Abugida: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Kibele (mesaj | katkılar)
Yeni hesap (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
1. satır:
'''''Abugida''''' {{IPAc-en|ˌ|ɑː|b|uː|ˈ|ɡ|iː|d|ə}} ([[Ge'ez language|Ge‘ez]] አቡጊዳ ''’äbugida''), ya da diğer adıyla '''''alfaheceleme''''', parçalı bir [[yazı sistemi]]dir. Bu sistemde, birbirini takip eden her sessiz-sesli çifti tek bir birim olarak yazılır: Her birim bir sessiz harfi temel alır; sesli harf ise ikincil önem taşır. Bu, sessiz ve sesli harflerin aynı değerde öneme sahip olduğu [[alfabe (abece)]]; ve sesli harflerin eksik olduğu veya isteğe bağlı olarak yazıldığı [[ebced]] olgularından farklıdır. (Çok akademik olunması gerekmeyen durumlarda, tüm bu yazı sistemleri alfabe olarak adlandırılabilir.) Abugidalar, Güney ve Güneydoğu Asya'da kullanılan Brahmî familyasına ait yazıları kapsar.
 
Bir dil bilimi terimi olarak ''Abugida'', ilk defa [[Peter T. Daniels]] tarafından kendisine ait 1990 [[yazı sistemleri]] tipolojisinde ortaya atılmıştır. [[Abece]] sözcüğünün, Latincenin ilk üç harfi olan ''a be ce'''den; [[alfabe]] sözcüğünün ise, Yunancanın ilk iki harfi olan ''alfa beta''<nowiki/>'dan gelmesine paralel olarak''''' '''''<nowiki/>'''Abugida'','' [[Ge'ez yazısı]] '''anlamına gelen Etiyopyaca bir sözcük olup adını, yine bu yazı sisteminin ilk dört harfi olan'' ä bu gi da''<nowiki/>'dan alır. Daniels'in bu sözcüğü kullanış şekli göz önüne alınırsa, bir abugida; sessiz ve sesli harflerin birleşerek oluşturduğu şekillerin birbiriyle hiçbir benzerlik göstermediği [[hece yazısı]]ndan, ve sessiz ve sesli harflerin bağımsız karakterlerle simgelendiği [[alfabe]]den farklıdır. ''Alfaheceleme'' terimi ise ilk defa 1997 yılında [[William Bright]] tarafından, Güneydoğu Asya dillerini baz alarak, "hem alfabe hem de hece yazısı sistemlerinin birleşmesi" fikrini yansıttığı için Hint yazılarını tanımlamak için ortaya atılmıştır.
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Abugida" sayfasından alınmıştır