Vikipedi

Muz cumhuriyeti: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
Nanahuatl (mesaj | katkılar)
Devriyeler
539.001 değişiklik
Gerekçe: + vandalizm amaçlı değişiklik
Mimar77 (mesaj | katkılar)
Devriyeler
16.334 değişiklik
Değişiklik özeti yok
2. satır:
'''Muz cumhuriyeti''', uluslararası politikada siyasi açıdan istikrarsız, ekonomik açıdan bir ya da birkaç tarımsal ürünün üretimine ve ihracatına bağımlı ve genellikle yolsuzluklarla içiçe küçük bir seçkinler grubu tarafından yönetilen ülkeleri küçümseyici anlamda kullanılan siyasi terim.
 
[[Honduras]], ilk muz cumhuriyeti devletidir. 20. yüzyılın başlarında [[United Fruit Company]]'nin ülke içinde oldukça etkisi vardı. Hatta yüksek vergiler isteyen bir başkanı devirerek yerine yeni birini seçtiler.<ref name="themaking">{{Kitap kaynağı| yazar=Alison Acker, | başlık =Honduras, The Making of a Banana Republic. Between the Lines, 1988| url =http://books.google.com/books?id=bUO7AAAAIAAJ&q=The+Making+of+a+Banana+Republic&dq=The+Making+of+a+Banana+Republic&hl=en&sa=X&ei=EbijUfLBDsHx0gHovIDQDQ&ved=0CC0Q6AEwAA | erişimtarihi =27 Mayıs 2013| erişimyılı = | erişimayı = | yayımcı= | yıl= 1988| yer = | dil = İngilizce| id = | bölüm = | sayfalar = | alıntı =}}</ref>
 
1871 yılında [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]]'li demiryolu şirketi sahibi [[Henry Meiggs]]'in [[Kosta Rika]] hükümetiyle imzaladığı demiryolu inşa anlaşması çerçevesinde, sözkonusu inşaata başlanmış, öte yandan inşaat şirketi çalışan işçilere düşük maliyetli bir yiyecek arayışında olduğu için inşa etmekte olduğu demiryolu hattı boyunca muz yetiştirmeye başlamıştır.
 
Muz ticaretinin kârlılığını gören şirket [[Latin Amerika]]'da geniş topraklar satın alır ve [[1899]] yılında [[United Fruit Company]] adıyla bu ticareti adeta tekeline aldığı gibi, bulunduğu ülkelerin siyasetini de etkileyebilen bir güç haline gelir .<ref name="themaking2">{{Kitap kaynağı| yazar=Alison Acker, | başlık =Honduras, The Making of a Banana Republic. Between the Lines, 1988,| surl =http://books.google.com/books?id=bUO7AAAAIAAJ&q=The+Making+of+a+Banana+Republic&dq=The+Making+of+a+Banana+Republic&hl=en&sa=X&ei=EbijUfLBDsHx0gHovIDQDQ&ved=0CC0Q6AEwAA | erişimtarihi =27 Mayıs 2013| erişimyılı = | erişimayı = | yayımcı= | yıl= 1988| yer = | dil = İngilizce| id = | bölüm = | sayfalar = sayfa 63| alıntı =}}</ref>.
 
[[Amerika]] anakarasını kendi ekonomik yarıküresinin parçası olarak niteleyen [[1823]] tarihli [[Monroe Doktrini]]<ref name="monroe">{{Web kaynağı| url =http://www.law.ou.edu/ushistory/monrodoc.shtml | başlık =US Historical Documents, The Monroe Doctrine | erişimtarihi = 27 Mayıs 2013 | yayımcı = The University of Oklohoma}}</ref> ile de uyumlu şekilde [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]]'nin bölge ekonomisini ve siyasetini şekillendiren bu yapılanmaya verilen ad, terim her ne kadar ilk kez [[1904]] yılında ABD'li yazar [[O. Henry]] tarafından kullanılmışsa da<ref name="bananas">{{Kitap kaynağı| yazar=Peter Chapman | başlık =Bananas: How the United Fruit Company Shaped the World | url =http://books.google.com/books?id=uQdHiU4lodAC&printsec=frontcover&dq=How+the+United+Fruit+Company+Shaped+the+World&hl=en&sa=X&ei=hbmjUeGIOu754AOPk4DoCA&ved=0CDAQ6AEwAA#v=onepage&q=How%20the%20United%20Fruit%20Company%20Shaped%20the%20World&f=false | erişimtarihi =27 Mayıs 2013| erişimyılı = | erişimayı = | yayımcı=Cannongate Books | yıl= 2008| yer = New York| dil = İngilizce| id = | bölüm = | sayfalar =sayfalar 68-69, 108 | alıntı =O. Henry was the first to use the term 'banana republic'...}}</ref>, özellikle [[Soğuk Savaş]] yıllarında [[uydu devlet]] ya da [[kukla devlet]] türevi terimler gibi yaygın bir şekilde telaffuz edilmeye başlandı. Terim Türk siyasetinde de özellikle son 10 yılda sıklıkla kullanılagelen ve Türk siyasi literatürüne uzun yıllar hakim olan [[Uganda]] ile benzerlik kurma söyleminin yerini alan bir ifade oldu.<ref name="haber7">{{Web kaynağı| url =http://www.haber7.com/haber/20100112/Israile-cevap-Turkiye-Muz-Cumhuriyeti-degil.php | başlık =İsrail'e cevap: Türkiye Muz Cumhuriyeti değil | erişimtarihi = 27 Mayıs 2013 | yayımcı =haber7.com }}</ref><ref name="dunyabulteni">{{Web kaynağı| url =http://www.dunyabulteni.net/news_detail.php?id=103738 | başlık =Kapusuz: Muz cumhuriyeti değiliz | erişimtarihi = 27 Mayıs 2013 | yayımcı =www.dunyabulteni.net }}</ref><ref name="radikal">{{Web kaynağı| url =http://www.radikal.com.tr/Radikal.aspx?aType=RadikalDetay&Date=11.2.2010&ArticleID=979764 | başlık =Başbuğ: Böyle rezillik olur mu? Yeter yahu! | erişimtarihi = 27 Mayıs 2013 | yayımcı =Radikal gazetesi }}</ref>
[[Amerika]] anakarasını kendi ekonomik yarıküresinin parçası olarak niteleyen [[1823]] tarihli [[Monroe Doktrini]]<ref>http://www.law.ou.edu/ushistory/monrodoc.shtml</ref> ile de uyumlu
şekilde [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]]'nin bölge ekonomisini ve siyasetini şekillendiren bu yapılanmaya verilen ad, terim her ne kadar ilk kez [[1904]] yılında ABD'li yazar [[O. Henry]] tarafından kullanılmışsa da<ref> hapman, Peter. Bananas: How the United Fruit Company Shaped the World, Cannongate, New York, 2008; pp. 68-69, 108 ("O. Henry was the first to use the term 'banana republic'...").
</ref>, özellikle [[Soğuk Savaş]] yıllarında [[uydu devlet]] ya da [[kukla devlet]] türevi terimler gibi yaygın bir şekilde telaffuz edilmeye başlandı. Terim Türk siyasetinde de özellikle son 10 yılda sıklıkla kullanılagelen ve Türk siyasi literatürüne uzun yıllar hakim olan [[Uganda]] ile benzerlik kurma söyleminin yerini alan bir ifade oldu.<ref>http://www.haber7.com/haber/20100112/Israile-cevap-Turkiye-Muz-Cumhuriyeti-degil.php</ref><ref>http://www.dunyabulteni.net/news_detail.php?id=103738</ref> <ref>http://www.radikal.com.tr/Radikal.aspx?aType=RadikalDetay&Date=11.2.2010&ArticleID=979764</ref>.
 
== Ayrıca bakınız ==
 
* [[Üçüncü Dünya Ülkesi]]
* [[United Fruit Company]]
* [[Monroe Doktrini]]
 
== Kaynakça ==
{{kaynak-düz}}
 
{{kaynakça}}
 
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Muz_cumhuriyeti" sayfasından alınmıştır