Doğal birimler: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Benevolent (mesaj | katkılar)
Yeni sayfa: Fizikte '''doğal birimler''', evrensel fizik sabitleri kullanılarak elde edilen ölçü birimleridir. Örneğin temel yük (''e''), elektriksel yük...
 
Peykbot (mesaj | katkılar)
k düzen
1. satır:
[[Fizik]]te '''doğal birimler''', evrensel [[fizik sabiti|fizik sabitleri]] kullanılarak elde edilen [[ölçü birimleri]]dir. Örneğin [[temel yük]] (''e''), [[elektriksel yük]] ve [[ışık hızı]] (''c''), [[hız]] için kullanılan doğal birimlerdir. Herhangi bir evrensel fizik sabitini 1 birim olarak normalleştirmek için yalnızca evrensel [[ölçü sistemleri|ölçü sistemi]] kullanılır. Her ne kadar bu şekilde basitleştirme avantaj gibi görülüyor olsa bile, [[Fizik yasası|fizik yasalarının]] [[İfade (matematik)|matematiksel ifadesi]]nden elde edilen bu sabitlerin anlaşılması biraz zor olabilir.
 
==Tanımlama==
Doğal birimlerin tanımlarının kökeni yalnızca [[doğa]]dan geldiğinden dolayı "doğaldır". Bunların büyüklükleri insan tarafından elde edilemez. [[Planck birimleri]], her ne kadar doğal birimler sistemlerinden biri olsa bile, "doğal birimler" olarak adlandırılmasında bir kısıtlama yoktur. Planck birimleri, [[SI'da anılan SI olmayan birimler]]de sınıflandırılan doğal birimlerdir. Fakat, bu birimler herhangi bir [[prototip]] nesne veya [[Temel parçacık|parçacığın]] bir özelliği olmaması için eşsiz olarak dikkate alınmışlardır, fakat [[vakum]]un bir özelliği olabilirler.
 
Diğer [[ölçü sistemleri]] gibi doğal birimlerde de, [[uzunluk]], [[kütle]], [[zaman]], [[sıcaklık]], ([[elektrik akımı]] yerine) [[elektriksel yük]] kullanılır. Bazı fizikçiler sıcaklığı [[Temel birim|temek fiziksel nicelik]] olarak kabul etmiyor. Bunu serbest bir [[parçacık|parçacığın]] birim derecedeki enerjisi olarak ifade ediyorlar. Çünkü enerji, kütle, uzunluk ve zamana bağlıdır. Hemen hemen tüm doğal birimler [[Boltzmann sabiti]] (''k''<sub>B</sub>=1) olarak [[Normalleştirme sabiti|normalleştirilebilir]]. Bu, örneğin sıcaklık birimini tanımlamanın basit bir yoldur.
 
[[Uluslararası Birimler Sistemi|SI]]'da elektriksel yük birimi [[amper]] iken [[SI'dan türetilen birim#Özel adlarla birim türetme|SI'dan türetilen birim]] sisteminde elektriksel yük birimi [[Coulomb (birim)|coulomb]]dur.
 
==Gösterim ve kullanım==
19. satır:
*'''Basitleştirilmiş denklemler:''' Sabitler 1'e [[Normalleştirme sabiti|normalleştirildiğinde]], bu sabitleri bulunduran denklemler de çok sık ortaya çıkar ve bazen de anlaşılmaları basitleşir. Örneğin [[sabit kütle]]ye sahip bir parçacık için {{nowrap|1=''E''<sup>2</sup> = ''p''<sup>2</sup>''c''<sup>2</sup> + ''m''<sup>2</sup>''c''<sup>4</sup>}} [[özel görelilik]] denkleminin çözümü biraz zordur. Fakat denklem doğal birimlere dönüştürülürse, {{nowrap|1=''E''<sup>2</sup> = ''p''<sup>2</sup> + ''m''<sup>2</sup>}} biçimini alır.
 
*'''Fiziksel anlamı:''' Doğal birimler sistemi [[Boyut analizi#Doğal birimler|boyut analizinde]] ortaya çıkar. Örneğin [[Planck sabiti#Değeri|Planck sabiti]] kuantum mekaniğinde [[Aksiyon (fizik)|aksiyomun]] temel birimi olarak kabul edilir.
 
*'''Prototipleri yoktur:''' [[Prototip#Metroloji|Prototip]], [[kilogram]] gibi bir birimi tanımlayan fiziksel, somut bir [[nesne]]dir. Prototipte herhangi bir zamanda her an bir eksiklik olabilir. Doğal birimlerin prototipinin olmaması bir avantajdır. (Bu avantajı, [[klasik elektriksel birim]] gibi ''doğal olmayan'' birim sistemlerinde paylaşır.)
 
*'''Büyük belirsizlik:''' {{nowrap|1=''a'' = 10<sup>10</sup>}} eşitliğini [[Planck birimleri]]nde göz önüne alalım. Eğer ''a'', bir [[Planck uzunluğu|uzunluk]] ifade ederse, denklem ''a'' = {{val|1.6|e=-25|}} [[metre]] olur (1 Planck uzunluğunun {{val|1.616199|(97)|e=-35|u=[[metre]]}} olduğuna dikkat edin). Eğer ''a'', bir [[Planck kütlesi|kütle]] ifade ederse, denklem ''a'' = {{val|220|u=[[kilogram|kg]]}} olur (1 Planck kütlesinin {{val|2.17651|(13)|e=-8|u=[[Kilogram|kg]]}} olduğuna dikkat edin. Bu yüzden, eğer ''a'' ifadesi tam olarak tanımlanmazsa, {{nowrap|1=''a'' = 10<sup>10</sup>}} denklemi yanlış anlaşılmaya neden olabilir.
 
==Normalleştirilecek sabitleri seçme==
89. satır:
[[en:Natural units]]
[[fa:یکاهای طبیعی]]
[[fi:Luonnolliset yksiköt]]
[[fr:Système d'unités naturelles]]
[[it:Unità naturali]]
[[nl:Natuurlijke eenheden]]
[[ja:自然単位系]]
[[nl:Natuurlijke eenheden]]
[[pt:Unidades naturais]]
[[sh:Prirodne jedinice]]
[[simple:Natural units]]
[[sl:Naravne enote]]
[[sr:Природне јединице]]
[[sh:Prirodne jedinice]]
[[fi:Luonnolliset yksiköt]]
[[uk:Природна система одиниць]]
[[zh:自然单位制]]
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Doğal_birimler" sayfasından alınmıştır