|
'''Henri Charrière''' (d. [[16 Kasım]] [[1906]], [[Ardèche]] - ö. [[29 Temmuz]] [[1973]], [[Madrid]]), Fransız yazardır. "[[Papillon]]" ([[Kelebek (kitap)|''Kelebek'']]) isimli kitabı ile ünlüdür.
=== Hayatı ===
=== '''Mahkumiyet Öncesindeki Yaşamı''' ===
[[1906]]'da [[Fransa]]'nın [[Ardeche]] şehrinde doğmuştur.Annesi 10 yaşındayken ölmüş,çocukluğu iki kız kardeşiyle öğretmen olan babasının yanında geçmiştir.[[1923]] Charriere, romanında annesini erken yaşta kaybetmiş olmasının onu agresif ve geçimsiz yaptığını anlatmıştır. Bu olumsuz özellikleri ve belaya yakın halleri nedeniyleyılında 17 yaşında, beladan uzak durmak içinyaşındayken [[Fransız Deniz DonanmasınaKuvvetleri]]'ne dahilyazılmış,burada olmuş ve iki2 yıl süreçalışmıştır.Buradan zarfındaayrıldıktan hizmetsonra etmiştir.Paris'te Fakatsuç buradaörgütlerine da tutunamayan Charrièrekatılmış,yasadışı romanında anlattığına göre askerlikten kurtulmak üzre arkadaşına bilerek bir parmağını kestirmiş ve böylelikle memleketineişler geriyapmaya dönmüştürbaşlamıştır.
=== Mahkumiyeti ===
[[26 Ekim]] [[1931]] yılında Paris'te cinayet suçundan tutuklanmış,bu suçtan [[Fransız Guyanası]]'nda ömür boyu kürek mahkumiyetine çarptırılmıştır.Ve 13 yıllık kaçış mücadelelerinden sonra özgürlüğüne kavuşmuştur.[http://tr.wikipedia.org/wiki/Kelebek_(kitap)| Kaçış Ayrıntıları] Daha sonra [[Venezuela]] vatandaşı olmuş orada da tüm mahkumluk hikâyesini kendi lakabını taşıyan "[[Kelebek (kitap)|Kelebek]]" adlı kitapta yazmıştır. [[Banko]] adlı kitabında da özgürlüğe kavuştuktan sonraki yaşamını anlatmıştır.
Mahkumiyetinin 10 yılını Güney Amerikadaki Fransız Guyanasında geçirmiştir.Fransa Caen’deki kısa mahkumiyetinden sonra, Fransız Guyanasının Maroni nehrinin üzerindeki mahkum yerleştirilme anakarasında St-Laurent-du-Maroni adındaki cezaevine 1933 yılında nakil olmuştur.İlk kaçışlarını St-Laurent-du-Maroni cezaevine nakil oluşlarından 37 gün sonra, André Maturette ve Joanes Clousiot ile gerçekleştirmişlerdir. İlk kaçışlarının neticesinde Kolombiyanın kuzey pasifik bölgesindeki küçük bir sahil köyünün kıyısında tekneleri kaza geçirmiş ve tekrar tutuklanıp, Fransız Guyanasına teslim edilmişlerdir.Charriere daha sonra yağmurlu bir gecede tekrar kaçmış, La Guajira yarımadasına kadar ulaşmış ve orada Kızılderili bir kabile tarafından benimsenerek yaşama imkanı sunulmuştur.Burada yerlilerle birlikte birkaç ayını geçirmiş fakat daha sonra yıllardır onu haksız yere mahkum edenlerden alacağı, içini kemiren intikamını gerçekleştirmek üzre yerlilerden ayrılma kararı almıştır. Yerlilerden ayrılıp yakınlardaki bir kasabaya yeni bir tekne satın almak üzre yerleşmiş fakat kısa bir süre sonra tekrar tutuklanarak Fransız Guyanasına geri gönderilmiş, burada 2 yıl hücre cezasına çarptırılmıştır.
Fransız Guyanasında geçirdiği 11 yıllık kürek mahkumiyeti süresince ekseriyetle kaçmayı denemiş,bazılarında muvaffak olmuş fakat neticesinde cezaevi tarafından daha acımasız cezalara çarptırılmıştır.Daha sonra kaçmaya meyilli olarak adı çıkmış ve cezaevi tarafından Şeytan Adasına gönderildiğini ifade etmiştir.( Fransız otoriteleri kürek mahkumlarının kayıtlarına göre Henri Charrire’nin hiçbirşekilde Şeytan Adasına gönderilmediğini belirtmişlerdir.) En nihayetinde Charriere uzakdoğulu bir mahkumdan öğrendiği yöntem ile hindistancevizilerini birbirine bağlarayak kendisine geçici bir sal yapmış, suların yükselmesini beklemiş ve uygun zaman kollayarak kaçmaya gönüllü bir mahkum arkadaşı ile kendini sulara bırakmış ve gel-git hesabı ile adadan kaçmasını başarmıştır. Fakat arkadaşı karaya ulaşmış olmanın verdiği sevinçle bataklığı kara zannedip üzerine atlamış ve orada hayatını yitirmiştir. Millerce yüzdükten sonra, en sonunda daha sonra vatandaşı olacağı Venezuellaya ulaşmış ve orada da bir yıl tutuklu kaldıktan sonra serbest bırakılmıştır.
13 yıllık kaçışını anlattığı kitabı [[Papillon]], [[Türkiye]]'de [[e Yayınları]] tarafından [[Aydil Balta]]'nın çevirisiyle, ''[[Kelebek]]'' adıyla [[1969]] yılında yayınlanmıştır.Yine aynı kitap, [[1973]] yılında [[Franklin J. Schaffner]]'in yönettiği ve [[Steve McQueen]]'in başrölünü oynadığı, [[Papillon]] isimli filme çekilmiştir.
=== Özgürlüğü ===
Charriere 1941 yılında son serbest bırakılışının ardından Venezuellaya yerleşmiş ve bizlere Rita olarak tanıttığı ve hayatının kadını olarak nitelediği Venezuellalı bayan ile evlenmiştir.Caracas ve Maracaibo’da restoranlar açmıştır. Daha sonra sık sık televizyon programlarına davet edilmesiyle küçük çaplı bir ünlü muamelesi görmüştür.1969 yılında nihayet Paris’e hatıralarını yayınlatmak için kurduğu bağlantılarla iletişime geçmek üzre geri dönmüştür. Belirli bir sürenin ardından hatıraları temize çekilmiş ve kitap haline getirilimiştir.Papillon Fransada 1,5 milyon kopyanın üzerinde satmıştır, dönemin bir bakanı; Papillon romanını ve mini eteği Fransanın ahlaki düşüşünün birer simgesi olarak nitelemiştir.
Papillon İngilterede 1970 yılında yayınlanmıştır, İngiliz edebiyatçı yazar Patrick O’ Brain tarafından tercüme edilmiştir.
1973 yılında Papillon yönetmenliğini Franklin Schaffner’ın üstlendiği,senaristliğini Dalton Trambo’nun yaptığı ve başrollerinde Steve McQueen ve Dustin Hoffman’ın rol aldığı bir ekiple filme çekilmiştir.Charriere’de filme senorya danışmanlığı yaparak, yardımcı olmuştur.Fakat filmde, romanda olmayan sahnelerde mevcuttur.
Henri Charriere, 29 temmuz 1973’de Madrid’de gırtlak kanserinden hayata gözlerini yummuştur.
=== Ayrıca bakınız ===
| 