Prut Savaşı: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Nanahuatl (mesaj | katkılar)
k 78.173.67.177 tarafından yapılan 13343740 sayılı değişiklik geri alınıyor.
Nanahuatl (mesaj | katkılar)
k biraz temizlik
4. satır:
|parçası = [[Osmanlı-Rus Savaşları]]
|resim = [[Dosya:Prut Savasi.PNG|280px|]]
|başlık = '''Savaşın cepheleri'''
|tarih = [[1710]]-[[1711]]
|yer = Bugünkü Romanya ve Moldova arasında [[Prut Nehri]] boyları
|bölge =
40. satır:
}}
{{Osmanlı-Rus Savaşları}}
'''Prut Savaşı''', ([[1710]]-[[1711]]) [[Rusya Çarlığı]] ile [[Osmanlı Devleti]] arasında 1710-1711 yılları arasında yapılmış bir savaştır.
 
== Savaşın Nedenleri ==
[[Rusya]], [[Osmanlı Devleti]] ile mücadelesinde kendi lehine bir zemin yaratmak istiyordu. [[Osmanlı Devleti]] içinde yaşayan [[Ortodoks]] toplumları kışkırtarak [[Osmanlı Devleti]]'ni zayıflatacak ve yapacağı savaşlarda daha önce kaybettiği toprakları geri alacaktı. [[Eflak]] ve [[Boğdan]] Beylerini [[Osmanlı]]laraOsmanlılara karşı kışkırtan [[Rus]] Çarı [[I. Petro]], Poltova Savaşı'nda [[İsveç]] Kralı [[Demirbaş Şarl|XII. Karl]]'ı ("[[Demirbaş Şarl]]") yenince, [[DemirbaşXII. Şarl]]Karl [[Osmanlı]]laraOsmanlılara sığındı. [[İsveç]] Kralını kovalayan [[Rus]] birliklerinin [[Osmanlı]] topraklarına akınlar düzenlemesi üzerine ve [[Bender]]'de mülteci bulunan [[Demirbaş Şarl]]Karl'ın İstanbul'a yazdığı mektuplarla Rusya aleyhine yaptığı kışkırtmanın etkisi ile Sultan [[III. Ahmed]] [[Rusya]]'ya karşı savaş ilan etti ([[1711]]).
 
== Savaşın Kazanılmasıkazanılması ==
Sadrazamlığa getirilen [[Baltacı Mehmet Paşa]], 200.000 kişilik bir orduyla [[Tuna]]'yı geçerek [[Eflak]]'a girerken, [[Osmanlı]] donanması da [[Karadeniz]]'e açıldı. [[Osmanlı]] kuvvetleri, [[Kırım]] Ordusunun da desteği ile [[Rus]] birliklerini Prut Nehri kıyısında Stanileşti kasabası yakınında çember içine aldılar. O an için kurtuluş imkânı bulunmayan [[Rus]] Çarı [[Deli Petro]], [[Moskova]]'ya bir mektup yazarak durumun zorluğunu ve ümitsizliğini anlattı. Çariçe [[I. Katerina]] araya girerek [[Osmanlı Devleti]]'ne barış teklifinde bulundu. Hem [[Kırım]] Hanı, hem de [[İsveç]] Kralı saldırıya geçilip [[Rus]] ordusunun yok edilmesini savunuyorlardı. Ancak [[Baltacı Mehmet Paşa]], Deli Petro'nun ordusunun etrafını sarmışken, isyan belirtileri gösteren Yeniçerilere güvenmemesi nedeniyle barışı kabul etmiştir. 22 Temmuz 1711'de taraflar arasında bir antlaşma yapılmıştır. Antlaşmanın imzalanmasından Sultan [[III. Ahmed]] de memnun olmuştu. Ancak ordusunu muhasaradan kurtaran Çar [[I. Petro]]'nun, vaatlerini yerine getirmemesi, sadrazama karşı İstanbul'da bir muhalefet grubunun oluşmasına yol açtı. Baltacı ile Katerina arasında ne tür bir ilişki kurulduğuna dair zaman içinde geniş kapsamlı söylentiler, tartışmalar ve literatür oluşmuştur. Ancak bilimsel anlamda yapılan araştırmaların, Prut Savaşı sırasında Baltacı ile Katerina arasında bir buluşmanın gerçekleşmediğini ortaya koyduğu söylenmektedir.
 
== Prut Antlaşması ==
{{ana madde|Prut Antlaşması}}
Kuşatma sırasında yeni bir kutsal ittifakın oluşturulabileceği düşüncesine sahip olan ve [[Osmanlı ordusu]]nun çok yıpranacağı endişesini taşıyan [[Baltacı Mehmet Paşa]] barış yapılmasını kabul etti ([[21 Temmuz]] [[1711]]). İmzalanan [[Prut Antlaşması]] ile [[Azak Kalesi]] [[Osmanlı]]laraOsmanlılara geri verildi. [[Rus]]larRuslar, [[İstanbul]]'da devamlı bir elçi bulundurmayacak ve [[İsveç]] Kralı [[Demirbaş Şarl|Şarl]]Karl'ın serbestçe ülkesine dönmesine izin vereceklerdi. Rusya [[Lehistan]]'ın içişlerine karışamayacaktı. Osmanlı Devleti, 1700 yılında [[İstanbul Antlaşması (1700)|İstanbul Antlaşması]]'yla kaybettiği [[Azak Kalesi]] ve çevresini alarak Rusları [[Karadeniz]]'den uzaklaştırmış ve [[Karlofça Antlaşması]]'yla da kaybettiği yerleri geri alma konusunda ümitlenmiştir. Ayrıca Prut Savaşı sonunda Osmanlı-İsveç ilişkileri güçlenmiştir.
 
Kuşatma sırasında yeni bir kutsal ittifakın oluşturulabileceği düşüncesine sahip olan ve [[Osmanlı ordusu]]nun çok yıpranacağı endişesini taşıyan [[Baltacı Mehmet Paşa]] barış yapılmasını kabul etti ([[21 Temmuz]] [[1711]]). İmzalanan [[Prut Antlaşması]] ile [[Azak Kalesi]] [[Osmanlı]]lara geri verildi. [[Rus]]lar, [[İstanbul]]'da devamlı bir elçi bulundurmayacak ve [[İsveç]] Kralı [[Demirbaş Şarl|Şarl]]'ın serbestçe ülkesine dönmesine izin vereceklerdi. Rusya [[Lehistan]]'ın içişlerine karışamayacaktı. Osmanlı Devleti, 1700 yılında [[İstanbul Antlaşması (1700)|İstanbul Antlaşması]]yla kaybettiği [[Azak Kalesi]] ve çevresini alarak Rusları [[Karadeniz]]'den uzaklaştırmış ve [[Karlofça Antlaşması]]yla da kaybettiği yerleri geri alma konusunda ümitlenmiştir. Ayrıca Prut Savaşı sonunda Osmanlı-İsveç ilişkileri güçlenmiştir.
 
Osmanlı Devleti, Prut Savaşı sırasında elde ettiği avantajı antlaşmaya yansıtamamıştır. Bunda yeniçerilerin isteksiz davranışları ve Baltacı Mehmet Paşa'nın yeniçerilere güvenememesi etkili olmuştur.
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Prut_Savaşı" sayfasından alınmıştır