Ahmet Tevfik İleri: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Yzkoc (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
Peykbot (mesaj | katkılar)
k düzen
3. satır:
Babası Hafız Celal Efendi, annesi Fatma Hanım'dır. "İmamoğulları" ismi ile bilinen bir aileye mensuptur. Ailesi, doğumdan birkaç yıl sonra [[İstanbul]]'a göçmüştü. İlk ve orta öğrenimini [[İstanbul]]'da Gelenbevi Ortaokulu'nda yaptıktan sonra [[1933]] yılında [[İstanbul Teknik Üniversitesi|İTÜ]] Yüksek Mühendislik Okulu'nu bitirdi. Aynı yıl Vasfiye Hanım ile evlendi. Çiftin Cahide, Cahit, Ayşe adlarında üç çocukları oldu.
 
Öğrenciliğinin son yılında [[Milli Türk Talebe Birliği]] başkanlığını yaptı. Tevfik İleri, öğrencilik yıllarından itibaren hareketli bir hayat sürmüştü; öğrenciliğinde Bulgar gençleri tarafından Razgrad Türk mezarlığının tahribinin protestosu, Türkçenin daha yaygın bir şekilde kullanılması, yerli malına gerekli önemin verilmesi gibi amaçlarla miting ve gösterilerin yapılmasına öncülük etti. [[İstiklâl Marşı]] çalınırken ayağa kalkılması, [[18 Mart]] günleri Çanakkale Şehitleri'nin anılması gibi gelenekler onun bu dönemdeki öncülüğünde başladı.
 
Mezuniyetten sonra [[1933]]-[[1937]] yılları arasında Erzurum'da karayolları mühendisliği, [[1937]]- [[1942]] yıllarında [[Çanakkale]]'de, [[1942]]- [[1950]] yılları arasında [[Samsun]]'da bayındırlık müdürlüğü yaptı. Samsun Karayolları 7. Bölge'nin ilk müdürüdür. [[1950]] seçimlerinde [[Demokrat Parti]] milletvekili olarak [[TBMM]]'ye girdi.
 
IX., X., XI. Dönem Samsun Milletvekilliği yapan İleri, meclise girişinin hemen ardından bakan olmuş ve uzun süre bakanlık yapmıştır. Ulaştırma ([[1950]]'de çok kısa bir süre), Milli Eğitim([[1950]]-[[1953]] ve [[1957]]), Devlet Bakanlığı ve Başbakan Yardımcılığı ([[1957]]-[[1958]]) ve Bayındırlık Bakanlığı ([[1958]]-[[1960]]) görevlerinde bulunmuştur; [[1953]]-[[1955]] yılları arasında [[TBMM]] başkanvekilliği yapmıştır.
 
Bakanlıkları döneminde gerçekleştirdiği icraatların bazıları şunlardır: Din derslerini ilkokul programlarına soktu; din derslerinin okutulup okutulmama kararını velilerin seçimine bıraktı; [[1930]] yılında kapatılan [[İmam Hatip Lisesi|İmam Hatip Liseleri]]'nin yirmi yıl sonra yeniden açılmasına öncülük etti. [[İstanbul]]'da Yüksek İslam Enstitüsü kurdu. [[Köy Enstitüsü|Köy Enstitüleri]]'ni yeniden düzenleyerek öğretmen okullarıyla birleştirdi. [[Atatürk Üniversitesi|Atatürk]] ve [[Ortadoğu Teknik Üniversitesi|Orta Doğu Teknik]] üniversitelerinin açılışını gerçekleştirdi. İlk Boğaz Köprüsü projesi onun zamanında ihale seviyesine kadar geldi, ancak 60 ihtilali nedeniyle proje 10 yıl sonra gerçekleşebildi.
13. satır:
[[27 Mayıs]] [[1960]] darbesinin ardından Yassıada mahkemelerinde idama mahkûm edilmiş, cezası ömür boyu hapse çevrilmiştir. Yargılamanın ardından [[Kayseri]] bölge cezaevine yollanan İleri, hastalanması üzerine Ankara Hastanesine kaldırıldı ve [[31 Aralık]] [[1961]] günü vefat etti.
 
İsminin verildiği bir çokbirçok okul ve cadde vardır.
 
== Dış bağlantılar ==