Korsika: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
k →Tarih |
|||
23. satır:
== Tarih ==
Korsika'ya ilk gelen halklar İberler ve Kelt-Ligurler'di. MÖ 10. yüzyılda [[Fenike]]li tüccarlar, MÖ 562'de Alalia'yı (Bugün Aleria)
▲Korsika'ya ilk gelen halklar İberler ve Kelt-Ligurler'di. MÖ 10. yüzyılda [[Fenike]]li tüccarlar, MÖ 562'de Alalia (Bugün Aleria)'yı kuran Phokaia (Bugün Foça)lılar yerleşti. Phoakialılar adadan MÖ 535'te Etrüsk-Kartaca ittifağıyla kovuldu. Böylece Etrüskler adaya hakim oldu. Ancak Etrüskler MÖ 5. yüzyılın ilk yarısında zayıflamaya başlayınca Siraküzalılarla Kartacalılar ada için çekişmeye başladılar. Çekişmeden Kartacalılar galip çıksa da Roma Cumhuriyeti, 1. Pön Savaşı'nın (MÖ 264-MÖ 241) bitiminden 3 yıl sonra adayı ele geçirdi. Adalıların işgale karşı direnişi MÖ 162'de kırılabildi. Roma İmparatoru Diocletianus (284-305) döneminde İtalya Prefektura'sına bağlanan ada, 395'te [[Roma İmparatorluğu]]'nun ikiye bölünmesiyle [[Batı Roma İmparatorluğu]]'na bağlansa da 430'da [[Vandallar]] adayı ele geçirdiler. 533'te [[Bizans İmparatorluğu|Doğu Roma İmparatorluğu]] tarafından ele geçirildi ve imparatorluğa bağlı Afrika Prefektura'sına bağlanan ada, 590'da Afrika Eksarklığı'na bağlandı. 698'de eksarklığın merkezi [[Kartaca]]'nın [[Emeviler]]'in eline geçmesi, adayı Arap tehdidiyle başbaşa bıraktı. Bu durumdan yararlanan Lombard Kralı Liutprand adayı 725'te fethetti.
[[Dosya:Corsica by Piri Reis.jpg|thumb|200px|left|[[Piri Reis]]'in [[Kitab-ı Bahriye]]'sindeki tarihi Korsika haritası.]]
774'te ada Frank Kralı [[Şarlman]]'a geçti. 840'ta krallığın üçe bölünmesiyle Orta Frank Krallığı'na bağlanan ada, 850'de Ağlebiler tarafından elegeçirildi ve 909'da onları deviren [[Fatımiler]]e bağlandı. 1034'te Papalık Devleti orduları adayı ele geçirdi ve adayı [[Pisa]]'ya verdi.
Adadaki Pisa egemenliği 1284'te yapılan Meloria Savaşı'na kadar sürdü. Bu savaşı kazanan Cenova Cumhuriyeti adayı ele geçirdi. Cenova yönetimi 1296-1434 arasındaki Aragon Krallığı'nın
Cenova'nın zalimce yönetimini sürdürmesi yüzünden ada bir kez daha ayaklandı ve Pasquale Paoli 1755'te Korsika Cumhuriyeti'ni ilan etti. Kendisi Cenova'yla yaptığı başarılı savaşlarla onları birkaç kıyı kasabası dışında adadan sürdü. Bu durum karşısında Cenova, 1768'de imzalanan Versailles Anlaşması'yla adanın yönetimini Fransa'ya bıraktı. Paoli, aynı yıl adaya çıkan Fransızlara karşı 1 yıl başarıyla dirense de Porto Nuevo Savaşı'nda aldığı yenilgi yüzünden İngiltere'ye sürgüne gitti ve ada Fransa tarafından ele geçirildi. Ancak Korsika halkının önemli bir bölümü kendini hiçbir zaman Fransız olarak hissetmemiş, Fransa hakimiyetine karşı olan başkaldırmalarını günümüze kadar sürdürmüştür. Hatta ada 1793-1794 arasında [[İngiltere]] tarafından işgal edilmiştir. 19. yüzyılın sonlarından itibaren [[İtalyanca]]
[[II. Dünya Savaşı]]'nda
== Ekonomi ==
|