Rahle: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Katalitik: Taşınan Kategori:Dini nesneler -> Kategori:Dinî nesneler |
k düzen |
||
2. satır:
Üzerine [[Kur'an]]-ı Kerim, [[kitap]] vs. konulmasına müsait ve yanına oturup okumak için iki yandaki ayakları oymalı, kenar pervazları ve üzeri düz tahtadan yapılmış masa veya küçük sıraya "rahle" adı verilmektedir. Sade ve basit olanların yanında sedefli ve işlemelilerine de rastlamak mümkündür. Biribirine geçmiş iki tahtadan yapılanlarına "geçme rahle" denilir. Günümüzde eski camilerde ve bazı evlerde bu rahleler bulunmaktadır.<ref>M. Zeki Pakalın, [[Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü]], İstanbul 1983, III, 5</ref>
öyRahleler genelde iki çeşittir. Biri sabit ve üstü düz; diğeri açılıp kapanmaya uygun bir şekilde iki ayaktan oluşur ki, bu iki ayak açıldığında rahle, "X" şeklini alır. [[Osmanlı]]larda [[medrese]]lerde [[müderris]]ler, [[muallim]]hanelerde de hocalar, yüksekçe bir minder üstüne oturarak ders verirler ve önlerinde, kitap koymak için düz bir rahle bulundururlardı.
Rahleler değişik dönemlerde çeşitli [[ağaç]]lardan yapılmıştır. Önceleri rahle yapımı oldukça önem arzeden bir sanattı. Hatta rahlelerin öd ağacından yapıldığı bile olmuştu. Bunun yanında, içlerinde [[ayet]]ler ve [[hadis]]lerin yazılı olduğu ve tuğra işlemesinin yapıldığı rahleler de vardı.<ref>
Özellikle [[Kur'an]]-ı Kerim'i -saygı nişânesi olarak yerden yüksekçe bir yerde tutmak, rahatça okumak ve bir yerden diğer bir yere kolayca nakletmek amacı ile yapılan rahlelerin yapımında sanatkârlar en iyi malzemeleri kullanıyorlardı ve yükseklik gibi ergonomiyi etkileyen faktörleri göz önünde bulunduruyorlardı.
[[Yekpâre]] tahtadan, [[diş]]li geçme olarak, iki kanatlı, açılır kapanır tarzdaki ilk rahleler [[Anadolu Selçukluları]] zamanında yapılmıştır. Bilhassa [[XV.]] ve [[XVI.]] asırdan itibaren [[fildişi]], [[sedef]], [[abanoz]], [[bağa]] vs. malzemeler kullanılarak [[geometri]]k şekillerde kafes oymalı (ajurlu) rahleler imal edilmiştir. [[Fildişi]] ve [[sedef]] işçiliği örneklerine daha sonraki dönemlerde rastlanmıştır. Rahleler üzerine zaman içinde, tekerlek, dörtgen, güneş vb. motifler işlenmiştir.
== Dipnotlar ==
{{Reflist}}
[[Kategori:Kur'an]]
| |||