Gelecek zaman: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Abuk SABUK (mesaj | katkılar)
+grafik
Abuk SABUK (mesaj | katkılar)
-alakasız bilgi
1. satır:
[[Dosya:Gelecek zaman.jpg|küçükresim|200px|Grafikte yatay çizgi zamanı, çarpı işareti gelecekte gerçekleşmiş olay veya durumu sembolize eder.]]
'''Gelecek zaman''', [[dilbilgisi]]nde gelecek zamanda yaşanan bir olayı ve ya durumu anlatan [[zaman (dilbilgisi)|zaman]]dır.<ref name="Comrie tense">Comrie, Bernard, ''Tense'', Cambridge Univ. Press, 1985.</ref>
 
Bazı dillerde, örneğin zaman adeta [[kip (dilbilgisi)|kip]] ile karışık biçimde ifade edilir. Bazı dillerde ise [[Mandarin Çincesi]]nde fiillerin geçmiş zaman formları ve ya çekimleri yoktur.
 
== Türkçede ==
 
Türkçede gelecek zaman kipi fiil sonuna eklenen '''-ecek''' ve '''-acak''' ekleri ile oluşturulur. Ünsüzden sonra ek doğrudan gelirken, ünlü ile biten eylemlere eklenmeden önce, yardımcı ünsüz gelir<ref>Prof. Dr. Muharrem Ergin, ''Türk Dil Bilgisi'', Bayrak Yayını, İstanbul, 2002</ref>.
Satır 47 ⟶ 43:
|}
 
== Diğer dil ve lehçelerde ==
 
=== Hakaniye lehçesinde ===
 
[[Karahanlı Devleti|Karahanlı]] Türkçesine veya [[Türkçe]]'nin Karahanlı dönemine verilen isim olan Hakaniye Lehçesi'nde gelecek zaman çekiminin -''ġa'' ; -''ge'', -''ġay'' ; -''gey'' ve -''ġu'' ; -''gü'' ekleri ile yapıldığını göre biliriz.
Satır 61 ⟶ 58:
''alġalır''<ref>Kutadgu Bilig - 116-11.</ref>, ''atġalır''<ref>Atalay, Besim (2006). ''Divanü Lügati't - Türk.'' Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi. ISBN 975-16-0405-2, Cilt II, sayfa 20-23</ref>, ''köngelir''<ref>Kutadgu Bilig - 5976</ref>, ''yetgelür''<ref>Kutadgu Bilig - A, 176-7.</ref>, ''barġalır men''<ref>Atalay, Besim (2006). ''Divanü Lügati't - Türk.'' Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi. ISBN 975-16-0405-2, Cilt II, sayfa 67-1</ref>... vb gibi.
 
=== Azericede ===
'''Gələcək zaman'''
 
Satır 127 ⟶ 124:
|}
 
=== Türkmencede ===
 
Türkmence gelecek zamanda şahıslara göre fiil çekimi yoktur. Gelecek zaman yerine zamirler kullanılır.
Satır 193 ⟶ 190:
|}
 
=== Özbekçede ===
'''Kelasi Zamon'''
{|{{prettytable}}
Satır 235 ⟶ 232:
|}
 
=== Ulahçada ===
 
[[Balkanlar]]'da konuşulan Doğu Roman Dili olan Ulahça'da Gelecek zaman, "va" (düslemek) yardımcı değişmeyen cüzü ve dilek kipi kullanarak, aynen eski Rumence gibi oluşturuluyor.
Satır 267 ⟶ 264:
|}
 
=== Litvanyacada ===
 
Gelecekte gerçekleşecek olayları anlatmaya yarayan zamandır. Göreceli olarak kolay bir yapılışı vardır:
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Gelecek_zaman" sayfasından alınmıştır