İndira Gandi: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Mirada (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
Mirada (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
34. satır:
 
==Yaşamı==
[[Mahatma Gandhi]] ile herhangi bir akrabalığı olmayan İndira Gandhi, Kongre Partisi başkanı Motilal Nehru'nun torunu, Bağımsız Hindistan'ın ilk başbakanı olan milliyetçi önder [[Cavaharlal Nehru]]'nun tek çocuğudur. Gandhi, [[Batı Bengal]]'deki [[Visva-Bharati Üniversitesi]] ve [[Oxford Üniversitesi]]'nde öğrenim gördü. 1942'de, Oxford'da tanıştığı bir [[Parsiler|Parsi]] öğrenci olan, [[Hindistan Ulusal Kongresi]]'nin (INC, Kongre Partisi) üyesi [[Feroze Gandhi]] (ö. 1960) ile evlendi. [[Rajiv Gandhi|Rajiv]]([[1944]]) ve [[Sanjah Gandi|Sanjay]] ([[1946]]) isimli iki oğlu oldu.
 
===Siyasi kariyeri===
Üniversite eğitiminden sonra Hindistan'a döndüğünde babasının aktif siyaset içerisindeki rolüne destek olmak amacıyla ona danışmanlık yapmaya başladı. 1947 ile 1964 arasında, 1936'dan beri dul olan babasının yanında siyaset mesleğini öğrendi. 1938'den başlayarak Kongre Partisi üyesi olan Gandhi, 1955'ten sonra partinin yürütme komitesinde yer aldı. 1959'da parti başkanlığına seçildi. 1964'te Nehru'nun yerine geçen [[Lal Bahadur Shastri]]'nin hükümetinde enformasyon ve yayın bakanı oldu.
 
Shastri'nin ani ölümü (Ocak 1966), Kongre'yi güç durumda bıraktı. Bunun üzerine, Kongre Partisi'nin sağ ve sol kanatlarının vardığı uzlaşma sonucunda başbakanlığı üstlendi (Ocak 19671966). Ama başbakanlığı sırasında eski bakanlardan [[Morarci Desai]]'nin önderliğindeki sağ kanadın sürekli muhalefetiyle karşılaştı. 1967 seçimlerinde mutlak çoğunluğu sağlayamayınca Desai'yi başbakan yardımcılığına getirmek zorunda kaldı.<ref>[http://oceanlandtoo.blogspot.com/2012/04/belgesel-11-extraordinary-women-indira.html Belgesel 11: Extraordinary Women - Indira Gandhi - 9/13 ], http://oceanlandtoo.blogspot.com.</ref> Ağustos 1969'da, Kongre Partisi'nin resmi adayına karşın "kendi" adayı V. V. Giri'nin cumhurbaşkanlığına seçilmesini sağlayarak parti içinde bir bölünmeye yol açtı. Kendisi de "Kongre-R" adı verilen sol kanadın başına geçti. 1971 erken genel seçimlerinde eski Kongre Partisi'nin yasal ardılı olarak ortaya çıktı ve tutucu partilerin oluşturduğu koalisyona karşı ezici bir zafer kazandı.
Seçimlerden kısa süre sonra ayrılıkçı bir ayaklanmanın patlak verdiği [[Doğu Pakistan]]'a giren Hindistan birlikleri [[Pakistan]] kuvvetlerini yenilgiye uğrattı. Birkaç hafta sonra Doğu Pakistan'da [[Bangladeş]] adıyla bağımsız bir devlet kuruldu (Aralık 1971).
53. satır:
1978 başlarında Kongre Partisi'nden ayrılarak Hindistan Ulusal Kongresi-İndira (INC-I) adıyla yeni bir parti kurdu. Başbakanlığı sırasında görevini kötüye kullanmakla suçlanarak hakkında dava açılmasına karşın, Kasım 1978'de milletvekili seçilmeyi başardı. Ama bir ay sonra, milletvekillerinin kararıyla Parlamento'dan uzaklaştırıldı ve bir hafta hapiste tutuldu.
 
İktidardakiJanata [[CanataPartisi ve lideri Morarci Desai'nin sadece Kongre Partisi'ni yenilgiye uğratacak kadar gücü olduğu, ülke yönetiminde başarısız kalmasıyla anlaşılmıştır.<ref>[http://www.hindistangezi.com/?sayfa=tarihson İndira Gandi Dönemi]], (JD)hindistangezi.com.</ref> Buna ek olarak Janata Partisi içinde baş gösteren çekişmeler Ağustos 1979'da hükümetin düşmesine yol açtı. Ocak 1980'de yapılan [[Lok Sabha]] (Halk Meclisi) seçimlerinde, Gandhi'nin yeni partisi sandalyelerin üçte ikisini kazandı. Yıl boyunca güçlü bir kampanya yürütmüş olan Gandhi, iki bölgeden milletvekili seçilmeyi başardı ve siyasi danışmanlığını üstlenmiş olan oğlu Sancay Gandhi'nin de meclise girmesini sağladı. 14 Ocak'ta yemin ederek başbakanlık görevine başlamasından sonra, kendisinin ve oğlunun aleyhine açılmış bütün davalar da düştü.
 
Sancay Gandhi'nin Haziran 1980'de bir uçak kazasında ölmesinden sonra ortaya çıkan siyasi tartışmalara karşın hükümet üzerindeki denetimini sürdüren Gandhi, Hindistan'ın [[Üçüncü Dünya]]'daki önderlik konumunu güçlendirmeye çalıştı. Aynı dönemde içerde Hindistan'ın siyasi bütünlüğüne yönelik ayaklanmalar ve şiddet eylemleriyle karşı karşıya kaldı. Bazı eyaletler merkezi yönetim karşısında yetkilerini artırmaya çalışırken, başta [[Sih]]ler olmak üzere çeşitli gruplar da özerklik elde etme amacıyla şiddete başvurmaya başladı. Hindistan birliklerinin Haziran 1984'te Sihlerin kutsal tağınağı olan [[Amritsar]]'daki [[Altın Tapınak]]'a (Harimandir) saldırmasıyla karışıklıklar doruğuna çıktı. Bu saldırı sırasında 500'e yakın Sih yaşamını yitirdi.
 
Gandhi, bu olaydan beş ay sonra başbakanlık konutunun bahçesinde, kişisel koruması olan iki Sih'in açtığı yaylım ateşiyle vurularak öldürüldü. Ölümünden sonra oğlu [[Rajiv Gandhi]] başbakan olmuştur. Rajiv'in [[1991]]'de suikaste kurban gitmesi üzerine parti yönetimini gelini [[Sonya Gandhi]] üstlenmiştir. [[Mahatma Gandhi]] ile herhangi bir akrabalığı yoktur.
 
[[Dosya:Indira and Nixon.JPG|thumb|[[Richard Nixon]] ve İndira Gandhi (1971)]]
 
==Kaynakça==
 
{{Kaynakça}}
 
 
{{Hindistan başbakanları}}
"https://tr.wikipedia.org/wiki/İndira_Gandi" sayfasından alınmıştır