Denizci cumhuriyetler: Revizyonlar arasındaki fark

{{İtalya tarihi}}

 

==Genel bakış==

[[Dosya:Map of Constantinople (1422) by Florentine cartographer Cristoforo Buondelmonte.jpg|right|thumb|250px|1422 yılına ait Konstantinopolis haritasında İtalyan ticaret merkezi olan Pera abartılı ölçüde büyük olarak resmedilmiştir]]

Denizci cumhuriyetler şehir devletleriydi. Genellikle bağımsız cumhuriyet olarak örgütlenmişlerdi. Toprakları genellikle [[Doğu Roma İmparatorluğu]] eski topraklarıydı.<ref>Buna en büyük istisna Pisa ve Cenova’dır</ref> Şehirler genelde benzer hükümet sistemleri egemendi, toplumsal ve ekonomik hayatta tüccar sınıflar ellerinde muazzam bir güç biriktirmiştir.

===Ancona===

{{Ana madde|Ancona}}

774 yılından itibaren [[Papalık Devleti]] içinde yeralan Ancona, [[Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu]]nun yayılma etkisine maruz kalsa da 12.yüzyıla doğru bağımsızlığını kazanmaya başlar. Denizdeki hakimiyetleri Venedik egemenliğinin baskısı altında kalmış olsa da özellikle [[Doğu Roma İmparatorluğu]] ile yakın ticari ve ekonomik ilişkileriyle öne çıkar. Ragusa Cumhuriyeti ve [[Macaristan Krallığı]] ile çok iyi ilişkier içinde olmuştur. Doğu Roma İmparatorluğu ile yakın ilişkilerine rağmen özellikle [[Osmanlı İmparatorluğu]] ve öncülleriyle iyi ilişkiler içinde olmuş, [[Türk]]lerin İtalya ile olan ekonomik bağlantılarının ana halkası olmuşlardır. Ancona’nın bağımsız varlığı sürekli tehdit altında olmuş olmasına rağmen şehir devleti diğer hiçbir denizci cumhuriyete saldırmamıştır. 1532 yılında bağımsızlığını kaybederek [[Papa VII Clement]] döneminde Papalık Devleti’ne katılmıştır.

[[Dosya:Repubbliche marinare - fondachi anconitani.png|thumb|center|600px|Ticaret yolları ve Ancona denizcilik cumhuriyet depoları]]

{{Ana madde|Pisa Cumhuriyeti}}

11.yüzyılın başlarında Cenova ile ittifak halkinde olan Pisa Arapların Akdeniz’de yenilmesi üzerine [[Korsika]]’ya hakim olur ve [[Tiren Denizi]]nin denetimini ele geçirir. İzleyen dönemde güçlenen Pisa, [[Konstantinopolis]]’de ayrı bir ticari merkeze sahip olur. Pisalılar [[Birinci Haçlı seferi]]ne katılmış ve [[Kudüs]]’ün alınmasında yer almışlardır. Pisa cumhuriyeti 13.yüzyılda bir dönem müttefiki olan Cenova ile savaşın eşiğine gelir. 1284 yılındaki [[Meloria Muharebesi]]nde yenilen Pisa donanması çoğu denizaşırı topraklarının denetimi kaybedecektir.<ref>Bu kapsamda Korsika ve Sardinya’nın bir kısmı Cenova’ya verilir</ref> 1324 yılında [[Aragon Krallığı]]nın Sardinya’yı işgal etmesiyle buradaki topraklarını tamamen yitiren cumhuriyet çeşitli ayaklanmaların başarısız olmasının ardından 1406 yılında [[Floransa]]’nın denetimine girer.

===Ragusa===

{{Ana madde|Ragusa Cumhuriyeti}}

Gelişmesini deniz ticaretine borçlu olan şehir Adriyatik Denizinin güneyindeki güçlü varlığıyla bulunduğu bölgede Venedik Cumhuriyetine kafa tutmaya başlar. Bu yönde diğer bir denizci cumhuriyet olan Ancona ile müttefik olur. Bu sayede Adriyatik bölgesinin Venedik Gölü olmasının önüne geçilir. Ancona-Ragusa işbirliği sayesinde Venedik’e alternatif ticaret yolları geliştirilir. 15.yüzyılla beraber şehir artık Balkanlar ve Ortadoğuya açılan önemli bir geçiş yeri halindedir. Şehir yüksek gelişmişlik düzeyi sayesinde ilk eczane, ilk karantina bölgesi gibi uygulamaların yanı sıra 1418 yılında köle ticaretinin kaldırılması gibi adımlara da imza atar.

 

 

[[Dosya:Repubbliche marinare - fondachi e consolati ragusei.png|thumb|center|600px|Ragusa siyasi etkisi]]

===Venedik===

{{Ana madde|Venedik Cumhuriyeti}}

Venedik Cumhuriyetinin kurulması 421 yılına kadar dayanır. Bu dönemde Doğu Roma İmparatorluğunun bir kısmı olarak ticaret merkezidir. Venedik Doğu Roma’nın Arap ve Norman istilalarına karşı hep müttefiki olmuştur. 1000 yılına gelindiğinde Adriyatik Denizine doğru yayılan Venedik korsanlarla yaptığı mücadeleyi kazanarak Dalmaçya yönüne doğru genişler.

 

 

Doğu Akdeniz bölgesindeki Venedik etkisi Osmanlı İmparatorluğunun genişlemesiyle tehdit altına girer.<ref>Bu dönemde Osmanlı etkisi 1571 yılındaki [[İnebahtı Deniz Muharebesi]] zaferine rağmen engellenemez</ref> Venedik Cumhuriyeti 1797 yılında [[Napolyon Bonapart]] tarafından işgal edilinceye kadar en geniş toprağa sahip ve en güçlü denizci cumhuriyet olmuştur. [[Napolyon Savaşları]]nın ardından yeniden bağımsızlığını kazansa da artık sadece kağıt üzerinde bir cumhuriyettir. 1848 yılında Avusturya Ordularının işgaline uğrayan şehir 1866 yılında [[İtalya Krallığı]]’na katılır.

 

*[[Mohaç Muharebesi (1526)|Mohaç Muharebesi]] 1526

:Osmanlı zaferi

 

*[[İnebahtı Deniz Muharebesi]] 1571

:Haçlı zaferi