Dolaşım sistemi: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
k 176.40.224.226 tarafından yapılan değişiklikler geri alınarak, Garbino tarafından değiştirilmiş önceki sürüm geri getirildi. |
|||
11. satır:
Ayrıca, [[hemosit]] olarak adlandırılan hücreler vardır ki bunlar hemolenfte bağımsız bir şekilde gezer ve antropod [[bağışıklık sistemi]]nde rol alırlar. Kanın damarlardan geçerek vücut boşluğuna aktıktan sonra toplanarak kalbe dönmesidir. Açık dolaşım [[derisi dikenliler]]de (deniz kestanesi,deniz yıldızı vb.), eklem bacaklılarda (örümcek, arı, sinek vb.) ve yumuşakçalarda (deniz anası, istiridye, midye vb.) görülür.
== Kapalı dolaşım sistemi ==
Kapalı dolaşım sisteminin ana yapıları [[kalp]], [[kan]] ve [[kan damarı|kan damarlarıdır]].
Tüm [[omurgalılar]]ın ve [[halkalı solucanlar]] (Annelida filumu) ile [[kafadanbacaklılar]]ın (Cephalopoda sınıfı) dolaşım sistemleri ''kapalı''dır; yani kan, kan damarlarından oluşan sistemden çıkmaz - bu damarlar sisteminin içinde dolaşır. Kan damarları [[arter]] (atardamar), [[kılcal damar]] (kapiler) ve [[ven]]lerden (toplardamar) oluşur. Arterler oksijenlenmiş kanı dokulara taşırken, venler oksijenlenmemiş kanı geri kalbe taşır . Kan arterlerden venlere [[kılcal damar]]lar yoluyla geçer ki kılcal damarlar en ince ve en çok sayıdaki kan damarlarıdır . Kan damarları genişleyerek ([[vazodilasyon]]) veya daralarak ([[vazokonstriksiyon]]) kanın gerekli bölgelere yönlendirilmesini sağlayabilir. Örneğin, yoğun egzersiz sırasında kan bağırsaklardan, o anda yoğun bir şekilde besin ve oksijene ihtiyaç duyan iskelet kaslarına yönlendirilebilir.
[[Memeliler]]in dolaşım sistemlerinde kan bir tam dolaşımda kalpten iki kez geçer. ''[[Pulmoner dolaşım]]'' yani ''küçük dolaşım'', kanı kalp ile akciğer arasında taşır; ''[[sistemik dolaşım]]'' yani ''büyük dolaşım'' da kanı kalp ile vücudun diğer bölümleri arasında taşır.
[[Balık]]ların dolaşım sistemlerinde ise [[kan]] bir tam dolaşımda kalpten bir kez geçer. Kan kalpten [[solungaç]]lara pompalanır ve sonra doğrudan vücudun kalanına akar. Kan [[solungaç]]ları terk ettikten sonra basıncı büyük oranda düşer; bu nedenle, memelerin dolaşım sistemine oranla, hayatî organlara kan akışı hem daha yavaş hem de daha az basınçlıdır. Bu tip bir dolaşım sistemi memelilere uygun değildir, zira bu kadar düşük basınçta [[böbrek]]ler etkili biçimde çalışamaz.{{ref|1}}Kısacası kanın kalp ve damarlar sistemiyle çalışmasıdır.Kapalı dolaşım ilk kez toprak solucanında görülmüştür.Omurgalıların tamamında kapalı dolaşım vardır.Balıklarda kalp 2 odacıklıdır vücutlarında kirli kan dolaşır.Kurbağada kalp 3 odacıklıdır vücutlarında kirli kan dolaşır.Sürüngenlerde kalp 3 odacıklıdır ve kalp karıncığında yarım perde vardır.Timsahlarda perde tamdır, kirli ve temiz kan panizza adı verilen bir kanalda karışır.
== Omurgasız canlılarda dolaşım sistemi ==
| |||