Domitianus: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
k düzen |
|||
33. satır:
{{Flavius Hanedanı}}
'''Titus Flavius Domitianus''' ([[24 Ekim]] [[51]] – [[18 Eylül]] [[96]]), '''Domitian''' adıyla bilinen [[Flavius Hanedanı]]na mensup, [[Roma İmparatoru]].
Domitianus, [[Vespasian]]'ın oğlu olduğu için, annesi [[Yaşlı Domitilla]] ve 14 Ekim [[81]]'de yerine imparator olduğu kardeşi [[Titus]]'la birlikte [[Flavian Hanedanı]] üyesidir.
== Hayatı ==
=== Gençliği ===
Domitian, babası halâ politikacı ve ordu komutanı iken Roma'da doğdu. Genç bir erkek olarak eğitimini ayrıcalıklı senatoryal sınıftan aldı. Retorik ve edebiyat okudu, kanun ve yönetim üzerine yazıları yayınlandı. Biyografisinde [[Suetonius]] onu, seçkin muhabbetli, bilgili ve eğitimli bir delikanlı olarak tasvir eder. Kendisinden büyük kardeşi Titus'tan farklı olarak Domitian, babasının Afrika ve [[Yahudiye]] eyaletlerindeki seferlerine katılmamıştır.
([[69]])'daki [[Dört İmparator Yılı]]'nda , Domitian dikkatli ve sağ duyulu bir pozisyon aldı, ancak
babası İmparator ilan edilince hemen saraya hareket etti. Vespasian ve Titus Roma'ya ulaşmadan önce [[Roma senatosu]]'nda Flavius ailesinin temsilcisiydi. Babasının gücünün artmasıyla, Domitian gözüpekliği ile dikkat çekmeye başladı.
[[70]]'te kendisiyle evlenmesi için [[Domitia Longina]]'yı boşanmaya zorladı. Kocası Lucius Aelius Lamia, prensin isteğine karşı çıkamazdı ve böylece Domitia, İmparatorun gelini oldu. Başlangıçtaki kayıtsızlığa rağmen, birlik her iki taraf içinde oldukça itibarlıydı. Domitia Longina, Nero terörünün kurbanlarından, değerli komutan ve şereflendirilmiş politikacı general [[Gnaeus Domitius Corbulo]]'nun en küçük kızıydı. 71'de oğulları, 74'de kızları oldu ancak her ikiside erken yaşta öldü. Evlilik geleneksel olmaktan uzaktı; Domitian adı çıkmış bir çapkındı ama karısı kıskanç değildi. Bazı kaynaklara göre karısı onun metresleriyle olan maceralarına katılırdı.
57. satır:
Domitian'ın en büyük zevki sanat ve oyunlardı. [[86]] yılında [[Capitoline Oyunları]]'nı düzenledi. [[Olimpiyat Oyunları]]'nda olduğu gibi, her dört yılda bir yapılıyordu ve atletizm gösterileri, araba , hitabet, müzik ve temsil yarışmaları düzenleniyordu. İmparator, ülkenin her tarafından gelen yarışmacıların seyahatlerinin masraflarını karşılıyor ve ödülleri dağıtıyordu. Aynı zamanda [[gladyatör]] gösterilerine de düşkündü ve bu gösterilere kadın ve cüce dövüşleri gibi önemli yenilikler getirmişti.
Domitian, Romada aldığı, lejyonlardan uzak eğitiminden dolayı yetenekli bir ordu komutanı değildi. Belki de bu yüzden, onun saltanatında imparatorluğun askeri girişimleri sınırlıdır. Domitian [[Chattiler|Chatti topraklarında]] ve [[Britanya]]'da kazandığı zaferler için birkaç Roma zafer alayı istedi ancak bunlar oralarda savaş hala devem ederken yapılan propaganda manevralarıydı. Bununla birlikte, saltanatı sırasında çıkılan birkaç seferde, özelliklede [[Tuna]] sınırında [[Daçya
İtidalle başlayan saltanatının sonlarına doğru, Domitian acımasız bir kişilik ortaya koyar. Antik kaynaklara göre, akademik çevrelerin aksi iddialarına rağmen, [[Yahudiler]] ve [[Hristiyanlar]] saltanatı sırasında ağır biçimde cezalandırıldılar. İmparator, aynı zamanda uğruna senatoryal ve [[equestrian]] düzenin birkaç üyesini öldürteceği ya da idam ettireceği [[paranoid]] bir cezalandırılma korkusu geliştirdi. Aristokratlardan hoşlanmıyordu ve bunuda [[Senato]]'nun karar alma gücünü geri alarak göstermekten korkmuyordu.
71. satır:
* 4.1 (47 satır) Domitian'ın 17. [[Konsül]]'lüğü için övgü.
* 4.2 (67 satır) Domitian'ın [[Palatine Tepesi]]ndeki sarayına övgü.
* 4.3 (163 satır) İmparator tarafından tamamlanan ''Via Domitiana'' adındaki büyük Roma yoluna övgü.,
Bu şiirlerin tonu aşırı dalkavukça bulunabilir; gerçekten de derlemenin bu tarzı günümüz duyarlılıklarına o kadar yabancıdır ki bazı edebiyatçılar bunun gizli bir eleştiri olup olmadığını sorgulamaya başlamışlardır.
Aynı şekilde, çağdaşı şair [[Martial]], ''Epigram'''larında (vecize ya da nükte) İmparator üzerine defalarca kucak dolusu övgüler düzer. Domitian hakkında, Martial'a ait şiirlerde
* 1.4 (8 satır) İmparatoru ''[[censor]]'' olarak işaret eder.
* 2.2 (6 satır) İmparatoru, Chatti (bir Germen Kabilesi) zaferinden sonra aldığı ''Germanicus'' ünvanını için över.
87. satır:
[[Juvenal]], Domitian dalkavuklarına ve imparatorun kendisine karşı davranışlarında sertti. Özellikle de aşağıdaki örneklerde:
* ''[[Satires of Juvenal|Satire II]]'',29-33 satırlar: Yeğeni/karısını kürtaja zorlayan Domitian'ın ahlaksal eleştirisi.
* ''[[Satires of Juvenal#Satire IV: The Emperor.E2.80.99s Fish|Satire IV]]'' (154 Satır) İmparatorun ve dalkavuklarının bir yönetim krizi olarak büyük bir balık pişirme işlemi.
Bir Roma yergisini tarihi bir kaynak olarak almanın zorlukları var ancak yazarın asıl noktası belli: İmparator ahlaksız, zalim ve adaletsizdi.
97. satır:
== Okumalar ==
* http://www.roman-emperors.org/domitian.htm, Titus Flavius Domitianus (81-96), John Donahue, 10-10-1997, De Imperatoribus Romanis: Romalı Yöneticiler ve Aileleri hakkında online Ansiklopedi, İngilizce
* [Stéphane Gsell, Essai sur le règne de l'empereur Domitien, http://perso.orange.fr/textes.histoire/Gsell/Domitien_00.htm HTML], http://gallica.bnf.fr/document?O=N074956 PDF], Bibliothèque des Écoles françaises d'Athènes et de Rome, 1894, E. Thorin, Paris, Fransızca
| |||