Sokak çocukları: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
k düzen |
|||
1. satır:
[[Dosya:KabulStreet04a.jpg|thumb|right|302px|Afgan sokak çocuğu şehir merkezinde kameraya gülümserken.[[Kabil]], [[Afganistan]] (Haziran 2003).]]
'''Sokak çocukları''' şehrin sokaklarında yaşayan çocukları tanımlamak için kullanılan bir terimdir. Temel olarak aile bakımıı ve korunmasından mahrumdurlar. Sokaklarda yaşayan çocukların pek çoğu 5 ile 17 yaş arasındadırlar, populasyonları farklı şehirlerde değişkenlik gösterir.
8. satır:
# Sokak çocukları dilencilikten işportacılığa kadar çeşitli aktiviteleri kendilerine meslek edinmişlerdir. Çoğu gün sonunda evlerine giderler ve kazandıklarıyla ailelerine katkıda bulunurlar. Okula gidebilirler ve bir aileye ait olma duygusuna sahiptirler. Ailelerinin ekonomik kırılganlıklarından dolayı, bu çocuklar sonunda sokaklarda kalıcı bir yaşamı tercih edebilirler.
# Sokak çocukları gerçekten sokakta yaşarlar (ya da normal aile ortamının dışında) Aile bağları olabilir ama zayıftır ve sadece rastlantı olarak devam eder.<ref>http://www.unicef.org/evaldatabase/files/ZAM_01-009.pdf [[UNICEF]] assessment of street children</ref>
Özellikle gelişmekte olan ülkelerin büyük şehirlerinde yaşayan sokak çocukları istismar, ihmal, sömürü hatta bazı durumlarda polis veya yerel işletmeler tarafından tutulan temizlik timleri tarafından cinayete maruz kalabilmektedirler.<ref>[http://hrw.org/children/street.htm Human Rights Watch- Abuse of Street Children]</ref>
[[Latin Amerika]]'da, çocuklarını besleyemeyen fakir aileler tarafından çocukları terk etme yaygın bir sebepken [[Afrika]]'da ise artan yaygın sebep [[AIDS]]'dir.
== Tanımlamalar ==
30. satır:
<blockquote>[[Fransızca]]'da gamín (çocuk) ve Kolombiya'da "chinches" (tahtakurusu), Rio de Janeiro'da "pivetes" (küçük suçlular/marjinaller), Peru'da "pájaro frutero" (meyve kuşu) ve "pirañitas" (küçük piranhalar), Bolivya'da "polillas" (güveler), Honduras'ta "resistoleros" (tutkal koklayanlar; resistol büyük bir markadır), Napoli'de "scugnizzi"? (spinning tops), Rusya'da "беспризорники" (evsizler), Filipinlerde "Batang Lansangan" ya da "Pulubi", Vietnam'da "Bụi Đời" (hayatın tozu), Ruanda'da "saligoman" (kirli çocuklar), Kamerun'da "moustiques" (sivrisinekler) ve Kongo'da "balados" (avareler) olarak isimlendirilebilmektedirler.<ref name="children1">
{{Web kaynağı| url = http://www.pangaea.org/street_children/world/who3.htm | başlık = Street Children: WHO 3 of 9 | erişimtarihi = 2008-02-05 | yayımcı = www.pangaea.org }}
</ref></blockquote>
Sokak Arabı terimi ilk olarak 19. yüzyılın ortalarında, OED'ye göre ise ilk kez 1848 yılında ortaya çıktı.<ref name=baltsun>[http://weblogs.baltimoresun.com/news/mcintyre/blog/2007/08/arabs_and_arabs.html "A-rabs and Arabs"], John McIntyre, ''[[Baltimore Sun]]''. "The Oxford English Dictionary locates this sense of “a homeless little wanderer, a child of the street” in a citation from 1848."</ref> [[Horatio Alger]]'ın kitabı book ''Tattered Tom ya da Bir Sokak Arabının Hikayesi'' (1871) en erken örneklerinden biridir; Neew York sokaklarında yaşayan evsiz bir kızın hikâyesi anlatılır. [[Charles Dickens]] 1855'de bu terimin erken kullanımlarından biri türetti ama "yırtık pırtık, perişan, eğitilmemiş bir Arap sokak çocuğu çirkindir" diyerek aşağılama hissiyle bahsediyordu.<ref>Charles Dickens. ''Household Words: Volume 10'', Bradbury & Evans, 1855. [http://books.google.com/books?id=DOQRAAAAYAAJ&pg=PA335&dq="street+arab" Page 335]</ref> 1890'da gazeteci Jacob Riis, makalesinde New York'daki sokak çocuklarını "Sokak Arabı" olarak tanımladı.<ref>
{{Web kaynağı| url = http://www.bartleby.com/208/17.html | başlık = XVII. The Street Arab. Riis, Jacob A. 1890. How the Other Half Lives | erişimtarihi = 2008-02-05 | yayımcı = www.bartleby.com }}</ref>
Victoria Devri'nde sokak çocukları ile Arap ilişkisi büyük bir olasılıkla Arap gezginlerin göçebe geleneğini yansıtır. Avrupalı olmayanların daha az uygarlaşmış kültürlerden gelen çocuklar olduğu gibi, dönem boyunca Avrupalı ve Amerikalı gezginlerin pek çok Arap ülkesinde sokak çocuğu görmesi ve günah keçisi bulmak için yabancı düşmanlığı eğilimi gibi sosyal problemler 19. yüzyıl kavramıdır.<ref name=baltsun/>
100. satır:
{{Web kaynağı| url = http://content.cdlib.org/xtf/view?docId=ft700007p9&chunk.id=introduction&toc.depth=1&toc.id=introduction&brand=eschol | başlık = And Now My Soul Is Hardened | erişimtarihi = 2008-02-05 | yayımcı = content.cdlib.org }}
</ref></blockquote> -->
[[Lord Ashley]] 1848'de Londra'da ve çevresinde 30.000'den fazla "çıplak, pis, kanunsuz ve ıssız dolaşan çocuk" olarak tanımlar.
Rusya'da, 1922'ye kadar, I. Dünya Savaşı ve Rus iç savaşı'nın tahribatının yaklaşık on yıllık bir sonucu olarak en az 7 milyon evsiz çocuk vardı.<ref>[http://findarticles.com/p/articles/mi_qa3763/is_/ai_n8801575 And Now My Soul Is Hardened: Abandoned Children in Soviet Russia, 1918-1930], By Thomas J. Hegarty, Canadian Slavonic Papers</ref> Terk edilmiş çocuklar çeteler oluşturarak kendi özel dillerini yaratıp, küçük hırsızlık ve fuhuş işleri yapıyorlardı.<ref>[http://soviethistory.org/index.php?page=subject&SubjectID=1921bezprizornye&Year=1921&Theme=WW91dGg=&navi=byTheme Bezprizorniki: the Homeless Children]</ref>
Popüler kültürde Kipling'in ”[[Kim (roman)|Kim]]” isimli karakteri sömürge Hindistan'da ve Victor Hugo'nun Sefiller isimli romanında [[Gavroche]] birer sokak çocuğudur. Charles Dickens'ın kitabı "[[Oliver Twist]]"'de Fagin'in ekibi yankesici çocuklar vardır. Sherlock Holmes'ün " [[Baker Street Irregulars]]" kitabında 19. yüzyıl Londra'sında sokak çocuklarının var olduğunu kanıtlar.
== Nedenleri ==
138. satır:
[[Dosya:Chennai street children.jpg|thumb|Two street children in [[Chennai]], India]]
[[Hindistan]]'da 18 milyon olarak tahmin edilen populasyonunda dünyanın en çok sokak çocuğu barındıran ülkesi olarak tahmin edilmektedir.<ref>[http://www.cnn.com/WORLD/asiapcf/9808/29/india.street.children/index.html?eref=sitesearch 'Young doctors' minister to India's street children], CNN.com</ref> Hindistan cumhuriyeti dünyanın yedinci en büyük ve ikincii en kalabalık ülkesidir. Ekonomik büyümede hızlanmayla, Hindistan gelişmekte olan ülkelerin en hızlı büyüyenlerinden biri haline gelmiştir. Bu durum zengin ve fakir arasında büyük bir far yaratmıştır ve nüfusun %22'si yoksulluk sınırının altında yaşamaktadır. İşsizlik nedeniyle köyden kente göçün artması, şehir hayatının çekiciliği ve siyasi irade eksikliği nedeniyle Hindistan şu anda dünyada en fazla çocuk işçiye sahip ülkedir.
Hindistan hükümetinin çocuk işçiliğinin yasadışı ilan etmesi gibi bazı düzeltici tedbirleri olmasına rağmen, sokak çocukları yetersiz beslenme, açlık, sağplık sorunları, madde bağımlılığı, hırsızlık, cünsel sömürü, polis ve demiryolu otoritelerince taciz ve bunların yanı sıra fiziksel ve cinsel istismar gibi
=== Vietnam ===
171. satır:
Sokak çocukları 10 yaşında gençler olarak sıklıkla Vagrancy Act'a göre , hapsedilirler. Bazen yetişkinlerin olduğu hücrelerde ve ayrıca gardiyanlar tarafından yinelenen fiziksel ve cinsel istismara maruz kalırlar.<ref>[http://209.85.173.104/search?q=cache:lEUvzdVmySoJ:www.jubileeaction.co.uk/reports/STREET%2520CHILDREN%2520IN%2520THE%2520PHILIPPINES.pdf+street+children+olongapo+philippines&hl=en&ct=clnk&cd=4<!-- Bot generated title -->]</ref>
Pekçok sokak çocucğu Marcos hükümeti sırasında seri idam tehlikesiyle karşı karşıya kalmıştır.<ref>[http://www.preda.org/archives/2000/r00041301.html Preda Foundation, Inc. NEWS/ARTICLES: "Nobel Prize Nominee Lauded Around the World Deserted by His Own"<!-- Bot generated title -->]</ref> İnsan hakları grupları cinayetlerin; sokak çocukları olgusuyla ilgilenmek için yazılı olmayan devlet politikaları olduğunu ve açıkça yerek yetkililer tarafından desteklendiğini,uzun döndemde ölüm mangalarının devlet tarafından kurulduğı şüphelerini güçlendirdiğinii söylemektedirler.<ref>[http://www.iht.com/articles/2005/03/22/news/phils.php Philippine death squads extend their reach - International Herald Tribune<!-- Bot generated title -->]</ref>
== Devlet ve devlet dışı önlemler ==
179. satır:
Sokak çocuklarının hakları, Birleşmiş Milletler Çocuk Haklarına Dair Sözleşmeyi onaylayan<ref>
{{Web kaynağı| url = http://www.hrw.org/campaigns/crp/promises/index.html | başlık = PROMISES BROKEN | erişimtarihi = 2008-02-07 | yayımcı = www.hrw.org }}
</ref> neredeyse tüm dünya devletleri tarafından yok sayılır.<ref>The USA and Somalia are the only states that have not ratified the CRC. See HRW Report, "Promises Broken"</ref>
Governments are often embarrassed by street children and may blame parents or neighboring countries.<ref>
210. satır:
</ref><ref>
{{Web kaynağı| url = http://www.voanews.com/english/archive/2007-09/2007-09-12-voa39.cfm?CFID=197266405&CFTOKEN=24473604 | başlık = Zimbabwe Police In Roundup Of Harare Street Children And Vendors | erişimtarihi = 2008-02-07 | yayımcı = www.voanews.com }}
</ref>
In the most extreme cases, governments may tacitly accept or participate in ''social cleansing'' operations that murder street children.<ref>
222. satır:
=== Sivil toplum kuruluşu önlemleri ===
Sivil toplum kuruluşları sokak çocuklarının haklarını ve gereksinimlerini belirlemek için çok çeşitli stratejiler kullanmaktadırlar. Bunlar şu şekilde kategorilenmişlerdir:
* Söcülük - medya yoluyla veya devlet temasları yapan kuruluşlarla sokak çocuklarının haklarına saygı duyulması için baskı yapmak.
| |||