Mazdekçilik: Revizyonlar arasındaki fark

'''Mazdekçilik''' ya da '''[[Mazdek]]izm''', [[İran]]lı [[Zerdüşt]] din adamı [[Mazdek]]'in düşünce [[felsefe]]sine verilen isimdir. Mazdekizm, [[İsa]]'dan sonra 5. yüzyılın sonlarına doğru ortaya çıkan; insan eşitliği ve mal ortaklığını savunan bir akım olarak bilinmektedir. Her türlü [[Mazdeközel mülkiyet]]in kaldırılması ve evliliğin serbest aşk<ref>Crone, havaPatricia, "[[I. Kavad|Kavad]]’s Heresy and Mazdak’s Revolt", in: ''Iran'' 29 (1991), S. 21–40.</ref> ile değiştirilmesini savunması ile ün saldı. Hava ve su gibi, paranın, malın-mülkün de insanlar arasında eşit olarak paylaşılmasını savunuyordusavunan [[Mazdek]]'in gerçekleştirdiği reformlar bir nev'i erken [[komünizm]]<ref name="Quran">Wherry, Rev. E. M. ''A Comprehensive Commentary on the Quran and Preliminary Discourse'', 1896. pp 66.</ref> örnekleri arasında gösterilmektedir.

Pasifizmi[[Pasifizm]]i, din adamı karşıtlığını ve yoksul halka yardım dağıtılmasını sağlayan sosyal reformlar sırasında üçü hariç bütün [[Zerdüşt]] [[ateşgede|Ateş Tapınakları]] kapatıldı. [[Mazdek]]'in yaşamına dair ne kadar yazıt varsa, bilgi ve belge varsa; [[Mazdek]] öldürüldüğü zaman imha edilmişlerdir. Onun sadık eşi "Hürrem Bint-i Kade" tarafından sürdürülen inançları, dünyaya bakışı ve öğretisi daha sonra İslam tarihinde yerini bularak [[Hûrremdîn’îyye|Hürremist]] hareketlerin temel öğretileri olmuştur. [[Hûrremdîn’îyye]] meşhur [[BabekBâbek HürremiHûrremî]]'in temsilciliği yaptığı önemli bir harekettir. [[Hûrrem’îyye]] ismini [[Mazdek]]'in eşi Hürrem'den alır. "Xurem", "Xwarin", "Ve'xwarin" Hint-Avrupa dillerinde yiyecek, içecek anlamına gelirken; esası "tabu yoktur, herşey mübahtır" esasına dayandığı içindir <ref>[[Mehmet Salih Özalp]], [[''Çöle Düşen Deli]]'', Altıncı Yazıt, ISBN : 9786054745708</ref>

{{ayrıca bakınız|Mazdek|Hûrremdîn’îyye|Sinbâd|Mukannaʿîyye|Bâbek’îyye|BabekBâbek HürremiHûrremî|Bâbek İsyânı}}

''“Mezdekîler”'' Emevî Hanedanı’nın sonuna kadar yeterli hürriyete sahip olduklarından, İran’nın çeşitli bölgelerinde fa’aliyetlerini Mezdekî, Hürremî, Muhammere, Sürhî gibi nâmlar altında sürdürmüşlerdi. Hürremîler''"[[Hûrremîler]]"'' yani Yeni-Mezdekîler’in de kendilerine has dinî kitapları mevcuttu. Kendisi de aslen bir ''[[Zerdüşt]]î'' olan ''“Ebû İsâ Harûn’ûl-Verrak”'' bu düalist mezhep ve i’tikadları en ince ayrıntılarına kadar izâh etmişti. [[Mazdek|Mezdekî i’tikadları]] daha ''“Mezdek”“[[Mazdek|Mezdek]]”'' hayatta iken İran’ın dışına taşmıştı.

Yâkubî’nin Araplar’ın birkısmının ''“Zindik”“[[Zındık|Zindik]]”'' olduğunu beyan etmesinden ''“Zindiklik”“[[Zındık|Zindiklik]]”'' (yani ''“[[Mani dini|Manichéisme]]”'' ve ''“Mezdekisme”'') dinlerinin Kureyşliler arasında birçok taraftarları olduğu anlaşılmaktadır. İbn-i Kuteybe’ye göre de İslâm’dan[[İslâm]]’dan önceki Arap dinleri arasında ''“Mezdekîlik”'' epey yaygındı. Temimîler arasında yaşayan ''“[[Zerdüşt]] Mü’minler”'' arasında ''Zühare bin Udes’ût-Temimî,'' oğlu ''Hacib'' ve daha birçokları ''“Mezdek[[Mazdek|Mezdek]]î”'' idi.