|
Haberleşilecek arazi düz olmak zorunda değildir; antenler arasında dağ , tepe vb haberleşmeyi engelleyici unsurlar olsa bile repeater özellikli RF data modemler ile bu tür engeller aşılabilmektedir. Noktaların birbirine olan uzaklıkları km lerce olabilir, günümüzde yüzlerce km mesafeleri telsiz olarak haberleştirmek mümkün dür. GSM ve GPRS daha çok online değil Telemetri cihazının içerisindeki Datalogger'daki bilgileri kullanmak için kullanılır, fakat işletme maliyeti ve afet durumlarında şebekelerin meşgul olması nedeniyle haberleşmede aksaklıklar söz konusu olabilirken, oluşan önemli olay ya da alarmlar cep telefonuna alarm olarak gönderebiilmek gibi avantajlara da sahip olduğunu söylemeliyiz. VSAT uydu sistemleri online izleme için tercih edilebilir ancak olumsuz hava koşullarından çok etkilenmektedir, yağmur, kar gibi durumlar haberleşme kalitesini düşürmektedir. En ideal çözüm olara güçlü endüstriyel Radyo Data Modemler karşımıza çıkmaktadır. Lisanslı ve lisanssız bantta yayın yapabilmektedirler. 100 km mesafede haberleşme sağlamaktadırlar. Ayrıca kısa mesafeli uygulamalarda SRD (Short Range Device) veya ISM (Industrial-Scientific-Medical) radyo bandındaki düşük güçlü radyo çözümleri (Low Power Radio Solution) ile 0-27 dBm (500 mW'a kadar) yayın gücünde 433MHz, 868MHz, 2.4GHz ve 5.8/5.9 GHz bandlarında lisanssız radyo telemetri uygulamaları giderek yaygınlaşmaktadır. Ancak bu uygulamalar sadece kampüs alanlarında kullanılabilir, halka açık alanda 2.4 Ghz wireless sistemler ile uygulama yapmak yasal değildir. Özellikle kablosuz sensör ağları uygulamalarında milyonlarca uç birim bu ISM band radyo arayüzü ile donatılmış durumdadır. Telemetri uygulamaları çoğunlukla kablosuz olmakla birlikte optik kablo(fiber), enerji hatları üzerinden (Power line carrier),analog telefon hatları, sayısal telefon hatları (ISDN/nDSL),kızıl ötesi (infra-red -IR), Ses dalgaları (akustik-ultrasonik), mikro dalga iletişimi gibi farklı iletişim araçları ve ortamları üzerinden de gerçekleştirilmektedir.
İdeal çözümler sıra ile RF data modemler, GSM/GPRs/3G data modemlerdir.
Telemetri Sistemleri, aynı zamanda M2M (Makina-Makina veya Makina-Mobil Aygıt arası haberleşme-izleme-denetim) çözümleri kapsamına da girmektedir. M2M alanı günümüzde iş alanları içinde en önemli genişleme alanlarından biridir. M2M, bu işlevler için verilerin internet ortamında paylaşımı veya aktarımını da içermekte olup, "şeylerin interneti" (things of internet) diye de anılmaktadır. 2020 itibariyle çoğu pazar analistlerine göre dünyada 50 milyar aygıt internet üzerinden izlenebilir veya denetlenebilir olacaktır. Bu nedenle büyük teknoloji üreticilerin çoğu stratejik yatırımlarını ve araştırma-geliştirme faaliyetlerini bu alana kaydırmaktadır. M2M ile birlikte Telemetri Sistemleri yerel uygulamalar olmaktan çıkarak global ortama açık uygulamalara dönüşmektedir. Özellikle işlem gücü giderek artan akıllı telefon ve tabletler, geçmişteki işlem merkezleri olan sabit bilgisayarların yanısıra herşeyi izleme ve denetleme (kumanda) araçlarına dönüşmekte, buna paralel olarak Telemetri uygulamaları veri kaynağı ya da veri adresi olabilen akla gelebilecek her türlü uç ve merkezi düğüm arasında bağlantı kurulması yoluyla sınırsız uygulama olanakları yaratmaktadır. Akıllı araçlar, akıllı evler, akıllı yollar ve trafik sistemleri, vb. yoğunluğu üstel şekilde artan bir veri trafiği oluşmaktadır.
== Uygulama alanları ==
Elektrik, Su, Gaz , Kalorimetre, Debimetre gibi sayaçların, Petrol, gaz, su boru hatlarının durumlarının izlenmesi, Durum ilzme veya denetim amaçlı veri toplama, bu verilerin aynı amaçla Makina-Makina veya Makina-Akıllı Sistemler arasında aktarımı, canlı-cansız objelerin konum ve durumlarının izlenmesi, katodik koruma sistemlerinin izlenmesi , uydu ve telekom antenlerinin uzaktan izlenmesi ve kontrolu, radyo ve televizyon vericilerinin uzaktan izlenmesi, içme suyu ve atıksu tesislerinin izlenmesi, su pompalarının su deposunundaki seviyeye göre devreye girip çıkması, trafo merkezlerinin uzaktan izlenmesi, elektrik sayaçlarının uzaktan izlenmesi sistemleri telemetri ve telekontrol sistemlerine örnek uygulama olarak sayılabilir.
==Standartlar ve ISM Band Radyo Frekans Bandı==
Giderek gelişmekte olan uygulama zenginliği ve Radyo arayüzü ile donatılmış aygıt sayısının artışı karşısında özellikl standart kuruluşları da buna uygun çalışmaları hızlandıRmıştır. Avrupa'da ETSI tarafından yayınlanan son standart yayınlarına (EN-300 220) göre özellikle 868 MHz bandı gereksinimleri daha iyi karşılayabilmek için 863-870 MHz aralığına genişletilmiş olup, daha önce kısa kısa safeli radyo için belirlenmiş sınırlamaların çoğu 25 mW yayın gücü için kaldırılmış olup böylece üreticiler ya da sistem sağlayıcılarının bu yayın gücüne yönelmeleri sağlanmaya çalışılmıştır. Ayrıca frekans değiştirme ya da yeni modülasyon tekniklerine de izin verilmiştir. Buna paralel olarak tüm Radyo yonga üreticileri yayın gücündeki sınırlamalara karşın toplam radyo kazanç bütçesini (RF Budget) iyileştirme yönünde çalışmalara yoğunlaşarak, radyo yongalarının alış duyarlılığını arttırmaya başlamışlardır. Gelecek 2020'ye varılmadan önce alış duyarlılığı (receive sensitivity) için -140 dBm'den daha iyi yongaların pazara çıkacağı öngörülmektedir. Bu gibi yongalarla 50 mW lık yayın gücünde 4800/9600 bps veri aktarım hızında 40 km.lik mesafelerde düşük kayıplı (low bit error rate) iletişim sağlanacağı öngörülmektedir. ISM band uygulamalarının çoğunda radyo yongalarının modülasyon tekniklerinin tam olarak uyumlu olmaması önümüzdeki kısa süreçte bu konuda da bazı standart sınırlama veya uygulamalara yönelik regülasyonların gündeme geleceğidüşünülebilir. GSM uygulamalarından farklı olarak şu anda farklı üreticilerin yongaların birbirleri ile iletişimi genelde uyumlu olmadığından, herhangi bir kablosuz Telemetri uygulamasında aynı üreticinin yongaları kullanılmaktadır.
M2M alanının parlayan uygulamalarından biri olarak akıllı trafik uygulamaları kapsamında (Car to Car / Vehicle to Vehicle ( Car to Roadside Unit vb.) önemli bir uygulama alanında da 5.8-5.9 GHz bandında 802.11p (WAVE) standardı geliştirilmektedir. Trafik alt yapısını ve tüm unsurlarını kapsayan bu geniş uygulama ortamı M2M uygulamalarının tümü ile ilgili olarak gelişmektedir. Araçlar arası güvenli trafik, araç-çevre, araç-insan, araç-hizmetler, vb. çok sayıda işlev ve uygulamayı hedefleyen yüzlerce konuyu içermektedir. Araç üreticileri, Trafik ekipmanları, Yol ve Trafik denetim sistemleri, Çevresel sistemler, İçerik sağlama ve işleme sistemleri gibi çok geniş bir eko sistem aslında M2M şemsiyesinin bir başka alanıdır ve diğer tüm alanlarla ilişkilidir. Araç bilgisayarı (ya da bilgisayarlarından oluşan akıllı araç içi bilgi işlem ağı) bir çok hizmeti ve işlevi yerine getiren bir veri işleme ve iletişim sistemi haline gelmektedir. Sayısız uygulamalardan bir kaç örnek, bri kavşağa yaklaşan tüm trafik unsurlarının durumlarının birbirlerini olası bir kazayo önleyecek şekilde aktarılması, bir kaza ya da engelin bilgisinin diğer araçlara iletilmesi, sabit bilgi aygıtları ile iki yönlü iletişim, internete erişim yoluyla her türlü bilgiye erişim, yakıt istasyonları ile elektronik pazarlık, hava ve yol durumunun sürekli olarak izlenmesi ve araçlararası araçlar - çevre sisemler arasında iki yönlü değişimi, şerit değiştiren aracın durumunu diğer araçlara bildirme, araçların güvenli mesafede seyri (platooning), otomatik park, sürücüsüz seyir, otomatik park yeri rezervasyonu, kişisel planlamalar için yardım, erişim optimizasyonu, gece görüşü, vb. çok sayıda işlev ve özellik şimdiden planlanış durumda olup, çok sayıda global araştırm-geliştirme projesinde dev teknoloji ve araç üreticileri, bilişim sistemleri sağlayıcıları bir arada çalışmaktadır.
{{telekom-taslak}}
==C2C/V2V ve Akıllı Trafik alt yapısı==
Araçlar arası güvenli trafik, araç-çevre, araç-insan, araç-hizmetler, vb. çok sayıda işlev ve uygulamayı hedefleyen yüzlerce konuyu içermektedir. Araç üreticileri, Trafik ekipmanları, Yol ve Trafik denetim sistemleri, Çevresel sistemler, İçerik sağlama ve işleme sistemleri gibi çok geniş bir eko sistem aslında M2M şemsiyesinin bir başka alanıdır ve diğer tüm alanlarla ilişkilidir. Araç bilgisayarı (ya da bilgisayarlarından oluşan akıllı araç içi bilgi işlem ağı) bir çok hizmeti ve işlevi yerine getiren bir veri işleme ve iletişim sistemi haline gelmektedir. Sayısız uygulamalardan bir kaç örnek olarak, bir kavşağa yaklaşan tüm trafik unsurlarının durumlarının birbirlerini olası bir kazayı önleyecek şekilde aktarılması, bir kaza ya da engelin bilgisinin diğer araçlara iletilmesi, sabit bilgi aygıtları ile iki yönlü iletişim, internete erişim yoluyla her türlü bilgiye erişim, yakıt istasyonları ile elektronik pazarlık, hava ve yol durumunun sürekli olarak izlenmesi ve araçlararası, araçlar - çevre sistemler arasında iki yönlü değişimi, şerit değiştiren aracın durumunu diğer araçlara bildirme, araçların güvenli mesafede seyri (platooning), otomatik park, sürücüsüz seyir, otomatik park yeri rezervasyonu, kişisel planlamalar için yardım, erişim optimizasyonu, gece görüşü, vb. çok sayıda işlev ve özellik şimdiden planlanış durumda olup, çok sayıda global araştırma-geliştirme projesinde dev teknoloji ve araç üreticileri, bilişim sistemleri sağlayıcıları bir arada çalışmaktadır.
==Telemetri, Sensör Ağları ve Enerji==
Mobil aygıtların kullanımının yoğunlaşması ya da sensör ağlarının M2M / Telemetri uygulamaları kapsamında giderek fazla sayıdaki kullanımı teknoloji üreticilerinin sensör geliştirme ve üretimine de önem vermesine yol açmıştır. Ancak akıllı telefonlar, mobil bilgisayar ve tabletler, tümüyle kablosuz sensör modülleri için enerji sorunu da paralel olarak öne çıkan teknolojik çalışma alanlarında biridir. Tüm uygulama alanlarında enerji verimliliği konusunda çalışmalar yapılmaktadır ancak, özellikle mobil sistem ve aygıtlar için yeterli çalışma süresi için gerekli enerjini sağlanmasının iki yolu üzerinde yoğunlaşılmaktadır. Tüketimi azaltmak (örnek: Radyo yongalarında alıcı duyarlılığını arttırma yoluyla daha düşük yayın gücü ile daha uzak mesafelerde haberleşmek gibi, işlemci/denetleyici yongaların daha düşük enerji ile çalışmasını sağlamak) birinci yol iken, siğa/hacim performansı daha yüksek taşınabilir enerji kaynakları (bataryalar, süperkapasiteler) de ikinci çalışma alanını oluşturmaktadır. Özellikle uzun ömürlü mobil uygulamalar için BetaVoltaic bataryalar gibi zararlılığı engellenebilir 30 yıl ömürlü radyoaktif temelli çözümler üzerinde çalışılmaktadır. Bunun yanısıra her ortamdaki enerji alanlarından güç çekmek (energy harvesting), vibrasyon ya da yer değiştirme ile oluşan kinetik enerjiyi elektrik enerjisine dönüştürmek, ya da kaynakta var olan gücü sonuna kadar kullanmak (step up converter) gibi ilişkin çözümlerde paralel olarak geliştirilmektedir.
[[Kategori:Telemetri| ]]
|
