Arkea: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Peykbot (mesaj | katkılar)
k düzen
22. satır:
 
== Tarihçe ==
1977'de [[Carl Woese]] ve George Fox, prokaryotları 16S [[rRNA]] dizinlerine göre sınıflandırdıkları [[filojenetik ağaç]]daki diğer bakterilerden ayrı kümelenmelerinden dolayı arkaeleri tanımlanmışlardır. Bu iki canlı grubu başlangıçta birer [[âlem]] veya alt âlem olarak görülmüş, Arkaebakteriler ve Öbakteriler olarak adlandırılmışlardır. Woese bu grupların canlıların temel düzeyde birbirinden farklı birer kolu sayılması gerektiğini savunmuştur. Daha sonra bu kavramı daha belirginleştirmek için grupları Arkeler ve Bakteriler olarak yeniden adlandırmış ve bunların, [[Ökarya]] ile beraber canlıların [[üç bölge sistemi|üç bölgesini]] oluşturduğunu öne sürmüştür. (Woese'nin bu gruplara İngilizce 'bölge' anlamında ''domain'' olarak adlandırmıştır; Türkçe ''üst-âlem'' olarak da adlandırılırlar.)Ar
[[Dosya:Phylogenetic tree.svg|thumb|right|320px|Bakteri, arkea ve ökaryotlarlar arasındaki ayrışmayı gösteren, [[rRNA]] verilerine dayandırılmış bir filogenetik ağaç.]]
 
Biyolojik bir terim olarak Arkea ile [[jeoloji]]deki '''Arkean''' veya [[Arkeozoik]] dönemin bir ilişkisi yoktur. Arkeozoik dönem, [[Yer]] tarihinde Arke ve Bakterilerin gezegende yaşayan tek canlılar olduğu bir dönemin ismidir. Bu canlılara ait muhtemel fosiller 3,8 milyar yıl öncesine tarihlenmişlerdir.
 
[[Dosya:Phylogenetic tree.svg|thumb|right|320px|Bakteri, arkea ve ökaryotlar arasındaki ayrışmayı gösteren, [[rRNA]] verilerine dayandırılmış bir filogenetik ağaç.]]
 
Moleküler biyolojide temel rolü olan genetik [[Transkripsiyon (genetik)|transkripsiyon]] ve [[translasyon]] mekanizmaları bakterilere pek benzemeyip, çoğu bakımdan [[ökaryot]]lara benzemektedir. Örneğin arke translasyonu ökaryotik-benzeri başlatma (''initiation'') ve uzatma (elongasyon) faktörleri kullanır, trankripsiyonda ökaryotlardaki gibi TATA-bağlanma proteinleri ve TFIIB rol oynar. Çoğu arke tRNA ve rRNA genlerinde arkelere has intronlar bulunur ki bunlar ve ökaryotik intronlara, ne de bakteryel intronlara benz farklı kılan çeşitli başka özellikler vardır. Bakteri ve ökaryotlarda olduğu gibi arkaelerde de [[gliserol]]lu [[fosfolipit]]lere sahiptirler. Ancak arke [[lipit]]lerinin üç özelliği değişiktir:
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Arkea" sayfasından alınmıştır