Yemen Arap Cumhuriyeti: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Mirada (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
Mirada (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
118. satır:
Abdullah Sallal'ın Kasım 1967'de devrilmesinden sonra [[Kadı Abdurrahman İryani]] başkanlığında kurulan yeni yönetim siyasal bir yumuşama sağlayarak iç savaşı sona erdirirken Suudi Arabistan'la ilişkileri güçlendirme yönünde de adımlar attı. Öte yandan bir dizi hükümet değişikliğinin yarattığı istikrarsızlığa karşın, amayasanın öngördüğü kurumsal çerçeve de oturmaya başladı. Haziran 1974'te bir darbeyle yönetime el koyan Suudi Arabistan yanlısı Albay [[İbrahim Hamdi]], anayasayı askıya almanın yanı sıra Güney Yemen'e karşı Suudi Arabistan'dan daha geniş çapta yardım alma yoluna gitti. Ekim 1975'te Hamdi , Haşitler Kabile Konfederasyonu başkanı Abdullah el-Ahmer'e yakın subayları hedef alan geniş bir temizliğe girişti ve Abdullah el-Ahmer'in başkanlık ettiği danışma konseyini dağıttı. Bu önlemin yeniden canlandırdığı kabile kaynaşması, 1977'de iç savaşa dönüştü.
 
Asiler ülkenin kuzeyini hızla denetim altına aldılar. Suudiler'in arabuluculuğu sayesinde ateşkes sağlandıysa da, merkezi hükümet ve kabileler arasındaki görüşmelere başlandığı sırada Cumhurbaşkanı el-Hamdi öldürüldü (11 Ekim 1977).
 
Binbaşı Ahmet el-Gaşmi başkanlığında üç üyeli bir başkanlık konseyi kuruldu. Suudi Arabistan'ın desteğinden yararlanan el-Gaşmi, kabile liderleriyle yapılan görüşmeleri sonuçlandırdıktan sonra bir kurucu meclis tarafından Şubat 1978'de cumhurbaşkanlığına seçildi. Bununla birlikte, kabile liderlerine verilen ödünler iç gerginliklere ve Güney Yemen'le ilişkilerde, el-Gaşmi'nin öldürülmesiyle sonuçlanan bir bunalıma yol açtı.
Bu kısa süreli yönetimin ardından Temmuz 1978'de başa geçen [[Ali Abdullah Saleh]], içeride istikrarı sağladıktan sonra daha dengeli bir dış politikaya yöneldi. Sivil organların oluşturulmasına karşın ordunun yönetimdeki ağırlığının sürdüğü bu dönemde, ülkenin Suudi Arabistan'a ekonomik bağımlılığı daha da arttı.
 
Bu kısa süreli yönetimin ardından Temmuz 1978'de başa geçen [[Ali Abdullah Saleh]], içeride istikrarı sağladıktan sonra daha dengeli bir dış politikaya yöneldi. Sivil organların oluşturulmasına karşın ordunun yönetimdeki ağırlığının sürdüğü bu dönemde, ülkenin Suudi Arabistan'a ekonomik bağımlılığı daha da arttı. 1983'te Ali Abdullah Saleh beş yıllık bir dönem için yeniden cumhurbaşkanlığına getirildi. 5 Temmuz 1988'de ülke tarihind eilk kez meclis seçimleri yapıldı. Adaylar, parti kurulmasına izin verilmediği için, bireysel propaganda yaptılar. Cumhurbaşkanlığı'na, üçünü kez, Salih seçildi.
 
==Birleşme==
Başlangıçta farklı yönetim sistemleri ve dış politika ittifaklarıyla karşıt konumda bulunan iki Yemen arasındaki yakınlaşma girişimleri 1970'lerin karışıklık ortamında sonuçsuz kaldı. Bu arada Güney Yemen yönetiminin desteklediği Ulusal Demokratik Cephe'nin Kuzey Yemen'deki eylemleri de ilişkileri bozan önemli bir etken oldu.
 
İki tarafın önemli politika değişikliklerine yöneldiği 1980'lerin ortalarında birleşme konusu ciddi biçimde gündeme geldi. ÖzellikleKuzey [[Irak]]Yemen velideri [[Ürdün]]'ünAli girişimleriyleAbdullah 1989'daSalih hızlananönce yumuşamaülkedeki sürecibüyük kabileleri barıştırmayı başardı, birleşmeyidaha öngörensonra, bir1980'lerin anayasasonuna tasarısıyladoğru sonuçlandı.Güney İkiYemen yöneticileriyle görüşemeler yaparak iki ülkenin yasamabirleşmesini meclisleriningündeme tasarıyıgetirdi. 1988 yılında bir antlaşmaya varan onaylamasınıniki ardındanYemen, 22sınır Mayısbölgesinde 1990'daaskerden arındırılmış bir bölge kurulmasını ve bu blgede yeni keşfedilen birleşikpetrol devletinyataklarının kuruluşuişletilmesini ilankarara edildibağladı.
 
Özellikle [[Irak]] ve [[Ürdün]]'ün girişimleriyle 1989'da daha da hızlanan yumuşama süreci, birleşmeyi öngören bir anayasa tasarısıyla sonuçlandı. İki ülkenin yasama meclislerinin tasarıyı onaylamasının ardından, 22 Mayıs 1990'da birleşik devletin kuruluşu ilan edildi.
 
[[Kategori:Orta Doğu tarihindeki devletler]]