bir seviyededir.<ref>http://www.msnbc.msn.com/id/34826186/</ref> ABD'de sezaryen doğum oranı 2007 yılında %31.8 olarak tespit edildi.<ref>http://www.cdc.gov/nchs/data/nvsr/nvsr57/nvsr57_12.pdf</ref> Avrupa ülkelerinde ise bu oran çok büyük farklılıklar göstermektedir: İtalya'da sezaryen doğum oranı %40 iken, bu oran Nordik ülkelerinde yalnızca %14'tür.<ref>http://www.bbc.co.uk/news/health-15840743</ref>
 
== Etimoloji ==
Eski Roma hukukunda doğum sırasında ölen annenin bebeğinin rahminden kesilmesi gerektiği yazar.<ref>Caesarean section: etymology and early history South African Journal of Obstetrics and Gynaecology, August, 2009 by Pieter W.J. van Dongen</ref> Bu kanunun kadınların hamile olarak gömülmemelerini söyleyen dini söylemlerden doğduğu söylenir.<ref>"As there was a cultural taboo against burying an undelivered woman in Roman and German societies, according to Lex Caesarea..." U Högberg, E Iregren, CH Siven, "Maternal deaths in medieval sweden: an osteological and life table analysis", Journal of Biosocial Science, 1987, 19: 495–503 Cambridge University Press</ref> Vajinal doğum sonrası hayatta kalmayacağı düşünülen anneye hamileliğinin onuncu ayında en azından fetusu koruma amaçlı bu yöntem uygulanır ve fetus rahimden çıkarılırdı.<ref>http://www.hsl.virginia.edu/historical/artifacts/antiqua/gynecology.cfm</ref> Romalı lider Jül Sezar'ın bu yöntemle doğduğu spekülasyonunun gerçek olmadığı ortaya çıkmıştır.<ref>"Bad Medicine: Misconceptions and Misuses Revealed," by Christopher Wanjek, p. 5 (John Wiley & Sons, 2003)</ref> Her ne kadar Romalılar döneminde sezaryen gerçekleştirilmiş olsa bile, hiç bir klasik kaynak o dönemde böyle bir doğumdan sonra hayatta kalabilmiş bir anneyi kaydetmemiştir.<ref>"...could not survive the trauma of a Caesarean" Oxford Classical Dictionary, Third Edition, "Childbirth"</ref> Sezaryen doğum sonrası hayatta kalmayı başarabilmiş anneyi kaydeden en yakın tarih milattan sonra 1500'lü yıllardır.<ref>http://www.nlm.nih.gov/exhibition/cesarean/part1.html</ref> Sezar'ın annesi Aurelia Cotta ise milattan önce 100'lü yıllarda yaşamıştır.
 
13. satır:
Sezaryenin Jül Sezar veya Romalı diğer imparatorlarla bağlantılı olduğu başka dillerde de görülür. Örneğin modern Almanca, Danca, Flemenkçe, İsveçce ve Macarca'da sezaryen kelimesi sırayla ''kaiserschnitt'', ''kejsersnit'', ''keizersnede'', ''kejsarsnitt'' ve ''császármetszés'' olarak geçer ve bu tam olarak "imparator kesimi" anlamına gelir. Almanca ''kaiserschnitt'' kelimesi aynı zamanda Japon ve Kore dillerine de aynı anlamla geçmiştir.
 
== Tarihçe ==
 
== Türleri ==
 
== Belirlenmesi ==
Eğer bebek anne karnında yan duruyor ve anne adayının doğum yolu tamamen kapalı ise normal yollar ile doğum yapmak imkânsız bir hal alır. Şayet bebek çok iri ise yine sezaryen tercih edilmesi gereken doğum yapma yollarındandır.
Doğum yolu başlangıcında bir darlık söz konusu ise ve doğum yolunun önü kapalı ise bebek kesinlikle normal yol ile dünyaya gelemez. Bu nedenle sezaryen yapılması en uygun olan yöntemdir.
Gebelik boyunca anne adaylarını huzursuz eden en önemli konu normal doğum yapıp yapamayacağını düşünmesidir. Normal doğum yapma olasılığı % 80 olurken geri kalan % 20’ lik oranlarda normal doğum şansı oldukça düşüktür.
Ancak sezaryen doğum günümüzde çok yaygınlaşan bir uygulama olarak kullanılmaktadır. Daha önceki dönemlerde ilk olarak anne sağlığı ön planda tutulurken şu an anne ve bebek sağlığı birlikte ön planda tutulmaktadır. Bu nedenle de sezaryen çok yaygınlaşarak tercih edilmektedir.
== Riskler ==
* Sezaryen ile doğum mecbur kalmadıkça tavsiye edilen bir doğum tekniği değildir. Çünkü sezaryen doğumdan ziyade bir nevi operasyon gerektiren bir işlemdir. Karın bölgesine kesi uygulanmaktadır. Uygulanan kesi ile karın iç kısmında iltihap tehlikesi her zaman vardır. Ayrıca kesiye uygulanan dikişlerde kanama ve enfeksiyon oluşabilir.
* Sezaryen doğumlarda vajinal doğumlara oranla kan kaybı daha yüksektir. Sezaryen doğum şayet 2. Ya da 3. Defa uygulanıyor ise ilk doğuma oranla daha fazla risk oluşmaktadır. Oluşabilecek riskin nedeni ise ilk doğumda muhtemel karın içinde yapışıklıklar oluşmuştur. İdrar yollarında hasar oluşma riski vardır.
* Sezaryen doğum sonrası dikiş uygulanan alanda oluşan ağrılar annenin hareketlerinde kısıtlama yaratacağından dolayı bebeğini emzirmesinde zorluk yaşayabilir.
* Sezaryen doğum şayet genel anestezi yardımı ile yapılmışsa anestezi ile alakalı problemler gelişebilir. Ayrıca sezaryen doğumlarda annenin hayatı normal doğumlara oranla yaklaşık olarak 4 kat daha tehlike altındadır.
== Kazalar ==
 
== Sezaryen tartışmaları ==
==== Dünya ====
Dünya Sağlık Örgütü Haziran 2010 tarihinde sezaryen doğum ile ilgili önermiş oldukları %15 ideal oranını geri çekti. Resmi açıklamalarında "İdeal bir oran verebilmek için herhangi bir deneysel kanıt yoktur. Sezaryene ihtiyaç duyan her kadın buna sahip olacaktır, önemli olan da budur." <ref>http://www.bbc.co.uk/news/10448034</ref>
 
39. satır:
Konu hakkında Royal College of Midwives genel sekreteri Louise Silverton toplumun acı ve hastalığa karşı toleransının çok büyük bir ölçüde düştüğünü kaydeder ve kadınların normal doğum acısından korktuklarını, sezaryen yaptıkları takdirde herhangi bir acı hissetmeyeceklerini düşündüklerini belirtir. Silverton kadınların doğum yapma öz güvenlerini kaybettiklerini iddia eder.<ref>http://www.guardian.co.uk/society/2008/oct/26/health-women</ref>Silverton'ın analizleri bazı cerrahlar arasında tartışma yarattı. Farklı üniversitelerden doktorlar Silverton'ın görüşlerini destekleyecek herhangi bir kanıtın olmadığını söylediler.
 
==== Türkiye ====
2012 yılında Türkiye'de Başbakan Recep Tayyip Erdoğan konuyla ilgili şunları söyledi: “Ben sezaryenle doğuma karşı olan bir Başbakanım ve bunların planlı yapıldığından, özellikle planlı yapıldığını biliyorum. Bunun bu ülke nüfusunun artmaması için atılan adımlar olduğunu biliyorum. Bunun bir taraftan da kendilerine mali kaynak teşkil etmesi için atılan adımlar olduğunu biliyorum ve bununla bu ülkenin nüfusu bir yerde donduruluyor."<ref>http://www.hurriyet.com.tr/gundem/20632958.asp</ref>
 
49. satır:
 
{{kaynaksız}}
== Sezaryende seçim hakkı ==
 
== Anestezi ==
Sezaryen doğumlar mecburen anestezi yardımı ile yapılır. Ameliyatlarda genel olarak genel anestezi kullanılır. Ayrıca bazı durumlarda sadece belden alt tarafı etkisiz hale getirmek için epidural anestezi kullanımı da tercih edilmektedir. Epidural anestezi ile anne adayı doğum boyunca ağrı hissine maruz kalmaz ve bebeğinin doğumuna şahit olur. epidural anestezinin bir başka avantajı ise, doğumdan sonra annelerin bebekleri ile daha çabuk temas haline geçebilmeleridir. Genel anesteziye oranla epidural anestezi ile doğan bebeklerin daha aktif oldukları gözlemlenmektedir.
 
== Sezaryen sonrası vajinal doğum ==
İlk doğumunu sezaryen ile gerçekleştiren bir annenin daha sonra normal doğum yapma olasılığı vardır. Ancak normal doğum ile başarı şansı % 60 oranlarındadır. İlk doğumda sezaryen ile doğum gerçekleştiren annelerde ikinci doğumda sezaryen yapılmasına neden olan durum devam etmeyebilir. Mesela annede çatı darlığı sorunu var ise ve ilk doğum sezaryen ile gerçekleşmişse ikinci doğum normal olarak yapılabilir.
Fakat ilk doğumda bebeğin iriliği ya da daha farklı nedenlerden sezaryen ile doğum yapılmış ise ikinci doğum muhtemel normal doğum olarak gerçekleştirilir. Sezaryen ile gerçekleşen ilk doğumdan sonra ikinci doğum normal olacak ise doğum eylemi yavaş bir şekilde ilerleyebilir. Ancak anne adayına uygulanan suni sancı ile doğum eylemi hızlandırılarak gerçekleştirilebilir.
== İyileşme dönemi ==
 
== Dış bağlantılar ==
* [http://ican-online.org/ International Cesarean Awareness Network]
* [http://nynaturalbirth.info/HowtoAvoidaCesareanSection.html How to Avoid a Cesarean Section]
65. satır:
{{tedavi-taslak}}
 
== Kaynakça ==
{{kaynakça}}
[[Kategori:Doğum]]
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Sezaryen" sayfasından alınmıştır