Algı: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok |
Değişiklik özeti yok |
||
2. satır:
'''Algı''', [[psikoloji]] ve [[bilişsel bilim]]lerde [[duyu]]sal bilginin alınması, yorumlanması, seçilmesi ve düzenlenmesi anlamına gelir.<ref>{{cite book |last=Schacter|first=Daniel|title=Psychology|year=2011|publisher=Worth Publishers}}</ref> Algı, duyu organlarının fiziksel uyarılmasıyla oluşan [[sinir sistemi]]ndeki sinyallerden oluşur. <ref name="Goldstein5">Goldstein (2009) pp. 5–7</ref> Örneğin, görme gözün [[retina]]sına düşen ışıkla, işitme kulağa gelen [[basınç dalgaları|ses]] ile oluşur. Algı bu sinyallerin pasif bir şekilde alınması değil değildir. [[Öğrenme]], [[hafıza]] ve [[beklenti]] ile şekillenebilir.<ref name="mind_perception" /> <ref name="Bernstein2010" /> Algı, bu "yukarıdan aşağıya etkileri" kapsadığı gibi duyusal girdinin "aşağıdan yukarıya" işlenmesini de içerir.<ref name="Bernstein2010">{{cite book |last=Bernstein|first=Douglas A.|title=Essentials of Psychology|url=http://books.google.com/books?id=rd77N0KsLVkC&pg=PA123|accessdate=25 March 2011|date=5 March 2010|publisher=Cengage Learning|isbn=978-0-495-90693-3|pages=123–124}}</ref> "Aşağıdan yukarıya işlemler", basitçe, düşük seviye bilgi kullanılarak daha yüksek seviyede bilginin (örneğin nesne tanımada şekiller) oluşturulmasıdır. Yukarıdan aşağıya işlemler ile kastedilen, kişinin kavram ve beklentilerinin algıyı etkilemesidir. Algılama, sinir sisteminin kompleks işlemlerine dayanır, ancak bilinçsel farkındalığın dışında gerçekleştiği için çoğu zaman kişilere zahmetsizce gerçekleşir gibi gelir.<ref name="Goldstein5" />
[[Deneysel psikoloji]]nin, 19. yüzyılın sonlarına doğru yükselişinden beri psikolojinin algı anlayışı çeşitli teknikleri birleştirerek ilerledi.<ref name="mind_perception" /> [[Psikofizik]], fiziksel nitelikleri değişen girdinin algı üzerine etkisini ölçerken, [[Duyusal nörobilim]] algının arka planındaki beyin mekanizmalarını inceler. Algı sistemleri (işledikleri bilgi açısından) [[berim|hesaplamalı]] olarak da incelenebilir. Felsefe, algı ile ilgili olarak; ses, koku gibi duyusal niteliklerin ne dereceye kadar algılayanın zihni yerine nesnel gerçeklikte var olduklarını inceler.<ref name="mind_perception" />
Duyular geleneksel olarak pasif alıcılar olarak düşünülmesine rağmen, [[yanılsama]] ve illüzyon üzerine çalışmalar beynin algısal sistemlerinin aktif ve bilinç düzeyine çıkmadan girdilerinden duyu oluşturmaya çalıştıklarını gösterdi. <ref name="mind_perception" /> Halen, algının ne derece aktif bir hipotez test süreci olduğu veya gerçekçi duyusal bilginin bu süreci gereksiz kılıp kılmayacağı tartışma konusudur. <ref name="mind_perception" />
Beynin algısal sistemleri, insanların çevrelerindeki dünyayı, duyusal bilgileri eksik ya da değişken olsa bile, kararlı görmesini sağlıyor. İnsan ve hayvan beyinleri farklı bölgeleri farklı duyu bilgilerini işleyecek şekilde kısımlı bir yapıya sahiptir. Bu kısımlardan bazıları duyusal harita şeklini alır. Bu farklı kısımlar birbirleriyle bağlantılıdır ve birbirlerinden etkilenir. Örneğin, tatma duyusu kokudan güçlü bir şekilde etkilenir.<ref name="DeVereCalvert2010_33" />
== İşlem ve Terimler ==
Algı çalışmasının yöntemleri, [[David Hume]], [[John Locke (filozof)|John Locke]], [[George Berkeley]]'de veya tüm bilim ve bilginin temeli olarak [[Maurice Merleau-Ponty]]'nin algıyı kabullenmesi gibi [[deneysel epistemoloji]] ve [[mantık felsefesi]] çerçevesindeki psikolojik yaklaşımlar içerisinde gerekli biyolojik yaklaşımlardan psikolojik yaklaşımlara kadar farklılık gösterir.
| |||