Creative Commons: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
AliIsingor (mesaj | katkılar)
k Bilgi Üniversitesi'nde bir şey yapılmıyor, çıkart.
Peykbot (mesaj | katkılar)
k düzen
1. satır:
{{KurumKuruluş bilgi kutusu
|adı = Creative Commons
|resim = CC-logo.svg
42. satır:
|eski adı =
}}
'''Creative Commons''' (kısaca '''CC''') kâr amacı gütmeyen, [[telif hakları]] alanında esneklik ve paylaşımı yaygınlaştırmak amacıyla kurulmuş bir düşünce hareketi ve organizasyonudur. Creative Commons, 2001 yılında Center for the Public Domain<ref>http://www.centerpd.org/bod.htm</ref> kuruluşunun desteğiyle başlayan ve aralarında fikri mülkiyet konusunda uzman James Boyle, Michael Carroll, Molly Shaffer Van Houweling ve [[Lawrence Lessig]], [[Massachusetts Teknoloji Enstitüsü|MIT]]’de bilgisayar bilimleri profesörü Hal Abelson, hukuk kökenli belgesel filmci ve siber hukuk uzmanı Eric Saltzman gibi sanatçı ve entelektüellerin bulunduğu bir grup tarafından kurulmuştur.
 
==Amaç==
Creative Commons amacına ulaşmak için sanatçılara ve genel olarak tüm eser sahiplerine, yasanın kendilerine tanıdığı kimi hakları kamuyla paylaşabilmelerine imkân verecek, özel olarak hazırlanmış telif lisansı sözleşmeleri önermektedir.<ref>http://creativecommons.org/about/history </ref> [[Özgür Yazılım Vakfı]] tarafından daha önce meydana getirilen [[GNU Genel Kamu Lisansı]] (GNU GPL) metinlerini temel alan bu sözleşmelerin özelliği, yaratıcı kişilere, telif hakkından tamamen feragat etmeksizin eserlerini paylaşıma açmalarına imkân tanımasıdır.<ref>E. Bayamlıoğlu, ''Creative Commons :"Some Rights Reserved"'', [http://www.linux.org.tr/wp-content/uploads/2010/04/penguence-sayi5.pdf Penguence Dergisi], Sayı 5, 09/5/2006</ref>
 
Sahibi tarafından Creative Commons lisans sözleşmesi altında kamuya sunulan eserler, ticaret dışı amaçlar için kullanımını destekleyerek (nc ile işaretlenmiş modellerde), internetin alışveriş kanalı yerine gerçek bir bilgiye erişim platformu haline gelebilmesi yönünde tamamen bağımsız ve gönüllü katkı anlamına gelmektedir.
 
==Yerelleşme==
[[Dosya:Creative_Commons_Intl_MapCreative Commons Intl Map.svg|200px|right|CC Lisansları olan ülkelere genel bakış. Yeşil ve mavi mevcut, açık mavi planlanıyor]]
iCommons (Uluslararası Commons) Creative Commons projelerinden biridir. Creative Commons tarafından hazırlanıp, üye ülkelerdeki temsilci kuruluşlarca ilgili hukuka göre uyarlanan bu sözleşmeler, özellikle sayısal platformda eserlerin izinsiz kopyalanması konusunda yaşanan hukuki kaosa değişik bir bakış açısıyla yaklaşmaktadır. 21. yüzyıla kadar telif haklarında alışılagelmiş "tüm hakları saklıdır" yerine, "bazı hakları saklıdır" sloganıyla yola çıkan Creative Commons, gelişmiş batı ülkelerinin yanı sıra [[Ürdün]], [[Malta]], [[Meksika]] ve [[İsrail]]’in de bulunduğu 40’a yakın ülkede faaliyettedir.
 
== Lisans türleri ==
[[Dosya:Cc.logo.circle.svg|right]]
Creative Commons'un eser sahibinin isteğine uygun olabilecek değişik lisansları mevcuttur. <ref>http://creativecommons.org/licenses/</ref>
Creative commons araçları sadece lisanslardan ibaret olmayıp buna kimi işaret, etiket ve diğer belgeler de eklenebilir. Bundan başka, CC lisanslı eserlerin Internet tarayıcı programlar tarafından algılanmasını sağlayan elektronik etiket (tag) de mevcuttur. Yukarıdaki etiketin bir eserle ilgili olarak kullanılması, eser sahibinin bazı haklarını elde tutarken, kimi bazı haklarını da kamuyla paylastığı anlamını taşır. Aşağıda açıklanacak 6 tip lisans için de aynı etiket kullanılır. Bir başka araç olan “commons deed”, kısaca kamuya ilgili lisans tipiyle ilgili bilinmesi gerekenleri açıklar. Aynı zamanda her bir lisans için kullanım kapsamını açıklayan basit semboller de bulunmaktadır.
{| border="1" cellspacing="0" cellpadding="2" class="wikitable" style="white-space:nowrap;text-align:center;