Julianus: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
k düzen |
|||
32. satır:
|}}
'''Flavius Claudius Iulianus''' ya da '''Julianus Apostata''' ('''Dönme Julianus''') (d. [[331]] – ö. [[26 Haziran]] [[363]]) [[361]]-363 yılları arasında [[Konstantin Hanedanı]]'na mensup Roma imparatoruydu. Kendisi son [[pagan]] Roma imparatoruydu ve imparatorluktaki çöküşü durdurmak amacıyla geleneksel ibadeti geri getirmeye çalışmıştır.
Felsefe çalışmalarından ötürü yaşadığı dönemde ve halefleri arasında Filozof sıfatıyla anılmıştır. [[Hıristiyan]] kaynakları ise Hıristiyanlığı reddetmesi [[Neoplatonizm]]in daha yeni bir biçimi olan Teurgia'ya geçmesinden ötürü kendisinden genellikle Dönme Julianus diye bahseder. Ayrıca bazen [[Didius Julianus]]'dan ayırt edebilmek için kendisinden II. Julianus diye de bahsedilir.
▲'''Flavius Claudius Iulianus''' ya da '''Julianus Apostata''' ('''Dönme Julianus''') (d. [[331]] – ö. [[26 Haziran]] [[363]]) [[361]]-363 yılları arasında [[Konstantin Hanedanı]]'na mensup Roma imparatoruydu. Kendisi son [[pagan]] Roma imparatoruydu ve imparatorluktaki çöküşü durdurmak amacıyla geleneksel ibadeti geri getirmeye çalışmıştır.
▲Felsefe çalışmalarından ötürü yaşadığı dönemde ve halefleri arasında Filozof sıfatıyla anılmıştır. [[Hıristiyan]] kaynakları ise Hıristiyanlığı reddetmesi [[Neoplatonizm]]in daha yeni bir biçimi olan Teurgia'ya geçmesinden ötürü kendisinden genellikle Dönme Julianus diye bahseder. Ayrıca bazen [[Didius Julianus]]'dan ayırt edebilmek için kendisinden II. Julianus diye de bahsedilir.
== Yaşamı ==
Satır 41 ⟶ 40:
=== İlk yılları ===
Julianus [[331]] yılında [[Konstantinopolis]]'te imparator [[Büyük Konstantin]]'in üvey kardeşi Julius Konstantin ve ikinci karısı Basilina'nın oğlu olarak dünyaya geldi. Baba tarafından büyük babası [[Batı Roma]] imparatoru [[Constantius Chlorus]] ve büyük annesi ise Chlorus'un ikinci karısı Flavia Maximiana Theodora idi. Anne tarafından büyük babası Caeionius Iulianus Camenius'du.
[[337]] yılında Konstantin'in ölümünün ardından yaşanan kargaşada Julianus'un hırslı kuzeni [[II. Constantius]] kendini yegane imparator ilan edebilmek için Julianus'un ailesine karşı bir katliam başlattı. Constantius, kardeşleri [[II. Konstantin]] ve [[Constans]], kuzenleri Julian ve Julianus'un üvey kardeşi Gallus dışında Constantius Chlorus ve Theodora'nın ikinci evliliğinden olanların öldürülmesini emretti. II. Constantius, Constans ve II. Konstantin her biri Roma topraklarının bir bölümünde olmak üzere ortak imparator ilan edildiler. II. Constantius, Julianus ve Gallus'un sıkı bir [[Aryanizm]] eğitimi almalarını sağladı.
Satır 52 ⟶ 51:
II. Konstantin 340 yılında kardeşi Constans'a saldırdığı sırada öldü. Constans ise 350 yılında tahtına talip olan Magnentius'a karşı verdiği savaşta öldü. Bu durumda II. Constantius yegane imparator olarak kaldı. Desteğe ihtiyaç duyan II. Constantius, Julianus'un kardeşi Constantius Gallus'u [[351]] yılında doğunun [[Sezar (unvan)|Sezar]]'ı yaptı. Kendisi ise batıda Magnentius'un üzerine gitti ve aynı yıl onu yendi. Bir süre sonra [[354]] ylında Gallus idam edildi ve Julianus da kısa süreliğine hapse atıldı. Ancak Constantius'un doğuda [[Sasaniler]]le ile mücadele etmesi gerekiyordu ve bu yüzden hayatta kalan son erkek akrabası Julianus'a yöneldi. Julianus, [[Milano]]'da imparatorun huzuruna çağrıldı ve [[6 Kasım]] [[355]]'te batının Sezar'ı ilan edildi ve Constantius'un kız kardeşi Helena ile evlendi.
İlerleyen yıllarda Julianus, [[Roma İmparatorluğu]]'na girmeye çalışan [[Germenler|Germen kabilelerine]] karşı mücadele etti. İlk [[Galya]] seferi sırasında [[356]] yılında ''Colonia Agrippina'''yı ([[Köln]]) geri aldı. Ertesi yaz büyük bir Roma zaferi olan Strazburg Savaşı'nda [[Alamanlar]]ı yendi. [[358]] yılında [[Ren]]'in aşağısında Salian Franklarını yendi ve onları Toksandria'ya gönderdi. Galya'da bulunduğu sürede Julianus sivil meselelerle de ilgilendi. Galya ''praetorian prefect''i Florentius'un yaptığı bir vergi artırımını engelledi ve Galya Belçikası eyaletini bizzat kendisi yönetti.
Galya seferinin dördüncü yılında Sasani imparatoru [[II. Şapur]] [[Mezopotamya]]'yı işgal etti ve 73 günlük bir kuşatmadan sonra [[Diyarbakır]]'ı aldı. [[360]]'ın Şubat ayında Constantius, Julianus'a Galya'daki askerlerini doğu ordusuna göndermesini istedi. Bu durum Petulantes lejyonundaki askerlerin ayaklanmasına, [[Paris]]'de Julianus'u imparator ilan etmelerine ve diğerlerinin sadakatini kazanmak için yapılan askerî bir harekata neden oldu. Haziran'dan Ağustos'a kadar Julianus [[Franklar]]a karşı başarılı bir sefer yürüttü.
Yine Haziran ayında II. Constantius'a sadık kuvvetler Adriyatik kıyısının kuzeyindeki Aquileia şehrini ele geçirdi. Ardından şehir Julianus'a bağlı kuvvetlerce kuşatıldı. Ancak son vasiyetinde Julianus'u halefi olarak gösteren II. Constantius'un ölümüyle iç savaş tehlikesi ortadan kalktı.
Satır 77 ⟶ 76:
[[363]] yılının Mart ayında Julianus, kuzeni II. Constantius döneminde kaybedilen Roma şehirlerini geri almak amacıyla [[Sasani İmparatorluğu]] üzerine sefere çıktı. Sasani topraklarına girmeden önce pagan dinini yeniden imparatorluğa hakim kılma politikalarını benimsemeyen [[Antakya]] halkına karşı [[Misopogon]] adlı hiciv retoriğini yazdı.
Sibylline kitaplarındaki bir kehanetten cesaret alan Julianus 90.000 kadar adamla [[Antakya]]'nın ötesine geçerek Sasani topraklarına girdi. Procopius'un komutasında 30.000 kişilik bir ordu Ermeni kralının destek güçleriyle biraraya gelmek ve Sasani başkentine kuzeyden saldırmak üzere [[Ermenistan]]'a gönderildi. Julianus, bir dizi şehri ele geçirip, Sasani askerlerini yenerek başarılı bir şekilde Roma ordusuna önderlik etti. Sasanilerin başkenti [[Tizpon]]'un surlarının önüne vardı ancak (Tizpon Savaşı) Sasani ordusunu yenmiş olmasına karşın Pers başkentini alamadı. Ayrıca Procopius da geri gelmemişti dolayısıyla Julian ordusunu güvenli Roma sınırları içine çekmeye karar verdi.
Geri çekilirken Julianus, Maranga yakınlarına Sasani ordusuyla yapılan başarılı bir muharebe sırasında 26 Haziran 363'te öldü. Az sayıda adamla, zırhsız biçimde geri çekilmekte olan orduyu takip ederken karaciğerinin alt kısmına ve bağırsaklarına saplanan bir mızrakla yaralandı. Yarası ölümcül değildi. Julianus özel doktoru [[Bergama
Libanius'un anlattığna göre Julianus kendi askerleri arasındaki bir Hıristiyan tarafından öldürülmüştü. Bu iddia Ammianus Marcellinus ve çağdaşı tarihçiler tarafından paylaşılmamıştır. Julianus'un yerine kısa süreliğine imparator olan Jovian geldi.
İddiaya göre son sözleri ''Vicisti, Galilaee'' ("Sen kazandın [[İsa]]") olmuştur ve güya bu şekilde ölümüyle [[Hıristiyanlık]]'ın imparatorluğun resmî dini olacağını anladığını göstermiştir.
Satır 101 ⟶ 100:
[[Kategori:Ölmüş insanlar]]
{{Link SM|de}}
{{Link SM|hu}}
| |||